Бугун Туркияда муниципал сайловлар бўлиб ўтмоқда, унда 34 сиёсий партия, шунингдек, мустақил номзодлар иштирок этмоқда. Ушбу сайловларда 61 млн 441 минг 882 сайловчи рўйхатга олиниб, мамлакат бўйлаб 206 мингдан ортиқ сайлов қутилари ўрнатилди.
Бугун аллақачон юқори эҳтимоллик билан Туркиянинг 81 вилоятидаги Истанбул, Анталия, Бурса, Измир ва бошқа шаҳарлар мэрликларини ким бошқаришини билиб оламиз. Жанг қизиқарли ва драматик бўлиши кутилмоқда, сайловчилар иштирок этиши муаммоси йўқ - кўплаб шаҳарларда, турли хил сўровларга кўра, асосий рақиб партиялардан номзодлар тенг.
Асосий қутқу шундаки, жорий сайловлар мухолифат 2028 йилда мамлакатда бўлиб ўтадиган президентлик сайловларида Эрдўғаннинг ҳукмрон партиясига жиддий таҳдид солиши мумкинлигини кўрсатади. Ва бу автоматик равишда Истанбулни ҳозирги шаҳар сайловларида асосий жанг майдонига айлантиради.
Истанбул Туркия Президенти Ражаб Эрдўғаннинг қалбида алоҳида ўрин тутади. Бу нафақат унинг туғилган ва болалиги ўтган жой, балки болалигида Касимпаша футбол майдонларида ва тарихий Еминеню туманида сув идишлари ва симитлар (кунжутли бубликлар) сотиш орқали чўнтак пулини ишлаб топган, балки у 1970-йилларда сиёсий мартабасини бошлаган шаҳардир. Дастлаб, у Бейўғлу туманидаги миллий нажот партиясининг филиалини бошқарган ва аста-секин сиёсатда Истанбул мэридан бош вазиргача ўсган. Энди Туркия президенти.
2019-йилги сайловларда Эрдўғанни мағлуб этган киши мухолифатдаги Республика халқ партияси вакили бўлган ва ўшандан бери шаҳарни бошқариб келаётган харизматик Экрем Имомўғлу эди. Демак, Эрдўған учун бугун Истанбулни ҳукмрон партияга қайтариш принципиал масала.
«Ўтган йилги президентлик сайловларида мухолифат Эрдўғанга ютқазган бўлсада, Истанбулдаги ғалаба билан Туркиядаги ғалаба ўртасида ҳамон мустаҳкам боғлиқлик мавжуд. Имомўғлу Истанбулни маҳкам ушлаб тура олса, мухолифат 2028-йилда бўлиб ўтадиган президентлик сайловларидан умидлари катта бўлади», - дейди туркиялик экспертлар. Ва улар билан рози бўлмаслик қийин, чунки бу шаҳар бутун Туркия учун намунадир. Бундан ташқари, Истанбул мамлакатнинг асосий иқтисодий маркази ҳисобланади. Уни назорат қилиш Туркиянинг савдо, туризм ва молия каби иқтисодий фаолиятининг катта қисмини назорат қилиш демакдир.
Аммо Эрдўған бу сафар муваффақиятсизликка учраган тақдирда ҳам, бу унинг Туркияга қилган улкан хизматларини заррача камайтирмайди. Ҳеч бўлмаганда, ҳокимият чўққисида бўлган даврда у халқ иродасини ифодалашнинг энг юқори шакли сифатида сайловларга қизиқишни сақлаб қолишга муваффақ бўлди. Сайловларда келаётган юқори иштирок эса Туркия жамияти томонидан унга берилган энг яхши баҳодир.
Истанбулдаги рақиби 53 ёшли Экрем Имомўғлу бугун ғалаба қозонса, 2028 йилги президентлик сайловларида иштирок этиш учун йўл очилади. Яқинда у: «Менинг Истанбул учун катта режаларим бор ва мен ундан бошқа ҳеч нарса ҳақида орзу қилмайман, фақат шу ҳақида ўйлайман» деди. Аммо ҳозир тўрт йилдан кейин нима бўлиши ҳақида гапиришнинг маъноси йўқ.
Бир сўз билан айтганда, бугун Туркияда сиёсий майдон анча қизийди. Зеро, ҳозирги муниципал сайловлар унинг демократик йўлида шунчаки муҳим босқич эмас. Шу билан бирга, Эрдўған эълон қилган «Туркия асрига» ҳал қилувчи қадам бўлди.
Турклар бугун тўрт марта овоз беришлари керак бўлади: ўз вилояти ҳокими учун; тумани ҳокими учун; шаҳар кенгаши аъзоси ва унинг маҳалласининг маҳаллий ҳокими учун. Бу қандай содир бўлишини эса бугунги haqqin нашрларидан билиб оласиз.
