Муҳаммад Мурсий Қоҳирада дафн этилди

Аҳмад Мурсийнинг сўзларига кўра, у ҳукумат Нил делтасидаги Шаркия вилоятида кўмишдан бош тортганидан кейин Қоҳиранинг Мадинат Наср туманида дафн этилган. Дафн маросимида фақат қариндошлар бор эди.

"Биз унинг танасини Тора қамоқхона шифохонасида ювдик, қамоқхона шифохонасида унинг ҳақига тиловат қилдик ... уни "Иҳвонул муслимийн" руҳий устозлари яқинида дафн қилдик,-деб ёзди Аҳмад.

Мурсийнинг адвокати Абдул-Мунейм Абдул-Мақсуд дафн маросими сешанба куни эрталаб бўлиб ўтганини тасдиқлади.

Фотосуратда Миср хавфсизлик кучлари Мурсий дафн этилган қабристон дарвозаси олдида қандай навбатчилик қилаётганини кўриш мумкин. Шу аснода, мусулмон биродарлар Мурсийнинг ўлими "тўлиқ қотиллик" эканини айтди ва мисрликларни катта дафн маросимига йиғилишга чақирди.

Иҳвон веб-сайтида эълон қилинган баёнотда, шунингдек, бутун дунё бўйлаб Миср элчихоналари яқинида йиғилиш учун кўплаб одамларни чақирди.

Эслатиб ўтамиз, кўп йиллар давомида Мурсийга қамоқхонада шафқатсиз муносабатда бўлиниши ва қийноққа солиниши ҳақида турли хабарлар бўлган ва фаолларнинг фикрига кўра, душанба куни унинг ўлими сиёсий маҳбусларни мунтазам равишда изоляция қилиш ва ёмон муомала қилиш нуқтаи назаридан кўриб чиқилиши керак.

Дунёнинг реакцияси

Айни пайтда бутун дунё бўйлаб одамлар энг йирик араб мамлакатининг 67 яшар собиқ президентининг ўлими муносабати билан турли баёнотлар бермокда.

Туркия президенти Эрдўған душанба куни Миср «тиранлари»ни Мурсийнинг ўлимида айблади.

«Тарих уни қамоққа тиққан ва ўлим билан таҳдид солган тиранларни ҳеч қачон эсдан чиқармайди», - деди Мурсийнинг Стамбулдаги яқин иттифоқчиси Эрдўған.

Туркия етакчиси Мисрнинг собиқ президентини «шаҳид» деб атади.

«Аллоҳ биродаримиз Мурсийнинг, шаҳидимиз Аллоҳ рамат қилсин», - деди собиқ президент билан қалин алоқалари билан машҳур бўлган Эрдўған.

Қатар амири шайх Тамим бин Хамад Ал Тани Мурсийнинг оиласига ва Миср халқига таъзия билдирди.

«Биз собиқ президент доктор Муҳаммад Мурсийнинг бевақт ўлими ҳақидаги хабарни чуқур қайғу билан қабул қилдик. Унинг оиласига ва Миср халқига таъзия билдираман. Инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун», - деди шайх Тамим Twitter даги постида.

Бирлашган Миллатлар Ташкилоти вакили Стефан Дюжаррик Мурсийнинг қариндошлари ва тарафдорларига таъзия билдирди.

Яқин Шарқ ва Шимолий Африкадаги Human Rights Watch халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилотининг ижрочи директори Сара Лия Уитсон ҳукуматнинг унга тегишли тиббий ёрдам кўрсатишга қодир эмаслигини (ёки истамаслиги) ҳисобга олиб, Мурсийнинг ўлимини "даҳшатли, лекин башорат қилиш мумкин бўлган" деб атади.

"Сўнгги бир неча йил ичида биз унинг аҳволи ёмонлашганини ҳужжатлаштирдик. Ҳар сафар судья олдига ташриф буюрганда у хусусий тиббий ёрдам ва даволанишни талаб қиларди", деди Уитсон.

"У етарлича овқатланиш ва дори-дармонлардан маҳрум бўлган. Миср ҳукумати унинг тиббий ҳолати ёмонлашиб бораётганини жуда яхши биларди. У кўп вазн йўқотди ва судда бир неча марта ҳушдан кетди.

"У телевидение ва электрон почтага уланиш, дўстлар ва оила билан мулоқот қилиш имкониятисиз қамоққа олинган", - дейди Уитсон, Мурсийнинг ўлимига ҳеч қандай ишончли мустақил текширув ўтказмаганлигини таъкидлаб, "чунки унинг [Миср ҳукумати] иши ва роли ўзини ҳуқуқбузарликлардан озод қилишдир".

Amnesty International халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилоти Миср ҳукуматидан Мурсийнинг ўлимини текширишни талаб қилди.

"Биз Миср ҳукуматидан Мурсийнинг ўлим ҳолатларини, шу жумладан, унинг қамоқда бир ўзи ушланиши ва ташқи дунёдан ажралиб туриши ҳақида холис, батафсил ва ошкора тергов ўтказишга чақирамиз", - дея қайд этди гуруҳ.

Шунингдек, у Мурсий томонидан олинган тиббий ёрдам бўйича тергов ўтказишни ва ёмон муомалада айбдор деб топилган ҳар бир кишини жавобгарликка тортишни талаб қилди.

Ҳамас қамал қилинган Ғазо секторини бошқарувчи, Фаластин ҳаракатининг яқин иттифоқчиси бўлган Мурсийга ҳурмат бажо келтириб, баёнот берди.

У "Мурсийнинг Миср ва унинг халқи хизматида, биринчи навбатда, Фаластин ишида узоқ давом этган курашини" юқори баҳолади.

Покистоннинг "Жамоат-и-Исломия" диний-сиёсий гуруҳи «мусулмон дунёси ҳақиқий қаҳрамонни йўқотди», деб айтди.

"Мурсий уни Миср халқининг асосий ҳуқуқлари ва Фаластинни қўллаб - қувватлаш учун курашни тўхтатишга қаратилган барча босимларга дуч келди", деди Сираж-ул-Ҳақ гуруҳи раҳбари Twitterда.

У cешанба куни бутун Покистон бўйлаб Мурсий учун жаноза намози ўқилишини эълон қилди.

Малайзия ташқи ишлар вазирлиги Мурсийнинг "тўсатдан вафот этганидан ҳайратга тушган ва хафа бўлган", деб айтган.

Ташқи ишлар вазири Сайфуддин Абдуллоҳнинг сўзларига кўра," Президент лавозимида бўлган вақтида Мурсий Мисрни ўнлаб йиллар давомида авторитар бошқарувдан узоқлаштиришга ва у ерда ҳақиқий демократияни ўрнатишга ҳаракат қилиб, жасорат ва ахлоқий сабр - тоқат кўрсатди.

"Мен Мурсийнинг оиласига ва Миср халқига чуқур таъзия изҳор қилмоқчиман".