Варнава Инжили (Barnaba Incili) — диний ва тарихий жиҳатдан жуда баҳсли ва муаммоли манбалардан бири ҳисобланади. У ҳақдаги маълумотлар асосан ўрта асрлардаги манбаларга, жумладан христиан ва ислом тарихчилари ёзувларига таянади. Бу китоб турли диний ва сиёсий баҳсларга сабаб бўлган, айниқса ислом дунёсида катта қизиқиш уйғотган.
Варнава ким?
Варнава (Barnabas) — насроний анъанасига кўра, I асрда яшаган ва Исонинг 12 шогирдидан бири бўлмаган, аммо унга яқин шахслардан бири бўлган. Уни Павлус билан бирга Исо таълимотини тарқатган саҳоба деб билишади. Ҳозирги каноник (расмий) Инжилларда Варнава номи тилга олинади, лекин у асосий муаллиф эмас.
Варнава Инжили нима?
Варнава Инжили деб аталувчи асар — бу I ёки II асрда ёзилган, деб ҳисобланган апокриф (канонга кирмаган) Инжил ҳисобланади. Ундаги баъзи ғоялар Ислом таълимотига жуда яқин:
Асар мазмунида:
Исо (а.с.) Худо эмас, фақат пайғамбар деб айтилган.
Исо (а.с.) қийматига осилмаган, унинг ўрнига бошқа бир киши (баъзи ривоятларда Яҳудо Искариот) жазоланган.
Муҳаммад (с.а.в.) келажакда келиши башорат қилинади.
Учлик (Троица) ақидаси рад этилади.
Мавжуд нусхалар ҳақида:
Варнава Инжилининг эски итальян тилидаги нусхаси 16-асрда пайдо бўлган.
Кейинчалик у инглиз тилига таржима қилинган (18–19-асрларда).
Туркияда 1980-йилларда топилган, қадимги сурия тилидаги қўлёзма ҳам баъзан "Варнава Инжили" деб аталади, лекин бу нусха ҳақидаги илмий баҳслар ҳамон давом этмоқда.
Илмий баҳолар ва муносабатлар:
Христиан нуқтаи назаридан:
Варнава Инжили каноник эмас, яъни расмий Инжиллар (Матто, Марқус, Луқо, Юҳанно) қаторига кирмайди.
У фақатгина апокриф (ташқаридан қўшилган, ноишончли) ҳужжат сифатида баҳоланади.
Кўпгина христиан олимлари бу асарни ёлғон ёки сохта деб ҳисоблайди.
Ислом нуқтаи назаридан:
Варнава Инжили Ислом таълимотига яқин ғояларни тарғиб қилади.
Кўплаб мусулмонлар бундан Исо (а.с.) пайғамбарлик ҳақидаги Исломнинг даъволарини қувватлаш сифатида баҳолайди.
Баъзи уламолар бу китобнинг ҳақиқийлиги шубҳали бўлса ҳам, унда ҳақиқатдан баъзи асарлар қолган бўлиши мумкин, деб ҳисоблайдилар.
Эътиборга олиш лозим:
Бу Инжилнинг аввалги аслий нусхаси йўқ.
Унинг мавжуд нусхалари кеч даврда пайдо бўлган.
Тили, услуби ва маълумотлари орқали кўплаб олимлар бу асарни сўнгги даврда яратилган деб ҳисоблайди.
Варнава Инжили — тарихий, диний ва илмий жиҳатдан муҳокамали асар. У расмий христиан таълимотига зид, лекин Исломга яқин ғояларни ўз ичига олади. Илмий нуқтаи назардан, унинг асл манбаси, вақти ва мақсади ҳақида аниқ хулоса йўқ. Шунинг учун уни ҳаддан ташқари ишончли манба сифатида қабул қилиш эҳтиётни талаб қилади.
Нега Рим папаси ва Ватикан "Варнава Инжили"ни яшириб келган, деб айтилади?
Исо алайҳиссаломни Худонинг ўғли деб эмас, пайғамбар деб кўрсатгани учун:
Варнава Инжилида Исо алайҳиссалом Худо эмас, балки пайғамбар сифатида таърифланади.
Бу эса католик ва протестант черковлари таълимотига зид, чунки улар Исо алайҳиссаломни Қуддус учлик (Ота, Ўғил, Муқаддас Руҳ) учлигининг бир қисми деб ҳисоблайди.
Павлуснинг фаолияти танқид қилинади:
Инжилда Павлус (Павел) Аллоҳнинг ҳақ динини ўзгартирган, Исо ҳақида нотўғри таълимотлар тарқатган шахс сифатида танқид қилинади.
Бу эса Рим католик черкови учун қаттиқ танқид ҳисобланади, чунки Павлус — улар учун катта муқаддас шахс ва "ақидалар асосчиси".
Расман тан олинмаган ва апокриф деб ҳисобланган:
Черков бу Инжилни апокриф (яъни, расман тан олинмаган, шубҳали манба) деб атаган ва библия канонига киритмаган.
Ватиканда кўп йиллар давомида бу китоб махфий кутубхоналарда сақлангани айтилган.
Муҳаммад (с.а.в.) ҳақида очиқ-ойдин башорат борлиги:
Варнава Инжилида Муҳаммад (с.а.в.) — келажакдаги Расул сифатида зикр қилинган, ҳатто у зотнинг исми ҳам очиқ айтилади.
Бу эса Исломни ҳақ дини деб тасдиқлайдиган воқеа бўлиб, христиан черковларининг расмий таълимотига зид келади.
Тарихий манбаларда нега яширингани ёки йўқ қилингани ҳақида нима дейилади?
Айрим манбаларга кўра, Варнава Инжилини 325-йилдаги Никейя кенгашида (Nicene Council) расмий Библия таркибига киритилмасликка қарор қилинган.
Бу кенгашда қабул қилинган Библия канони (Матфей, Марк, Луқо, Юҳанно) ва унга кирмаган китоблар ажратилган.
Варнава Инжилини қўлга киритиш ёки тарқатиш ҳатто жазога тортилиши мумкин бўлган.
Ватикан бу ҳақда жим туриши ва тарғиб қилмасликка ҳаракат қилиши мумкин, чунки:
Бу Инжил Расулуллоҳ Муҳаммад (с.а.в.)ни тан олади, бу эса Исломга таслим бўлишга сабаб бўлиши мумкин.
Черковнинг асосий ақидалари (Исо — Худо, Павлус — муқаддас, учлик илоҳият) бутунлай инкор қилинади.
Бу — 2 миллиарддан зиёд христианларнинг эътиқодига таъсир қилувчи таҳдидли маълумот сифатида қаралади.
Абу Муслим
Қуйида мазкур Инжилнинг баъзи боблари таржима қиламан
Варнаванинг Инжилга муқаддимаси
Исо Назаретлик, Масиҳ деб аталмишнинг ҳаворийси Варнава ер юзида яшовчи барча инсонларга тинчлик ва осойишталик тилайди.
Азизларим, Буюк ва Мақтовли Роббимиз бизга раҳмат қилиб, бизга ўз пайғамбари Исо Масиҳни юборди, уни дин неъмати ва мўъжизалар кўрсатиш қудрати билан мукофотлади. Шайтон томонидан алданган кўпчилик, диндорлар кўринишида бўлиб, даҳшатли бе динликни тарғиб қилмоқдалар. Улар Исони Худонинг ўғли деб аташади, аҳднинг абадий рамзи бўлмиш хатна қилиш (сүннат) амалини инкор этишади ва ҳар хил ноҳалол таомларни истеъмол қилишга рухсат беришади. Улар орасида, афсуски, ўзи ҳам адашган Павлус ҳам бор, бу ҳақда оғриқсиз гапира олмайман.
Шу муносабат билан, сизларнинг нажотингиз учун, мен сизларга ўзим Исо билан бирга бўлган пайтда у зотдан эшитган ва кўрган ҳақиқатни ёзиб қолдирмоқдаман, шунда сизлар шайтон томонидан алданганлар қаторига қўшилиб қолманглар ва Худонинг ғазаби остида ҳалок бўлманглар. Мен ёзиб берган бу нарсаларга зид, янги таълимотни тарғиб қилувчилардан эҳтиёт бўлинглар, бу ўзингиз учун нажот йўлидир. Буюк Худо сизлар билан бирга бўлсин ва сизларни шайтон ва ҳар қандай ёвузликдан сақласин. Омин.
1-боб. Марям бокирага Исо туғилиши ҳақида берилган хушхабар
Бу йиллар ўтгач, Довуд авлодидан, Яҳудо қабиласидан бўлган Марям исмли бокира қизга, Аллоҳ томонидан юборилган Жаброил фаришта келди. Бу қиз муқаддаслик, ҳаё ва беғубор хулқ билан тўлган ҳолда яшарди, дуо ва рўзалар билан машғул эди. Бир куни, у ёлғиз ҳолда бўлганида, Жаброил фаришта унинг хонасига кириб келди ва шундай деб салом берди: “Эй Марям, Роббинг сен билан бирга бўлсин!”
Фариштани кўрганида, бокира қаттиқ қўрқиб кетди. Аммо фаришта уни тасалли бериб, шундай деди: “Қўрқма, Марям, чунки сен Аллоҳга маҳбубсан. У сени Ўзининг пайғамбари учун она этиб танлади. У зот Исроил қавмига юборилади ва Аллоҳнинг Қонунига ихлос билан амал қилувчи бўлади.”
Жаброил сўзини давом эттириб деди: “Эй Марям, одамни инсондансиз яратган Аллоҳ, сенда ҳам эркаксиз инсон яратишга қодирдир, чунки У учун ҳеч нарса мумкин эмас.”
Марям жавобан деди: “Мен биламанки, Аллоҳ Қодирдир ва ҳамма нарса Унинг Ирода билан содир бўлади.”
Жаброил шундай деди: “Ҳозир сенда пайғамбар ҳомила бўлди. Сен унинг исмини Исо деб қўясан. Сен уни ҳар қандай вино, маст қилувчи ичимлик ва ноҳалол таомлардан сақлайсан, чунки бу бола Аллоҳдан бўлган муқаддас бир боладир.”
Марям камтарона сарини эгиб, шундай деди: “Мана мен – Аллоҳнинг канизагиман. Сен айтгандек бўлсин!”
Фаришта узоқлашди. Марям эса Роббига ҳамд айтиб шундай деди: “Эй нафсим, мен Роббимнинг улуғлигини эътироф этаман! Ва сен, ақлим, Роббим – Қутқарувчим олдида шод бўл! У ўз канизасининг камтарлигини кўриб, мени эслади. Энди барча қавмлар мени бахтли деб аташади. Қудратли Роббим мени улуғ қилди. Исми муборак бўлсин! Чунки Унинг Раҳмати тақводорлар учун авлодма-авлод юзасидан тўкилар. Унинг қудрати буюкдир. У мағрурларнинг режаларини чил-парчин қилади ва бойларни тахтларидан ағдариб, мискинларни улуғлайди. У очларни неъматлар билан тўйдиради, бойларни эса қўллари бўш қолдиради. Чунки У ўз ваъдасини унутмайди – Иброҳим ва унинг фарзандига берган ваъдасини.”
2-боб. Жаброил фаришта Юсуфга Марямнинг Исога ҳомиладор бўлгани ҳақида хабар беради
Олий Зотнинг Иродаcидан хабардор бўлганидан сўнг, Марям одамлар томонидан ҳақоратланиш ва зино қилганликда айбланишдан, ҳомиладорлиги учун тошбўрон қилиниб ўлдирилишдан қўрқиб, ўз уруғидан бўлган Юсуф исмли, беайб ҳаёт тарзида яшовчи бир эркакни ўз ҳамроҳи қилиб танлади. Ҳақиқатан ҳам, у тақводор инсон эди ва ўз Роббига рўза ва намоз билан ибодат қилар, дўстонинг меҳнати билан ҳаёт кечирар эди, чунки у дурнадоз (ўқчи устаси) эди.
Бу кишини яхши билган Марям уни ўз ҳамроҳи қилиб танлади ва унга илоҳий иродани очиб берди. Юсуф Марямнинг ҳомиладорлигини сезгач, Аллоҳдан қўрққани учун уни ташлаб кетмоқчи бўлди.
Бир кеча у ухлаётганида, фаришта унга ваҳий йўллади: “Юсуф, нега аёлинг Марямни тарк этмоқчисан? Билгинки, унда содир бўлган барча нарса Роббинг иродаси биландир! Бокира ўғил туғади. Сен унга Исо деб ном қўясан ва уни ҳар қандай вино, маст қилувчи ичимлик ва ноҳалол таомлардан сақлайсан, чунки у онаси батнидаёқ Аллоҳдан бўлган муқаддас бир боладир. У Аллоҳнинг пайғамбари бўлиб, Исроил қавмига юборилади, юракдан ихлос билан иймон келтириш учун ва Исроил Роббининг Қонунига мувофиқ яшаши учун. Бу ҳақда Мусо Қонунида ёзилгандир. У Аллоҳ томонидан берилган буюк қудрат билан келади ва буюк мўъжизаларни намоён этади. Шу сабабли кўплаб кишилар нажот топадилар.”
Юсуф уйғониб кетди ва Роббига ҳамд айтиб, бутун умри давомида Марям билан бирга яшади ва уни Аллоҳга ихлос билан хизмат қилишда ўтказди.
5-боб. Исонинг хатна қилиниши
Саккиз кун ўтгач, Худонинг Қонунига кўра, Мусо китобида ёзилганидек, улар болани олиб, уни хатна қилиш учун маъбадга олиб бордилар. Хатна қилгач, унга Исо деб ном қўйдилар, бу ном унга ҳомиладорликдан олдин Худонинг фариштаси томонидан берилган эди. Марям ва Юсуф бу бола кўплар учун нажот, кўплар учун эса ҳалокат сабаби бўлишини билар эдилар. Улар тақводор инсонлар бўлиб, фарзандларини Худодан қўрқиш билан тарбия қилардилар.
10-боб. Жаброил фаришта томонидан Исога Инжилни Зайтун тоғида берилиши
Исо менга шундай деб ҳикоя қилди: у оттиз ёшга етганида онаси билан биргаликда Зайтун тоғида зайтун териш билан машғул эди. Пешин намозини ўқиш пайтида, у “Эй Роббим, раҳматинг билан…” деган сўзларни айтишни истаган вақтда, у ярқин нур билан ўралди ва сано айтаётган бениҳоя фаришталар иҳотасида қолди.
Жаброил фаришта унга ёруғ оинага ўхшаш бир китобни тақдим этди. Бу китоб Исонинг қалбига кирди ва у шу китоб орқали Худо нимани қилганини, нима деганини ва нима хоҳлаганини билиб олди ва ҳар бир нарса унга ошкор бўлди. Исо менга яна шундай деди: “Эй Варнава, ишон, мен ҳар бир пайғамбарни танидим ва мен айтаётган ҳар бир гап шу китобдан келмоқда”.
Шундан сўнг, ўзини Исроил учун юборилган пайғамбар эканини англаган ҳолда, Исо ҳамма нарсани онасига айтди ва Улуғ Худони улуғлаб, у катта таъқибларга учрашини ва энди онаси билан доимо бирга бўла олмаслигини билдирди. Бу гапларга жавобан Марям шундай деди: “Ўғлим, туғилмастан олдин ҳам менга барча нарса маълум қилинган эди. Худонинг исми муборак бўлсин!”
Ўша куни Исо онаси билан хайрлашди ва пайғамбарлик вазифасини адо этиш учун йўлга чиқди.
11-боб. Исо махаво (лепра) касалига чалинган беморни шифо қилади ва Қуддусга йўл олади
У тоғдан тушаётган ва Қуддусга қараб йўл олган пайтда, Исо махаво касалига чалинган бир одамга дуч келди. Илоҳий илҳом орқали бу бемор Исонинг пайғамбар эканини биларди. Кўз ёши тўкиб, у ундан шундай илтимос қилди: “Эй Исо, Довуднинг ўғли, менга раҳм қил!”
Исо ундан сўради: “Сен нима хоҳлайсан, эй ака?” Махаво касали жавоб берди: “Эй оғам, менга соғлигимни қайтар!” Исо унга тўхтаб деди: “Сен ақлингдан оздингми? Барча нарсани яратган Улуғ Худодан сўра – У сенга соғлигингни қайтаради, мен эса сен каби бир одамман, холос!”
Махаво касали шундай деди: “Эй оғам, мен сенинг одам эканингни биламан, лекин сен Худодан бўлган муқаддас зотсан! Шунинг учун сен Худонинг ўзига илтимос қил, ва У менга шифо беради.”
Шунда Исо Улуғ Роббига юзланиб, шундай деди: “Эй Роббим, Қудратли Зот! Муқаддас пайғамбарларга бўлган муҳаббатинг ҳаққига, бу беморга соғлиғини қайтар.” Ва қўллари билан унга тегиб: “Эй ака, Худо номидан шифо топ!” деди.
Исо бу сўзларни айтгани биланоқ, махаво касали шундай шифо топдики, танаси гўдакники каби тоза бўлиб қолди.
Бемор шифо топганини сезгач, катта овозда бақириб: “Эй Исроил, Худо сенга юборган пайғамбарни қарши ол!” деб бақира бошлади. Исо ундан илтимос қилди: “Эй ака, жим тур, ҳеч нарса деманг.” Лекин у қанча илтимос қилмасин, у шунчалик қаттиқроқ бақирарди: “Мана пайғамбар, мана муқаддас зот!”
Бу гаплардан сўнг, Қуддусдан келаётган кўплаб одамлар ортга қайтиб, Исонинг ўзи билан бирга шаҳарга кириб боришди ва Худо махаво касали билан нима қилганини гапира бошлашди.
14-боб. Қирқ кунлик рўзадан сўнг Исо ўн икки ҳаворийни танлайди
Тоғдан қайтиб келгач, Исо тун пайтида Иордан дарёсининг бошқа соҳилига ўтди. У қирқ кун ва қирқ тун давомида рўза тутди ва ҳеч нарса еймади, Роббидан уни юборган халққа нажот туширишни сўради.
Қирқ кун ўтгач, Исо очлик ҳис қила бошлади. Шу вақтда унга шайтон келиб, турли гаплар билан васваса қилишга уринишни бошлади. Лекин Исо уни Худодан олган сўзлар билан ҳайдади. Шайтон йўқолганидан сўнг, фаришталар тушиб, Исога зарур бўлган барча нарсани олиб келишди.
Қуддусга қайтгач, Исони шодлик ила тўпланган одамлар қарши олди. Улар ундан ўзлари билан қолишини илтимос қилишди, чунки унинг сўзлари китобхонларнинг сўзларига ўхшамасди: у қаттиқ ва ҳукмдор овоз билан гапирарди ва бу сўзлар одамларнинг қалбларига таъсир қиларди. Юракларининг даъватига қулоқ тутган ва Худо Қонуни йўлига кирган одамлар кўплигини кўриб, Исо тоғ сари йўл олди. У ерда у бутун тунни ибодат билан ўтказди.
Кун отиши билан, у тоғдан тушиб, ўн икки ҳаворийни танлади. Улар орасида кейинчалик осилга тиқилган Яҳудо ҳам бор эди. Унга ҳаворий қилиб танланганлар шулар эди: балиқчилар Андрей ва унинг акаси Бутрус, буни ёзган Варнава, шунингдек Матто, Юҳанно ва Забдийнинг ўғиллари Яъқуб, Фаддай, Юст, Барфалмой, Филипп, Алфейнинг ўғли Яъқуб ва хиёнаткор Яҳудо Искариот.
19-боб. Исо хиёнат қилинишини башорат қилади. Исонинг ўн нафар махаво касалини шифо қилиши
Исо бу сўзларни айтганидан сўнг, Бутрус шундай деди: “Устоз, биз сенга эргашиб, барча нарсаларни ташлаб кетдик. Бизни келажакда нима кутаяпти?” Исо жавоб берди: “Ростдан ҳам, Қиёмат куни сизлар менинг ёнимда бўласизлар ва Исроилнинг ўн икки қабиласига қарши гувоҳлик берасизлар.”
Бу сўзларни айтгач, Исо оғир нафас чиқариб қўшди: “Эй Роббим, бу қандай бўлаяпти? Мен ўн икки шогирд танладим, аммо улардан бири шайтондир?”
Бу сўзларни эшитиб, ҳаворийлар ғамга тушдилар. Шунда буни ёзган киши йиғлаб туриб Исодан сўради: “Устоз, шайтон мени васваса қилмайдими? Мен рад этилганлар қаторида бўлмайманми?”
Исо жавоб берди: “Ғам чекма, эй Варнава, чунки Аллоҳ томонидан оламлар яратилишидан аввал танланганлар ҳалок бўлмайди. Хурсанд бўл, чунки сенинг исминг ҳаёт китобига ёзилгандир.”
Исо шогирдларини шундай сўзлар билан тасалли берди: “Қўрқманглар. Менга хиёнат қиладиган киши сўзларимдан ғам чекмайди, чунки у зотда илоҳий туйғу йўқ.”
Исо бу сўзларни айтгач, ҳаворийлар таскин топдилар.
Исо дуо қилди ва шогирдлари шундай дедилар: “Омин! Худо, Қудратли ва Раҳмли Роббим! Шундай бўлсин!”
Дуодан сўнг, Исо шогирдлари билан тоғдан тушди. Йўлда уларга ўн нафар махаво касалига чалинганлар учради. Улар узоқдан бақириб: “Эй Исо, Довуднинг ўғли, бизга раҳм қил!” деб бақира бошладилар.
Исо уларни яқинроқ чақирди ва шундай деди: “Эй биродарлар, нима хоҳлайсизлар?”
Улар барчаси биргаликда бақириб: “Бизга шифо бер! Бизга шифо бер!” дейишди.
Исо уларга шундай жавоб берди: “Қандай ожиз экансизлар! Сизлар мендан соғлик сўраб ақлдан озганмисизлар? Менинг ҳам сизлар каби инсон эканимни кўрмаяпсизларми? Бизларни яратган, Раҳмли ва Қудратли Роббимиз Аллоҳдан сўранглар, У сизларга шифо беради!”
Махаволар йиғлаб шундай дедилар: “Ҳа, биз биламизки, сен ҳам биз каби инсонсан, аммо сен Худодан бўлган муқаддас зотсан ва Унинг пайғамбарисан! Шу сабабли сен Ундан биз учун илтимос қилгин, ва У бизга шифо беради.”
Ҳаворийлар ҳам Исога илтимос қилишди: “Эй устоз, уларга раҳм қил!”
Шунда Исо оғир нафас олиб, шундай дуо қилди: “Эй Қудратли ва Раҳмли Худо! Роббим! Раҳм қил ва қулингни эшит. Отамиз Иброҳимга бўлган муҳаббатинг ва муқаддас аҳдинг ҳаққига, уларнинг илтимосини қабул қил ва уларга соғликни қайта бер!”
Сўнгра Исо махаво касалларга юзланиб шундай деди: “Худо Қонунига биноан, ке¬тинглар ва қўёнилар олдига боринглар!”
Махаволар йўлга тушишди ва йўлда шифо топишди. Улардан бири, шифо топганини кўриб, Исони излаб қайтиб келди. Уни топгач, Исонинг олдида енг тушириб, шундай деди: “Ростдан ҳам, сен Худодан бўлган муқаддас зотсан!”
Унга шукроналик билдириб, Исодан ўзини хизматчи қилиб олишини сўради.
Исо ундан сўради: “Ўн киши шифо топмадими? Қолган тўққиз қаерда?”
Сўнгра унга шундай деди: “Мен одамларга хизмат қилиш учун келдим, менга хизмат қилишлари учун эмас. Энди юртингга қайт ва Худо сен учун нима қилганини халққа айт, шунда улар Иброҳим ва унинг фарзандига берилган ваъданинг яқинлашганини билишади!”
Махаво касалидан шифо топган киши қайтиб бориб, юртида Худо Исо орқали у учун қилган барча ишларни одамларга айтди.
39-боб. Исо Одам Ато ва Улуғ Худо ўртасида Пайғамбар Муҳаммад (с.а.в.) ҳақида бўлган суҳбатни ҳикоя қилади
Шунда Юҳанно шундай деди: “Рост айтдинг, эй устоз, лекин биз шуни ҳам билишни истаймизки, инсон қандай қилиб гуноҳ қилди, фахрланиш орқали?”
Исо жавоб берди: “Худо шайтонни ҳайдаганидан ва Жаброил фаришта шайтон туфлаган ерни тозалаганидан сўнг, Худо барча тирик жонларни яратди, ҳайвонларни ҳам, ва оламни унда бор бўлган барча нарсалар билан безади.
Бир куни шайтон жаннат эшиклари ёнига келиб, у ерда отлар ўт еб турганини кўриб, уларни васваса қилиб шундай деди: агар бу ер қисмига жон берилса, сизлар қаттиқ азият чеккани бўласизлар; яхши бўлар эдики, бу ерни топтоб юборсангиз, шунда у ҳеч нимага ярамай қолади. Шунда отлар кишнаб, лилия ва атиргуллар билан қопланган ерни топтаб юра бошладилар.
Шунда Худо шайтон туфлаган нопок ер қисмига “пуркалиб” итни яратди. У ҳулашни бошлади ва отлар қўрқиб, у ердан қочиб кетишди. Сўнгра Худо одамга жон пуфлади, ва фаришталар уни улуғлаб шундай дедилар: “Исми муборак бўлсин Сенинг, эй Худо, Роббимиз!”
Оёққа турганида, Одам ҳавода қуёш каби ёруғ ёзувни кўрди, у шундай ёзилган эди: “Ёлғиз бир Худо бор, ва Муҳаммад – Худонинг расулидир.”
Шунда Одам оғзини очиб шундай деди: “Эй Роббим, Худойим, Сен мени яратиб шарафладинг, бу учун Сенга шукр қиламан. Лекин Илтимос, менга шундан хабар бер: “Муҳаммад – Худонинг расули” дегани нима? Нима, мендан олдин бошқа одамлар ҳам бўлганми?”
Худо унга шундай деб жавоб берди: “Хуш келибсан, эй Одам, Менинг қулим! Билгинки, сен Мен томонимдан яратилган илк инсонсан. Сен кўрган исм эса сенинг фарзандингдир, у кўп йиллар ўзининг дунёга келишини кутур. У Менинг Расулим бўлади. Мен барча нарсани унга бағишлаб яратдим. У дунёга келганида, нур олиб келади. Унинг жони осмондаги нур ичидадир. Мен ҳеч нима яратишдан олдин, унинг жонини у нур ичига жойлаштирдим – олтмиш минг йил аввал.”
Шунда Одам ўз Яратувчисидан илтимос қилди: “Эй Роббим, бундан белгини бармоқ тирақларимга ёз!”
Шунда Худо инсоннинг бош бармоқлари тирақларига ёзди: ўнг қўл бош бармоғининг тирағига: “Ёлғиз бир Худо бор”, чап қўл бош бармоғининг тирағига: “Муҳаммад – Худонинг расули.”
Отаона муҳаббати билан илк инсон бу сўзларни ўпди, кўзларига суртиб, шундай деди: “Сенинг дунёга келиш кунг мубаррак бўлсин!”
Инсонни якка деб кўриб, Худо шундай деди: “Яхши эмас, инсоннинг якка бўлиши.” Шунда У уни уйқуга кетказди. Унинг юраги ўнг томонидаги қабурғасидан бирини олиб, бу ерни гўшт билан тўлдириб, ундан Ҳаввони яратди ва уни Одамга рафиқа қилиб тақдим этди.
Икковларини ҳам У Жаннат эгалари қилди ва шундай деди: “Барча мевалардан танг, фақат олма ва буғдойдан эҳтиёт бўлинглар. Агар шуларни ейсангизлар, нопок бўлиб қоласизлар, ва Мен сизларни бу ерда қолдиришни истамайман, сизлар ҳайдаласизлар ва кўп азоб чекасизлар.”
Исо Муҳаммад (с.а.в.)нинг келиши ҳақида башорат беради
Шунда ҳаворийлар шундай дедилар: “Устоз, Мусо китобида Исҳоқ ҳақида ваъда берилгани ёзилган”.
Исо оғир нафас олиб жавоб берди: “Ҳа, шундай дейилган. Лекин буни Мусо ёзмаган, балки Худодан қўрқмаган раввинларимиз ёзган. Мен сизларга ростини айтаяпман: агар сизлар Жаброил фаришта нима деганини диққат билан ўргансангизлар, китобхонлар ва олимларимиз найрангини фош қиласизлар. Чунки Жаброил шундай деган: “Иброҳим, бутун олам Худонинг сени қанчалик севишини билади! Лекин олам сенинг Худога бўлган муҳаббатингни қаердан билиши мумкин? Шунинг учун сен Худога бўлган муҳаббатинг йўлида бирор нарса қилмоғинг керак.”
Шунда Иброҳим жавоб берди: “Мана мен, Худонинг қулиман, Роббим нимани хоҳласа, бажаришга тайёрман.”
Шунда Худо шундай деди: “Эй Иброҳим, ўзингнинг тунги фарзандинг Исмоилни ол ва уни тоғда қурбон қил.”
“Қандай қилиб Исҳоқ тунги фарзанд бўла олади, агар у туғилган пайтда Исмоилга етти ёш бўлган бўлса?”
Шунда шогирдлар шундай дедилар: “Олимларимизнинг ёлғонлиги очиқ-ойдиндир. Бизга ҳақиқатни айт, чунки биз биламизки, сен Худо томонидан юборилгансан.”
Исо жавоб берди: “Ростини айтаман: шайтон доимо Худо Қонунини йўқ қилиш йўлини излайди, шунинг учун унинг ёрдамчилари – иккиюзламалар ва фасодчилар – кимдир ёлғон таълимотлари билан, кимдир бузуқ ҳаётлари билан бугунги кунда деярли барча нарсани заҳарлаб юборишган. Аммо ҳақиқат, ҳар қанча қийин бўлса-да, ҳали ҳам топиш мумкин.
Иккиюзламаларга офат бўлсин! Чунки дунё мадҳияси улар учун дўзах лаънати ва азобига айланади!
Сизларга айтаман: Худонинг Расули нурга ўхшайди. У Худо яратган барча махлуқотлар учун раҳмат олиб келади, чунки у зот ақл, ҳис, ҳикмат ва қудрат руҳи билан безатилгандир. У тақводордир ва муҳаббат, ақл, сабр ва бурноқлик билан тўлган. У раҳмат ва шафқат, адолат ва диндорлик, тоқат ва юмшоқлик руҳи билан мукофотланган. Худо унга ўзининг барча махлуқларига берганидан уч баробар кўп нарса бергандир.
У келадиган замон – неъмат замони бўлади. Ишонглар, мен уни кўрганман ва унинг олдида таъзим қилганман. Бошқа барча пайғамбарлар ҳам уни кўрганлар, чунки Худо уларга нубувватни унинг ақлидан улуш қилиб берган.
Мен уни кўрганимда, қалбим тинчликка тўлди ва мен шундай дедим: “Муҳаммад, Роббинг сен билан бирга бўлсин! У менга сенинг кафшинг тасмасини ечиш шарафини насиб этсин, чунки агар мен шунга лойиқ бўлсам, мен Худо наздида улуғ пайғамбар ва муқаддас зот бўламан.”
Бу сўзлардан сўнг Исо Роббига ҳамд айтди.
53-боб. Исо Қиёмат куни ҳақида башорат қилади
“Бу кун етиб келишидан олдин, – деди Исо, – оламда кўп улуғ силкинишлар ва офатлар бўлади. Жуда шафқатсиз ва йовуз урушлар юз беради, шундайки, одамлар ўртасидаги бўлиниш туфайли ота ўғлини, ўғил отасини ўлдиради. Мамлакатлар ва шаҳарлар харобага айланади. Шундай офатлар юз берадики, ўликларни дафн қиладиган киши ҳам қолмайди ва ўликлар ҳайвонларга ем бўлиб кетади. Ерда қолганларга Худо шундай аччиқ очарчилик юборгандирки, нон олтиндан ҳам қиммат баҳоланади. Инсонлар шу даражада, ахлатлар билан озиқланишга мажбур бўладилар.
Бу бахтсиз давр бўлади, унда деярли ҳеч кимдан: “Эй Роббим, мен гуноҳ қилдим, менга раҳм қил”, деган сўз эшитмассангиз. Аксинча, даҳшатли овозлар парҳезкор ва солиҳларни абадий лаънатлайди.
Сўнг, бу кун яқинлашганда, ер юзида ўн беш кун давомида ҳар куни қўрқинчли ҳодисалар юз беради.
Биринчи куни қуёш нур сочмасдан ўз йўлини босиб ўтади, у қора бўлади ва ўлиб бораётган ўғлини йиғлаб турган ота каби нола қилади.
Иккинчи куни ой қонга айланади ва ерга шивирлаган шабнам каби қон тўкилади.
Учинчи куни юлдузлар бир-бирига қарши душман армияларидек уруш олиб борадилар.
Тўртинчи куни тошлар ва қойалар бир-бирига қарши ёвлардек тўқнашадилар.
Бешинчи куни барча ўсимлик ва гиёҳлар қон тўкиб йиғлайдилар.
Олтинчи куни денгиз, жойидан силжимаган ҳолда, юз эллик тирсак (локоть) баландликка кўтарилади ва бир кун давомида девор каби шундай туради.
Еттинчи куни у шунчалик пасаядики, уни деярли кўриб бўлмайди.
Саккизинчи куни қушлар, қуруқлик ва сув ҳайвонлари бир жойга йиғилиб, фарёд ва шикоят қилишади.
Тўққизинчи куни шундай калтабор (йирик) дўл ёғадики, жуда кўп инсонларни ҳалок қилади, ва фақат ўндан бир қисм одамларгина омон қолади.
Ўнинчи куни даҳшатли чақмоқ ва муқим ёғдирайотган ёмғир билан тоғларнинг тўртдан бир қисми йиқилади ва ёниб кетади.
Ўн биринчи куни барча дарёлар ўз йўналишини ўзгартиради ва тескари оқади, ва сув ўрнига қон оқади.
Ўн иккинчи куни барча махлуқотлар нола ва йиғи қиладилар.
Ўн учинчи куни осмон китоб каби йигилади ва шундай ёғдириладики, бу ёмғир оловдан иборат бўлиб, барча тирик жонларни ҳалок қилади.
Ўн тўртинчи куни шундай кучли зилзила бўладики, тоғ чўққилари қушдек осмонга учади ва ер юзи теп-теккис бўлади.
Ўн бешинчи куни барча фаришталар ҳалок бўладилар, ва фақат битта Худо, Унга ҳамду сано ва улуғлик бўлсин, Тирик қолади!
Бу гапларни айтганидан сўнг, Исо икки қўли билан юзига ура бошлади. Сўнгра у ерга сажда қилиб, пешонаси билан ерни уради. Бошини кўтариб шундай деди: “Лаънат бўлсин ҳар кимга, агар у айтган сўзларимга қўшиб, мени Худонинг ўғли, деб айтса!”
Бу сўзлар айтилганда, ҳаворийлар ўликдек жим тушдилар. Шунда Исо уларни кўтарди ва шундай деди: “Биз тақводор бўлайлик, агар у кунда қўрқувга тушишни истамасак!”
54-боб. Исо Муҳаммад (с.а.в.) ва Қайта тирилиш куни ҳақида башорат қилади
Бу воқеалардан сўнг қирқ йил давомида дунё устидан зулмат ҳукм суради. Фақат битта Худо Тирик қолади — Унга абадий шараф ва улуғлик бўлсин!
Қирқ йил ўтгач, Худо Ўзининг Расулини тирилтиради. У қуёш каби намоён бўлади ва минг қуёш каби порлайди. У ўтиради ва ҳеч нарса демайди, чунки у зот шундай хурсандликда бўладики, гўё ўзида эмас.
Худо ўзининг энг севимли бўлган қирқ нафар фариштасини тирилтиради. Улар Худонинг Расулини излаб топадилар ва уни кўриб, уни тўрт томондан ўраб оладилар.
Сўнгра Худо барча фаришталарни тирилтиради. Улар Расул атрофида айлана бошлайдилар, гўё асаларидек.
Шундан сўнг Худо барча пайғамбарларни тирилтиради. Улар Одамдан бошлаб, бири кетидан бири Роббининг Расулининг қўлини ўпадилар ва унга ўзлари номидан сўзлаш учун ишониб топширадилар.
Сўнгра Худо барча танланганларни тирилтиради. Улар шундай деб бақирадилар: “Муҳаммад, биз ҳақимизда эсла!” Бу овозларни эшитганида, у одамларга раҳм қилиб, уларни нажотга етказиш учун нима қилиш кераклиги ҳақида ўйлайди.
Сўнгра Худо барча махлуқотларини тирилтиради. Ҳар бирига сўзлаш қобилияти берилади.
Бунинг ортидан Худо лаънатланганларни тирилтиради. Улар намоён бўлганида, барча Худо махлуқотлари уларнинг жирканчлигидан қўрқиб кетадилар ва бақирадилар: “Эй Роббимиз, раҳматинг бизни тарк этмасин!”
Сўнгра Худо шайтонни тирилтиради. Уни кўрган заҳоти, барча махлуқотлар ундан шундай қўрқадиларки, ўликдек бўлиб қоладилар, чунки у шундай даҳшатли қиёфада пайдо бўлади. Худо хоҳласин, мен бу махлуқни ўша кунда кўрмасам эди.
Шунда, биз унинг овози билан тирилтириладиган фаришта най тутади ва яна най чалинади: “Эй Худонинг махлуқотлари, ҳозир суд учун туринглар, чунки Яратгучингиз сизларни ҳукм қилмоқчи.”
Йўсафат водийси устида осмон ўртасида нур сочувчи Тақдир Тахти пайдо бўлади ва унинг устида оқ булут бўлади.
Шунда фаришталар бақирадилар: “Сенга ҳамду сано, эй Роббимиз, Сен бизларни яратдинг ва шайтоннинг гуноҳга уришидан сақлаб қолдинг!”
Шунда Худонинг Расули қўрқиб кетади, чунки у билади: ҳеч ким Худони муносиб тарзда сева олмаган.
55-боб. Муҳаммад (с.а.в.) ва пайғамбарлар Роббининг Тахти ҳузурида
Худонинг Расули барча пайғамбарларни йиғиш учун йўл олади. У улар билан гаплашади ва улардан моминлар учун биргаликда дуо қилишларини сўрайди. Улар эса, Улуғ Роббидан қўрқиб, узр сўрайдилар.
Ҳамду сано Худога бўлсин, мен ўзим алоҳида чиқмайман, чунки мен нимани билсам, уни билганман. Худо Ўз Расулига У барча нарсани унга бўлган муҳаббати туфайли яратганини эслатади. Қўрқув уни тарк этади ва у муҳаббат ва таъзим билан Тахт сари йўл олади. Фаришталар шундай деб сано айтадилар: “Исми муборак бўлсин Сенинг, эй Роббимиз!”
У Тахтга яқинлашганида, Худо Ўз Расулига ўзини намоён қилади, гўё икки дўст узоқ айрилгандан сўнг учрашганларидек.
Худонинг Расули шундай дейди: “Мен Сенга сажда қиламан ва Сени севаман, эй Роббим. Сенга қалбимдан ва бутун юрагимдан шукр қиламан, чунки Сен мени Ўз қулинг бўлиш учун яратдинг. Мана шу муҳаббат учун Сен барча нарсани яратдинг, шунда мен Сенга барча нарсада, ҳар ерда ва ҳар нарсадан ортиқ муҳаббат изҳор қилай. Шунинг учун Сенинг барча махлуқотларинг Сенга ҳамду сано айтадилар, эй Роббим.”
Шунда Худо яратган барча махлуқотлар шундай деб айтадилар: “Сенга ҳамду сано, эй Роббимиз, ва Сенинг муқаддас исминг муборак бўлсин!”
Сизларга ростини айтаман: шу вақтда рад этилган иблислар ва шайтон шундай йиғлайдиларки, ҳар бирининг кўзидан Иордан дарёсининг бутун сувидан кўп кўз ёши оқиб чиқади. Ва улар энди Худони кўра олмайдилар.
Улуғ Роббим Ўз Расулига шундай дейди: “Хуш келибсан, эй содиқ қулим! Мендан нима хоҳласанг, сўра, ва Сенга берилади.”
Худонинг Расули жавоб беради: “Эй Роббим, эслайман, Сен мени яратар экансан, Сен шундай деган эдингки: Сен жаннат ва дунё, фаришталар ва одамларни Менга бўлган муҳаббатинг учун яратдинг, шунда улар Мен орқали Сенга ҳамду сано айтсинлар, эй Роббим.
Эй Роббим, Раҳмли ва Одил Зот, Илтимос, Сен қулингга берган ваъдани эсла.”
Худо дўстининг дўстига ҳазил қилгандек жавоб беради ва шундай дейди: “Сенинг бу гапингга гувоҳларинг борми, эй дўстим Муҳаммад?”
У эса Роббиси ҳузурида таъзим билан шундай жавоб беради: “Ҳа, эй Роббим.”
Улуғ Зот шундай дейди: “Жаброил, уларни чақир!”
Жаброил фаришта Пайғамбар ҳузурига келиб сўрайди: “Сизнинг гувоҳларингиз ким, Жанобим?”
Худонинг Расули жавоб беради: “Бу — Одам, Иброҳим, Исмоил, Мусо, Довуд ва Марямнинг ўғли Исодир.”
Жаброил кетади ва уларни чақириб келтиради. Улар Худодан қўрққан ҳолда яқинлашадилар.
Худо улардан сўрайди: “Менинг Расулим айтган сўзни эслайсизларми?”
“Қандай сўз, эй Роббимиз?” деб сўрайдилар улар.
Улуғ Зот эслатади: “Мен барча нарсани Унга бўлган муҳаббатим туфайли яратдим ва барчани У орқали Менга ҳамду сано айтиш учун яратдим.”
Улар жавоб берадилар: “Биздан кўра яхшироқ учта гувоҳимиз бор.”
Шунда Роббимиз сўрайди: “Ушбу уч гувоҳ ким?”
Мусо жавоб беради: “Биринчиси — Сен менга берган Китобдир.”
Довуд айтади: “Иккинчиси — Сен менга берган Китобдир.”
Сизлар билан гаплашаётган киши (Исо) шундай дейди: “Шайтон томонидан алданган одамлар менинг Сенинг ўғлинг ва шериксан, деб айтдилар, лекин Сен менга берган Китобда шундай ёзилганки — ва бу ҳақиқатдир — мен Сенинг қулингман ва Сенинг Расулинг айтган ҳар бир нарсани тасдиқлайман.”
Худонинг Расули шундай эълон қилади: “Бу — Сен менга берган Китобда ёзилгандир, эй Роббим.”
Бу сўзлардан сўнг, Роббимиз шундай эълон қилади: “Мен қилган ҳар бир нарса шундан иборатки, барчалар Менинг Сенга бўлган муҳаббатимни билсинлар!”
Шундан сўнг Худо Ўз Расулига Китобни беради — унда Худо томонидан танланган барча инсонлар ёзилгандир. Ва барча Худо махлуқотлари Роббидан ҳайрат ва таъзим ила шундай деб айтадилар:
“Фақат Сенгадир, эй Роббимиз, Ҳамд ва Улуғлик!”
82-боб. Исо ва бир аёл ўртасида Масиҳ ҳақидаги суҳбат
Шунда Исо чуқур нафас олиб, йиғлаб юборди ва шундай деди: “Офат сенга, эй Яҳудия, ўзини мақтаётган, “Худонинг маъбади! Худонинг маъбади!” деб, Худо йўқдек яшайдиган, дунёвий лаззат ва манфаатларга бутунлай берилган халқ! Қиёмат куни бу аёл сени дўзахга ҳукм қилади, чунки у Роббисининг раҳмати ва шарафига эришиш йўлини излаяпти!”
Сўнгра у аёлга қараб шундай деди: “Аёл, сиз самарияликлар билмаган нарсангизга ибодат қиласиз, биз эса — яҳудийлар, билган нарсамизга ибодат қиламиз. Рост сўзим шуки, Худо — ақл ва ҳақиқатдир, Унга ақл ва ҳақиқат билан ибодат қилиш лозим. Чунки Роббининг ваъдаси Қуддусда, Сулаймон маъбадида бажарилган, бошқа ҳеч бир жойда эмас.
Лекин менга ишон, шундай вақт келадики, Худо ўз Раҳмати билан бошқа бир шаҳарни шарафлайди. Ростдан ҳам, ҳар қандай жойда Худога ибодат қилиш мумкин бўлади ва Роббимизнинг Раҳмати билан ҳар қандай жой намоз ўқиш учун муносиб жой бўлади.”
Аёл жавоб берди: “Биз Масиҳнинг келишини кутмоқдамиз. У келганида, бизни ҳаммасига ўргатади.”
Исо ундан сўради: “Аёл, сен Масиҳ келиши кераклигини биласанми?” У жавоб берди: “Ҳа, жаноб!”
Шунда Исо хурсанд бўлиб шундай деди: “Кўриб турибман, аёл, сен иймонлисан! Билгинки, айнан Масиҳга бўлган иймон орқали Худо томонидан танланган ҳар бир киши нажот топади. Энди сен Масиҳ ҳақида билиб қўйишинг лозим.”
Аёл сўради: “Жаноб, эҳтимол, сен ўзинг Масиҳмисан?”
Исо жавоб берди: “Мен ростдан ҳам Исроил хонадони учун Худо томонидан юборилган пайғамбарман, лекин мендан кейин Масиҳ келади — бутун инсоният учун Худо томонидан юбориладиган зот. Худо дунёни У учун яратди. Шунингдек, ер юзида ҳар жойда фақат битта Худога ибодат қилинади, ва одамлар раҳмат топадилар. Ҳар юз йилда бир келадиган шодлик йили энди Масиҳ сабабли ҳар йили ҳар жойда бўлади.”
Шунда аёл кувурини ташлаб, шаҳарга югурди ва Исонинг оғзидан эшитган барча гапларни одамларга айтиб берди.
93-боб. Исо ўзининг инсон экани ҳақида қатъий таъкидлайди
Қўлини юқори кўтариб, жимликни сўраб, Исо шундай деди: “Ростдан ҳам, сизлар буюк гуноҳ қилдингиз, эй Исроил фарзандлари — мени Худо деб атаб, ҳолбуки мен фақатгина одамман. Мен қўрқаман, Роббим Қуддус шаҳарини бу сабаб билан офатга учратмаса ва уни бошқалар қўлига асоратга бермаса экан. Минг марта лаънат бўлсин шайтонга, бу гапни сизларга илҳом берган!”
Бу сўзларни айтгач, Исо икки қўли билан юзига ура бошлади. Одамлар орасида шундай бақириш ва йиғи бошландики, Исонинг сўзларини эшитиш мумкин бўлмади.
Сўнгра у яна қўлини кўтариб, жимлик ва йиғининг тўхташини сўради. Сўнгра у шундай деди: “Мен осмонни гувоҳ қилиб, ердаги ҳар бир нарсани гувоҳ қилиб эълон қиламанки, мен — аёлдан туғилган инсонман, ўлимга маҳкум бўлган, ва барча одамлар каби Худонинг Ирода ва Ҳукмига бўйсунаман, очлик ва уйқу, иссиқ ва совуқ билан боғлиқ машаққатларни ҳис қилувчи инсонман. Шу сабабдан, Роббим Худо менинг сўзларимни ҳукм қилганда, менинг инсондан бошқа нарса эканимга ишонган ҳар бир кишини қилич зарбасидек азоб билан жазолайди.”
Бу сўзлардан сўнг, Исо катта отлиқ қўшинни кўрди ва ҳоким Ҳирод ва бош руҳоний унга томон келаётганини англади. Исо шундай деди: “Улар ҳам ақлларидан озганми?”
Ҳирод ва бош руҳоний етиб келгач, ҳамма отларидан тушди ва Исони шундай қилиб ўраб олишдики, одамлар Исо ва бош руҳонийнинг сўзларини эшитиш учун орқага чекина олмасди. Руҳоний Исога сажда қилиб, унинг олдида енг туширмоқчи бўлди, лекин Исо бақириб: “Эҳтиёт бўл, сен нима қилмоқчисан! Роббимиз Худога қарши гуноҳ қилма!” деди.
Бош руҳоний жавоб берди: “Бутун Яҳудия бугун сенинг мўъжизаларинг ва таълимотинг сабабли қўзғалди. Одамлар сен Худосан, деб бақирмоқдалар. Шу сабабли, одамлар мени римлик ҳоким ва шоҳ Ҳирод билан бирга бу ерга келишимга мажбур қилишди. Биз сендан бутун қалбимиз билан илтимос қиламиз: агар сен хоҳласанг, бу можарони бартараф эт, чунки баъзилар сени Худо, бошқалар сени Худонинг ўғли, яна бошқалар сени пайғамбар дейишмоқда.”
Исо жавоб берди: “Эй Худонинг воизи, нега сен бу можарони ҳал қилмадинг? Сен ҳам ақлингдан оздингми? Нима, Худонинг Пайғамбарликлари ва Қонуни унутилганми? Эй бахтсиз Яҳудия, шайтон томонидан алдангансан!”
94-боб. Исо Мусо қилган мўъжизаларни эсга солади
Сўнгра Исо шундай деди: “Мен осмонни гувоҳ қилиб, ер юзидаги барча тирик нарсаларни гувоҳ қилиб эълон қиламанки, мен бу одамлар айтган гапларга бегонаман, яъни мен инсондан улуғман деган гапларга. Мен — аёлдан туғилган инсонман, Худога бўйсунаман ва бошқа одамлар орасида яшайман, улар каби қийинчиликларни ҳис қиламан. Жоним қўлида бўлган Улуғ Роббимга ҳамду сано бўлсин!
Эй руҳоний, сен бу гапларни айтганинг билан оғир гуноҳ қилдинг. Ушбу гуноҳ сабабли муқаддас шаҳарга оғир жазо тушмасин!”
Бош руҳоний шундай деди: “Роббимиз бизларни мағфират қилсин! Ва сен ҳам биз учун дуо қилгин!”
Ҳоким ва Ҳирод ҳам шундай дедилар: “Инсон сен қилган ишларни қила олмайди, жаноб! Биз сен нима демоқдасан, тушунмай қоляпмиз!”
Исо жавоб берди: “Сизларнинг айтаётганларингиз рост, чунки инсондаги яхшиликни Худо қилади, шайтон эса ёмонликни қилади. Ростдан ҳам, инсон бир дўконга ўхшайди — унга кирган киши у ерда ўзи истаганидай ҳаракат қилади ва савдо қилади.
Аммо айтинг, эй ҳоким ва сен ҳам, эй шоҳ, нега бундай деяпсизлар? Негаки, сизлар бизнинг қонунимизни билмайсизлар? Агар сизлар Худонинг Аҳди ва Васиятини ўқиганингизда эди, Мусонинг асо билан сувни қонга айлантирганини, тупроқни битга айлантирганини, шабнамни бўронга, ёруғликни зулматга айлантирганини кўрган бўлар эдингиз.
У қурбақалар ва калламушларни Мисрга юборди ва улар ер юзини тўлдирдилар.
Мен эса буларнинг ҳеч бирини қилмаганман, ва шуни ҳамма тан оладики, Мусо инсон бўлган, ва у ҳозирда ўлган!
Илёс осмондан олов ва ёмғир туширган. Мен эса буни умуман қилмаганман. Ва шундай бўлса-да, ҳамма тан оладики, Илёс инсон!
Яна қанчадан-қанча муқаддас пайғамбарлар, Роббимизнинг дўстлари, Худонинг иродаси билан ақл етмайдиган ишларни қилганлар. Уларнинг қилганлари бизнинг Улуғ ва Раҳмли Роббимиз — Худони билмайдиганлар учун тушунарсиз!”
95-боб. Исо бош руҳонийни фош қилади
Ҳоким, бош руҳоний ва шоҳ Исодан сўрадилар: “Юқори жойга чиқ ва халққа мурожаат қил, шунда тўпланган одамлар тинчлансин.”
Шунда Исо ўн икки тошдан бирининг устига чиқди ва баланд овозда шундай деди: “Бош руҳонийимиз юқори жойга чиқсин, мен сўзларимни у зотга тасдиқлайман!”
Бош руҳоний чиқди ва Исо унга шундай деди: “Очиқ айтиб айт, шунда ҳамма тушунади: Худоимиз боши йўқ ва охири ҳам бўлмайди деб Аҳдда ёзилмаганми?”
Бош руҳоний жавоб берди: “Ҳа, айнан шундай ёзилган!”
Исо сўради: “Худо барча нарсани фақат ўз сўзи билан яратган деб ёзилмаганми?”
Бош руҳоний жавоб берди: “Ҳа, бу рост.”
Исо сўради: “Худо кўринмас ва инсон ақли учун махфий, жисмсиз, бирон нарсадан ташкил топмаган ва ҳаракат қилмайдиган деб ёзилмаганми?”
Бош руҳоний: “Бу ҳақиқат!”
Исо яна сўради: “Барча осмонлар бирга ҳам Худони қамраб ололмайди, чунки У чексиздир, деб ёзилмаганми?”
Бош руҳоний жавоб берди: “Бу Сулаймон пайғамбарнинг сўзидир, эй Исо.”
Исо давом эттирди: “Худо ҳеч нарсага муҳтож эмас, чунки У емайди, ухламайди ва ҳеч нарсага муҳтож эмас деб ёзилмаганми?”
Бош руҳоний: “Ҳа, бу шундай!”
Исо сўради: “Худо ҳар жойда мавжуд ва Ундан бошқа ҳеч қандай Худо йўқ, У ўлдиради ва шифо беради, хоҳлаганини қилиб турибди деб ёзилмаганми?”
Бош руҳоний: “Ҳа, шундай ёзилган!”
Шунда Исо қўлларини кўтариб шундай деди: “Эй Роббимиз Худо, ана шундай иймон менда бор, ва мен бу иймон билан Қиёматда Сенинг ҳузурингга келаман ва бунинг аксига ишонган ҳар бир кишига қарши гувоҳлик бераман!”
Сўнгра у одамларга юзланиб шундай деди: “Сабр қилинглар, чунки сизлар ўз гуноҳингизни англашингиз мумкин, бош руҳоний айтган сўзлар ва Мусо китоби — Худо билан абадий аҳд — ёрдамида хулоса чиқаринглар!
Ростдан ҳам, мен ер юзида юрган кўринишдаги инсонман, бошқалар каби ўлими муқаррар, туғилганман ва ўламан. Ва мен шунчалик ожизманки, ҳатто битта пашшани ҳам ҳеч нарсадан ярата олмайман.”
Одамлар йиғлашди ва шундай дейишди: “Эй Роббимиз, биз Сенга қарши гуноҳ қилдик, бизга раҳм қил!”
Ҳамма Исодан муқаддас шаҳарнинг нажоти учун дуо қилишини илтимос қилди, шунда Худо кофирларни у ерга киритмасин.
Шунда Исо қўлларини кўтариб, муқаддас шаҳар ва халқ учун дуо қилди. Ва ҳамма шундай бақирди: “Шундай бўлсин! Омин!”
96-боб. Муҳаммад (с.а.в.) ҳақида башорат
Дуони якунлагандан сўнг, бош руҳоний баланд овозда шундай деди: “Тўхта, эй Исо, чунки халқимизга осойишталик беришимиз учун сен ким эканингни билишимиз лозим.”
Исо жавоб берди: “Мен — Исо, Марямнинг ўғлиман, Довуд зурриётиданман, ўлимга маҳкум ва Худодан қўрқувчи инсонман. Менинг хизматим шундан иборатки, фақат Худога ҳамду сано ва шараф насиб бўлсин.”
Шунда коҳин шундай деди: “Мусо китобида ёзилганки, Худомиз бизга Масиҳни юбориши керак. У Худо нима хоҳласа, шунга доир башорат билан келади ва Худонинг раҳматини дунёга олиб келади. Мен сендан илтимос қиламан, ростини айт: сенми ўша Масиҳ, биз кутган?”
Исо жавоб берди: “Бизнинг Худомиз ваъда қилган нарса — ҳақиқат, лекин у мен эмасман. Чунки у мендан олдин яратилган ва мендан кейин келади.”
Коҳин давом эттирди: “Қандай бўлса ҳам, сенинг сўзларинг ва амал қилаётган мўъжизаларинг сабабли биз ишонамизки, сен Худо томонидан юборилган Пайғамбардирсан ва муқаддас зотсан. Мен яна сендан бутун Яҳудия ва Исроил номидан ва Худога бўлган муҳаббатимиз сабаб, илтимос қиламан: бизга айтиб бер, Масиҳ қандай келади?”
Исо жавоб берди: “Жоним эгаси бўлмиш Улуғ Роббимга ҳамду сано бўлсин, мен ер юзидаги барча қабилалар кутган Масиҳ эмасман. Худо буни отамиз Иброҳимга ваъда қилган: “Сенинг зурриётинг орқали ер юзидаги барча қабилаларга барака бераман.”
“Лекин Худо мени бу дунёдан олиб кетганида, шайтон яна лаънатли итоатсизлиги билан чиқади ва кофирларни мен Худоман, Худонинг ўғлиман, деб ишонтириб қўяди. Ва менинг сўзларим ва таълимотим шундай бузиладики, менга содиқ фақат ўттизга яқин киши қолади.
Шунда Худо раҳм қилиб, Ўз Расулини юбориб, У учун барча нарсани яратган.
У Жануб томондан қудрат билан келади ва бутларни йўқ қилади, бутпарастликка барҳам беради. Чунки у инсонлар устидан ҳукмронлик қилаётган шайтонни ҳукмдан маҳрум қилади.
У Худонинг раҳматини олиб келади, Унга ишонганлар нажот топиши учун. Ва у кишининг сўзларига ишонганлар бахтлидирлар!”
Шунда одамлар йиғлашди ва шундай дейишди: “Эй Роббимиз, биз Сенга қарши гуноҳ қилдик, бизга раҳм қил!”
Ҳамма Исодан муқаддас шаҳарнинг нажоти учун дуо қилишини илтимос қилди, шунда Худо кофирларни у ерга киритмасин.
Шунда Исо қўлларини кўтариб, муқаддас шаҳар ва халқ учун дуо қилди. Ва ҳамма шундай бақирди: “Шундай бўлсин! Омин!”
97-боб. Муҳаммад (с.а.в.) ҳақида башорат
Мен, унга тегишли пойафзалнинг боғичини ечишга ҳам лойиқ бўлмаган кимса, Худонинг Раҳмати ва Марҳаматидан шундай шарафга муяссар бўлдимки, уни кўрдим.
Бош руҳоний, ҳоким ва шоҳ шундай жавоб бердилар: “Хавотир олма, эй Исо, Худонинг муқаддас зоти, бу можаро бизнинг ҳузуримизда энди қайта такрорланмайди. Биз буни муқаддас Рим сенатида ёзиб қўямиз ва император фармони асосида ҳеч ким сени Худо ҳам, Худонинг ўғли ҳам деб аташга ҳақли бўлмайди.”
Исо шундай жавоб берди: “Сизнинг сўзларингиз мени тасалли бермайди, чунки ёруғлик кутилган жойдан — Римдан — булутлар келади. Менинг тасаллиғим фақат Худонинг Расулининг келишидир, у мен ҳақимдаги барча ёлғон ақидаларни йўқотади.
Унинг иймони тарқалади ва бутун оламни қамраб олади, чунки бу — Худонинг отамиз Иброҳимга ваъда қилганидир. Мени тасаллий қилувчи яна шуки, унинг иймонининг ҳеч қачон ниҳояси бўлмайди ва Худо уни ўзгаришсиз сақлаб туради.”
Бош руҳоний ундан сўради: “Ундан кейин яна пайғамбарлар келадими?”
Исо унга жавоб берди: “Ундан кейин Худонинг ҳақиқий пайғамбарлари келмайди, лекин кўплаб ёлғончи пайғамбарлар келади. Бу эса мени ташвишлантиради, чунки шайтон уларни пайдо қилади ва улар менинг Инжил номимдан чиқишади.”
Ҳирод шундай деди: “Бу каби кофирлар қандай қилиб пайдо бўлади?”
Исо жавоб берди: “Нажот топиш учун ҳақиқатга ишонишни хоҳламаган киши лаънатга учраш учун ёлғонга ишонади. Мен сизларга яна шундай дейман: одамлар ҳар доим ҳақиқий пайғамбарларни ёмон кўрган ва ёлғончиларни яхши кўрган, чунки ҳар ким ўз ўхшашини севади.”
Бош руҳоний сўради: “Масиҳни қандай аташади ва унинг келиш аломати қандай бўлади?”
Исо жавоб берди: “Масиҳнинг исми — Мақталлувчи, чунки Худо унинг жонини яратганида унга шу номни ўзи берди ва уни осмон нурида жойлаштирди. У шундай деди: “Кут, эй Муҳаммад, Мен сенга бўлган муҳаббатим туфайли жаннат, дунё ва сенинг ҳаётингда иштирок этувчи жонзотларни яратмоқчиман.
Шунингдек, сенга барака тилаган киши — баракали бўлади, сенга лаънат қилган — лаънатланади!
Мен сени дунёга юборганимда, сени Расулим ва нажотинг сифатида юборурман. Сўзларинг шундай ҳақиқат бўладики, ер ва осмон йўқолса ҳам, сенинг иймонинг қолади!”
Муҳаммад — унинг муборак исмидир!”
Шунда одамлар бақирдилар: “Эй Худо, бизга Ўз Расулингни юбор! Эй Муҳаммад, дунёга кел, нажотимиз учун!”
163-боб. Муҳаммад (с.а.в.) ҳақида башорат
Исо ўз ҳаворийлари билан бирга Иорданнинг у ёқдаги саҳрога йўл олди. Пешин намозини ўқигандан сўнг, у бир нах иссиқ палма ҳузурида ўтирди, ҳаворийлари эса бошқа палманинг соясига ўтирдилар.
Исо шундай деди: “Биродарлар, тақдир шунчалик махфийки, уни фақат битта одам тўлиқ билади. У — халқлар кутган зотдир. Худонинг сирлари унга шунчалик равшан бўладики, уни эшитувчи одамлар у дунёга келганида бахтли бўладилар.
Роббим уларга ўз Раҳматини юборур, худди бу палма бизнинг учун раҳмат бўлганидек. Ва шундай қилиб, бу дарахт қандай қилиб бизни қуёшдан муҳофаза қилаётган бўлса, шундай ҳам Худонинг Раҳмати бу инсонга ишонганлар учун шайтондан муҳофаза бўлади.”
Ҳаворийлар сўрадилар: “Устоз, у зот ким бўлади, сен айтаётган, ва дунёга келадиган?”
Исо хурсандчилик билан шундай жавоб берди: “Бу Муҳаммад — Худонинг Расулидир! Унинг дунёга келиши раҳмат манбаи бўлади, худди узоқ муддатли қурғоқчиликдан сўнг ерни ҳосилга тўлдирадиган ёмғирдек.
Унинг келиш сабабли одамлар орасида яхшиликлар тарқалади, чунки у оқ булутга ўхшайди, Худонинг раҳмати билан тўлган, ва Худо мўминларга уни ёмғирдек юборур.”
213-боб. Исо хиёнатчи ҳақида ишора қилади
Қўзичоқ ейиладиган кун етиб келди. Никодим яширинча бир қўзичоқни Исонинг ва шогирдларининг боғда бўлган жойига юборди ва Ирод, ҳоким ва бош руҳоний қабул қилган қарор ҳақида хабар берди.
Исо хурсанд бўлиб шундай деди: “Қуддус бўлсин сенинг муборак исминг, эй Роббим, чунки Сен мени Ўз қулларинг қаторига қўшдинг, одамлар томонидан қувилган ва ўлдирилган қуллар қаторига. Мен Сенга ҳамд айтаман, эй Роббим, чунки мен Сенинг ишингни адо этдим”.
Сўнгра у Яҳудога юзланиб шундай деди: “Эй дўстим, нимани кутяпсан? Менинг вақти келяпти, бор-у, керакли ишни қил!”
Ҳаворийлар ўйладиларки, Исо уни Пасха куни учун нимадыр сотиб олишга юбормоқчи. Лекин Исо Яҳудонинг уни сотишини биларди, ва у бу дунёдан кетишни хоҳлар эди, шу сабабли у билан шундай тарзда гаплашди.
Яҳудо жавоб берди: “Устоз, менга ейишга бир нима бер, ва мен кетаман.”
Исо шундай деди: “Келинглар, ейликлар, чунки мен бу қўзичоқни сенлардан олдин еб олишни жуда истаяпман!”
У ўрнидан туриб, бир сачоқни олди ва белига боғлади. Сўнгра ванначага сув қуйиб, шогирдларининг оёғини ювишга киришди, Яҳудодан бошлаб.
У Петрга яқинлашганида, у шундай деди: “Устоз, сен менинг оёқларимни ювмоқчимисан?”
Исо жавоб берди: “Мен ҳозир қилган ишимни сен билмайсан, лекин кейин тушунасан.”
Петр шундай деди: “Йўқ, сен ҳеч қачон менинг оёқларимни ювмайсан!”
Шунда Исо туриб шундай деди: “Сен ҳам Қиёмат куни мен билан бирга бўлмайсан!”
Шунда Петр жавоб берди: “Жаноб, менинг фақат оёқларимни эмас, қўлларим ва бошимни ҳам юв!”
Исо шогирдларининг оёқларини ювиб бўлгач, улар дастурхон атрофида ўтирдилар ва у шундай деди: “Мен сизни ювдим, лекин ҳаммангиз пок эмассиз, чунки денгиз суви ҳам, менга ишонмаган инсонни поклай олмайди.”
Исо бу сўзларни шунга кўра айтдики, у уни ким сотишини биларди.
Бу сўзларни эшитиб, шогирдлар жуда қайғу чекдилар.
Шунда Исо қўшиб шундай деди: “Мен сизларга айтаман: ростдан ҳам, бирортангиз менинг жонимни, гўёки қўйни сотгандек, сотади. Аммо унга офат бўлсин, чунки бундай қилганлар ҳақида бобомиз Довуд шундай деган: “Бошқалар учун қазилган чуқурга, ўзи тушади!”
Ҳаворийлар бир-бирларига қараб: “Ким экан у хиёнатчи?” деб қайғу билан сўрай бошладилар.
Шунда Яҳудо сўради: “Бу мен бўламанми, Устоз?”
Исо жавоб берди: “Сен ўзинг айтдинг менга, ким мени сотади!”
Лекин ўн бир ҳаворий буни эшитмадилар.
Қўзичоқ ейилгандан сўнг, шайтон Яҳудога киради ва у уйдан чиқиб кетади.
Исо яна унга шундай деди: “Нима қилишинг керак бўлса, шошилиб қил!”
214-боб. Исо Яҳудо томонидан хиёнатга учрайди
Уйдан чиққач, Исо дуо қилиш учун боғда яккаликда қолди. У юз марта тиз чўкиб, ерга юзтўк ҳолда дуо қилди.
Яҳудо эса, Исо ва унинг шогирдлари қаерда эканини билгани сабабли, бош руҳонийнинг ҳузурига йўл олди.
Унга бориб шундай деди: “Агар сизлар менга ваъда қилган нарсани берсангизлар, бу кечаси мен бу Исони қўлингизга топшираман.”
Бош руҳоний сўради: “Қанча хоҳлайсан?”
Яҳудо жавоб берди: “Ўттиз кумуш танга!”
Бош руҳоний дарҳол пулни санаб берди ва фарисайни ҳоким ва Ҳирод ҳузурига жўнатди, қўшин тўплаш учун.
Чунки улар халқ орасида ғалаёндан жуда қўрқардилар, шунинг учун бутун бошли бир қўшин тўпладилар.
Қўлларига қурол олган ҳолда, улар Қуддусдан чироқлар ва пояларга илинган ёруғликлар билан чиқдилар.
215-боб. Фаришталар Исони нажот қилиб, уни осмонга кўтарадилар
Аскарлар ва Яҳудо Исонинг турган жойига яқинлашаётганларида, у кўп одам келаётганини эшитди. Қўрқув билан у ўн бир ҳаворий ухлаётган уйга қайтди.
Лекин Худо, Ўз қулига туғилган хатарни кўриб, Ўз фаришталари — Жаброил, Микоил, Исрофил ва Урфилга Исони бу дунёдан олиб чиқишни буюрди.
Муқаддас фаришталар тушиб келишди ва жануб томонга қараган ойнали ердан Исони олиб чиқиб кетдилар.
Улар уни учинчи осмонга кўтардилар, у ерда фаришталар Улуғ Худони абадий ҳамд билан улуғлайдилар.
216-боб. Яҳудонинг қиёфаси ўзгариши ва унинг қўлга олиниши
Яҳудо биринчи бўлиб Исонинг олиб кетилган хонасига, ўн бир ҳаворий ухлаётган хонага кириб келди.
Шунда Буюк ва Ҳамдга сазовор Роббимиз ҳайратланарли иш қилди: Унинг сўзи ва юзи билан Яҳудо шундай даражада Исога ўхшаб қолдики, биз буни ҳақиқат деб ўйладик ва уни устозимиз деб қабул қилдик.
Яҳудо бизни уйғотди ва Исони қидира бошлади.
Биз қўрқиб қолиб, шундай дедик: “Аксинча, сен — бизнинг Устозимизсан! Сен бизни унутдингми?”
Аммо у кулиб, шундай жавоб берди: “Сизлар жинни бўлибсизларми? Мен — Яҳудо Искариотман!”
У шуларни айтаётган пайтда, аскарлар кириб келишди ва уни қўлга олдилар, чунки у Исога жуда ўхшаб қолган эди.
Биз эса, Яҳудонинг сўзларини эшитиб ва аскарларни кўриб, ҳушимиздан кетган ҳолда қочиб кетдик.
Юҳанно, юпқачада ухлаётган эди, уйғониб у ҳам қочди. Бир аскар юпқачани ушлаганди, у яланғоч ҳолда қолиб, қутулиб кетди.
Чунки Роббимиз Исонинг дуосини қабул қилди ва ўн бир ҳаворийни офатдан нажот этди.
217-боб. Яҳудонинг мирга илиниши
Аскарлар Яҳудони қўлга олиб, боғлаб қўйдилар, у Исони инкор қилгани учун уни масхара қилдилар. Унга кулган ҳолда шундай дердилар: “Қўрқма, Жаноб, биз сени Исроил подшоҳи қилиш учун келдик! Биз сени шунчаки боғлаб қўйдик, чунки сен подшоҳликдан бош тортяпсан деб биламиз!”
Яҳудо жавоб берди: “Нима, ақлингиздан оздингизми? Сизлар қурол ва чироқлар билан Исони, Носираликни, ўғирдек ушлаш учун келгансизлар, аммо мени боғлаб, подшоҳ қилишингиз учун олиб кетяпсизлар, холбуки мен сизни бу ерга бошлаб келганман!”
Шунда аскарлар сабр қилолмай қолдилар ва уни мушт ва тепкилар билан урдилар, сўнгра Қуддусга олиб бордилар.
Юҳанно ва Пётр аскарлар ортидан юрган эдилар. Улар буни ёзган шахсга гувоҳлик бердиларки, улар бош руҳоний ва фарисайлар ҳузуридаги сўроқларнинг барчасига гувоҳ бўлишган, улар Исони йўқ қилиш мақсадида йиғилишган эдилар, аммо билмас эдиларки, улар ўлдирмоқчи бўлган инсон Яҳудо эди.
Яҳудо шунчалик ақлсиз гаплар айтдики, ҳамма уни масхара қилар ва чиндан ҳам бу Исо, ўлимдан қўрқиб, девона бўлган, деб ишонарди.
Китобхонлар унинг кўзини боғлаб, кулиб: “Исо, Носиралик пайғамбар, айтчи, сени ким урди?” дердилар.
Улар уни тепардилар ва юзига туфлар эдилар.
Эртаси куни эса, китобхонлар ва халқнинг кекса зотларидан иборат катта маслаҳат йиғилди. Бош руҳоний ва фарисайлар Яҳудога қарши ёлғон гувоҳлар изладилар, ўйлабки, у Исо эди.
Лекин улар ўз излаган нарсаларини тополмадилар.
Мен сизларга шундай дерманки, бош руҳонийлар Яҳудони Исодек қабул қилдилар!
Ҳатто барча ҳаворийлар ҳам ва буни ёзган шахс ҳам ишонган эдилар!
Ҳатто Исонинг онаси, мутаҳаррам бокира Марям ва унинг яқинлари, дўстлари ҳам ишонган эдилар — уларнинг ҳар бири ғоят алам ва оғриқда эдилар!
Улуғ Роббимизга ҳамду сано бўлсинки, у зот, яъни буни ёзганга Исо шундай деган эди: у бу дунёдан олиб кетилади ва фақат Қиёмат яқинлашганда вафот этади.
Бош руҳоний боғланган Яҳудонинг ёнига келиб, ундан унинг шогирдлари ва таълимоти ҳақида сўради.
Яҳудо эса, гўё ақлидан озгандай, бу ҳақда ҳеч нарса жавоб бермади.
Бош руҳоний Худо номи билан ундан рост гапни айтишини илтимос қилди.
Яҳудо шундай жавоб берди: “Мен сизларга айтдим-ку, мен — Яҳудо Искариотман. Мен сизларга Носиралик Исонгизни топширишга ваъда берганман. Лекин сизлар, қайси найранг билан бўлса ҳам, бошқа йўл топибсизлар ва ҳар нарса баҳона қилиб, мени Исо деб кўрсатмоқчисизлар!”
Бош руҳоний жавоб берди: “Эй бузғунчи фитначи, ўзингнинг таълимотинг ва ёлғон мўъжизаларинг билан сен бутун Исроилни — Жалилдан тортиб Қуддусгача — алдадинг, энди эса сен ўзингга муносиб бўлган адолатли жазодан қочмоқчисан! Ҳамду сано бўлсин Худога, сен бу жазодан қутула олмайсан!”
Шу сўзларни айтгандан сўнг, у хизматчиларига Яҳудони юзига урмоқ ва тепмоқни буюрди, шундай қилиб уни ўзига келтириш учун.
Бош руҳонийнинг хизматчилари Яҳудони шунчалик қаттиқ қийноққа солдиларки, уни жонглёрлар кийимига кийиндириб, мушт ва тепкилар билан уриб, унга шунча азоб бердиларки, у Кананеанлардан уни авайлашларини илтимос қилди — гўёки улар унинг қандай аҳволда эканини кўриб туришгандай.
Лекин бош руҳонийлар, фарисайлар ва халқ кексалари Исога шунчалик бефарқ эдиларки, улар Яҳудо устидан масхара қилишни томоша қилиб кўришдан лаззат олар эдилар, чунки улар бу одамни Исо деб ўйлар эдилар.
Сўнгра, ҳали ҳам боғланган ҳолда, уни ҳокимнинг ҳузурига олиб бордилар.
Бу ҳоким Исони яширинча яхши кўрар эди.
У Яҳудони Исодек қабул қилган ҳолда, уни ўз ҳонасига киришга рухсат берди ва ундан сўради: “Бош руҳонийлар ва халқ нега сени менга топширдилар?”
Яҳудо жавоб берди: “Агар мен сизга ростини айтсам, сиз барибир ишонмайсиз, чунки сиз ҳам худди бош руҳонийлар ва фарисайлар сингари алдангансиз.”
Ҳоким унинг бу сўзларини эшитиб, у Қонун ҳақида гапирмоқчи деб ўйлади ва ундан сўради: “Сенга маълумми, мен яҳудий эмасман, ва сени менга топширганлар сени халқингдан бўлган бош руҳонийлар ва кекса зотлардир? Ростини айт, шунда мен адолат билан қарор чиқараман, чунки менда сени ё озод қилиш, ёки ўлимга ҳукм қилиш қудрати бор.”
Яҳудо жавоб берди: “Жаноб, агар сиз мени ўлдирсангиз, катта гуноҳ қиласиз, чунки сиз бегуноҳни ўлдирасиз. Мен ҳақиқатдан ҳам — Яҳудо Искариотман, Исо эмасман.
Исо — сеҳргар. У ўз найранги билан менинг қиёфамни ўзгартирди.”
Ҳоким бу сўзларни эшитиб жуда ажабланди. У уни озод қилмоқни хоҳлади. У ташқарига чиқиб, табассум билан шундай деди: “Икки ҳолатдан, ҳеч бўлмаганда биттаси шундайки, у уни ўлимга эмас, балки афв этилишга лойиқ қилади. У айтяптики, у Исо эмас, балки бир Яҳудо экан, у Исо Носираликни ушлаш учун аскарларни етаклаб келган.
У шунингдек айтаяптики, Галилиядлик Исо ўзининг сеҳргарлик ҳунари билан унинг қиёфасини ўзгартирган. Агар бу рост бўлса, уни ўлдириш катта гуноҳ бўлади, чунки у бегуноҳ. Агар у Исо бўлса ва шунга қарамасдан бундан воз кечаётган бўлса, у ҳолда, шубҳасиз, ақлдан озган ва ақли кам инсонни ўлдириш беҳаёлик бўлади!”
Бош руҳонийлар, халқнинг кекса зотлари, шунингдек китобхонлар ва фарисайлар шовқин кўтариб бақирдилар:
“Бу Носиралик Исо, биз уни таниймиз, агар у ёвузлик қилмаганида эди, биз уни сизга топширмаган бўлар эдик. У ҳеч қандай жинни эмас, балки ақлли фирибгар, у шундай найранг билан биздан қочиб қутулишни хоҳлаяпти!”
Шу пайтда Пилат — ҳокимнинг исми шундай эди — ўзини бу ишдан озод қилиш мақсадида шундай деди:
“У Галилиядандир. Галилияда подшоҳ — Ирод. Мен бу ишни ҳал қилиб бўлмайман. Уни Иродга олиб боринглар!”
Уни Ироднинг ҳузурига олиб бордилар. Ирод эса Исо унинг олдига келишини анча вақтдан бери хоҳлар эди. Лекин Исо ҳеч қачон уни хоҳламаган эди, чунки Ирод бутпараст эди ва ёлғон худоларга ва алдамчиларга сиғиниб, фосиқ ҳаёт кечирар эди.
Ирод Яҳудони турли мавзуларда сўроқ қилди, лекин Яҳудо мутоносибсиз жавоб берди ва у Исо эмаслигини инкор қилди.
Шунда Ирод уни масхара қилди ва уни жиннилардай оқ кийимга кийиндирди.
Сўнгра уни Пилатга қайтариб юборди ва унга:
“Исроил халқига нисбатан ноҳақ бўлма!” деб ёзиб қўйди.
Ирод бундай қилдики, чунки бош руҳонийлар, китобхонлар ва фарисайлар унга катта миқдорда пул беришган эди.
Ҳоким эса, Яҳудони озод қилишни истагандек кўринди, чунки у ҳам пулни хоҳлар эди. У ўз хизматчиларини Яҳудони қамчи билан уришга буюрди.
Лекин китобхонлар, уларга пул берганлар, уни қамчидаёқ ўлиб кетишини истар эдилар.
Лекин Худо — у Яҳудо билан содир бўладиган нарсани белгилаган эди — уни қаттиқ ва даҳшатли ўлим учун сақлади.
У Яҳудони қамчи билан ўлдиришга йўл қўймади, ҳарчанд аскарлар уни шундай қаттиқ урдиларки, унинг тана-танасидан қон оқиб турарди.
Сўнгра масхара қилиш учун, улар уни эски қуртиб кетган бир тўнга кийиндириб:
“Бизнинг янги подшоҳимизни кийинтирайлик ва уни тожландирсак керак!” дедилар.
Улар терновзордан бир тож ўриб, у подшоҳларникига ўхшар эди.
Сўнгра бу тоқни Яҳудонинг бошига кийдириб, қўлига ҳоким таёғи сифатида бир асо бердилар ва уни баланд жойга ўтқаздилар.
Аскарлар унинг олдидан ўтар экан, масхара қилган ҳолда таъзим қилар ва шундай дейишар эди:
“Яҳудийларнинг подшоҳи!”
Улар унга қўлларини узатиб, ундан совға сўрашарди, чунки ҳар қандай янги подшоҳдан одатда совға кутилар эди.
Лекин улар ундан ҳеч нарса ололмаганидан сўнг, уни ура бошладилар ва шундай дердилар:
“Қандай қилиб сени тожландиришди, жинни подшоҳ, агар сен ўз аскарларингга ва хизматкорларингга ҳеч нарса бермасанг?”
Бош руҳонийлар, китобхонлар ва фарисайлар, Яҳудо қамчи билан ўлмаганини кўриб ва Пилат уни озод қилиб юбориши мумкинлигидан қўрқиб, ҳокимга пул беришди. Пулни олгач, ҳоким Яҳудони китобхонлар ва фарисайларга топширди, ўлимга лойиқ деб.
Улар у билан бирга иккита ўғрини ҳам мирга илиб ўлдиришга ҳукм қилдилар.
Улар уни Жиноятчилар осилардиган Гўлгофа тоғига олиб чиқдилар. У ерда уни яланғоч ҳолда мирга илиб қўйдилар, шунда одамлар ундан янада кўпроқ масхара қилишлари учун.
Яҳудо фақат шундай бақирар эдики:
“Эй Худо, нима учун мени ташлаб қўйдинг, ахир ёвуз одам қочиб кетди, мен эса хато натижасида ўлдириляпман!”
Дарҳақиқат, унинг овози, юзи ва қиёфаси шунчалик Исога ўхшар эдики, ҳатто унинг шогирдлари ва унга ишонганлар ҳам бу чиндан Исо деб ишонгандилар.
Уларнинг баъзилари Исонинг таълимотидан воз кечдилар, уни ёлғончи пайғамбар, деб ўйлаб, мўъжизаларини сеҳргарлик билан қилган, деб ишонишди.
Ҳолбуки, Исо асло айтганки, у Қиёмат яқинлашмасидан ўлмас ва тирик пайтида осмонга кўтарилар.
Лекин унга содиқ қолганлар, у киши ўхшаш инсоннинг ўлаётганини кўриб, шундай ташвишга тушиб қолдиларки, унинг аввал айтган гаплари уларнинг ёдидан чиқиб кетди.
Шунингдек, Исонинг онаси билан бирга улар ҳам Гўлгофага бордилар. Улар нафақат Яҳудонинг ўлимида иштирок этдилар, балки ҳамиша йиғлаб юриб, Никодим ва Юсуф орқали ҳокимдан Яҳудонинг жасадини дафн қилиш учун сўрадилар.
Олдин тасаввур қилиб бўлмайдиган мотамда, улар уни мирдан туширдилар, атирлар билан ўралган кафанга ўрашди ва Юсуф ўйиб ясаган янги қабрга кўмишди.
218-боб. Исонинг тирилиши ҳақидаги тушунмовчилик қандай пайдо бўлди
Ҳар ким ўз жойига қайтди. Буни ёзган киши, шунингдек Юҳанно ва унинг укаси Яъқуб, Исонинг онаси билан бирга Носирага йўл олишди.
Яҳудийлардан қўрқмаган шогирдлар, тунда Яҳудонинг жасадини ўғирлаб, уни яширишди ва “Исо тирилди” деган миш-миш тарқатишди.
Шу тариқа катта бир тушунмовчилик пайдо бўлди.
Бош руҳоний ҳар қандай одамга, Носиралик Исо ҳақида бирон сўз гапирган ҳолда, лаънатга учрайди, деб таҳдид қилди.
Бу ортидан катта таъқиблар бошланди. Кўп одамлар тошбўрон қилинди, кўплари калтакланди ва қамоққа ташланди, чунки одамлар бу ҳақда сукут сақлай олмас эдилар.
Мирга илинган Исонинг тирилиши ҳақидаги хабар Носирага ҳам етиб борди.
Шунда буни ёзган киши, Исонинг онасидан мотамдан чиқишини сўради, чунки “ўғли тирилди”, деди.
Буни эшитиб, Мухтарама бокира Марям шундай деди:
“Юрайлик Қуддусга ва ўғлимни топайлик. Агар уни кўрсам, мен мамнунлик билан ўлишга тайёрман!”
219-боб. Исонинг Ерга қайтиши
Бош руҳонийнинг фармони эълон қилинган куни, Бокира Марям, буну ёзган киши, Яъқуб ва Юҳанно билан Қуддусга қайтди. У Худодан қўрқар эди, шу боис у билан бирга яшовчилардан ўғлини унутишларини сўради, гарчи бош руҳонийнинг фармони беадолат эканини билса ҳам.
Бу воқеаларни ҳар биримиз қандай кечирдик?
Қалбларни билувчи Роббимизнинг Ўзи билади — биз ва Исонинг онаси шундай бир ҳолатда эдикки, Яҳудонинг ўлими туфайли изтироб ва Исони тирик ҳолда кўриш истаги орасида ўзимизни йўқотгандек эдик.
Бокира Марямнинг ҳимоячи фаришталари учинчи осмонга кўтарилдилар, у ерда Исо фаришталар иҳотасида эди.
Улар унга барча воқеалар ҳақида маълум қилдилар, ва Исо Робби Олийдан онаси ва шогирдлари билан кўришишга рухсат беришини сўради.
Яратган Зот — Раҳмли ва Меҳрибон Зот — ўзининг тўрт фариштаси: Жаброил, Микоил, Рафоил ва Уриёлга Исони онаси ҳузурига етаклаб туширишни, уч кун давомида уни ҳимоя қилишни, ва фақат унинг таълимотига ишонганларга кўринишга изн беришни амр қилди.
Ёруғлик билан ўралган ҳолда, Исо Бокира Марям, унинг икки синглиси, Марта, Марям Магдалин, Лаъзор, буну ёзган киши, Юҳанно, Яъқуб ва Бутрус яшаган жойга келди.
Улар қўрқиб кетишди ва ўликдек йиқилишди.
Исо онасини ва қолганларни кўтариб, шундай деди:
“Қўрқманглар, мен — Исоман! Йиғламанглар, чунки мен тирикман, ўлик эмасман!”
Исога қараб, улар анча вақт ақлдан озгандай ҳолатда қолдилар, чунки улар шубҳасиз ишонгандиларки, у ўлган эди.
Шунда Бокира Марям, йиғлаб:
“Энди айт, эй ўғлим, негаки, ўликларни тирилтира оладиган кучни Аллоҳ сенга берган бўлса ҳам, У сени ўлдиришга изн берди?
Нафақат сенинг қариндошларинг ва дўстларинг, балки сенинг таълимотинг ҳам шарманда бўлди, сени севувчи барча одамлар ўликдек ҳолга тушишди!” — деди.
220-боб. Фаришталар ва Исо гувоҳлик беришади
Онасига бағрини очиб, Исо шундай жавоб берди:
“Мени ишон, онам, мен ҳақиқатни айтаман — мен ҳеч қачон ўлмаганман. Роббим мени Қиёмат яқинлашгунига қадар сақлаб турди.”
Бу сўзларни айтгач, у тўрт нафар фариштани чақиришларини ва ҳамма нарса қандай бўлганини гувоҳлик қилишларини сўради.
Шунда фаришталар тўртта қуёшдек порлаб пайдо бўлдилар. Уларнинг ёруғлиги шунчалик зўр эдики, ҳамма қўрқиб, ўликдек ётди.
Шунда Исо фаришталарга тўртта ридо берди, шунда улар ўранишиб, онаси ва дўстлари уларни кўриб, гапларини эшитишлари мумкин бўлди.
Уларни кўтариб, хотиржам қилгач, Исо шундай деди:
“Мана бу Худонинг элчилари: Жаброил — Роббимнинг сирларини билдирувчи; Микоил — душманларига қарши жанг қилувчи; Рафоил — ўлганларнинг жонларини қабул қилувчи; Уриёл — Охирги Кунда ҳар бир инсонни Роббининг ҳузурига чақирувчи”.
Тўрт фаришта Бокира Марямга айтдиларки, Улуғ Роббим уларни Исони олиб кетиш учун юборган, ва Яҳудонинг юз-кўриниши ўзгартирилган, чунки у Исони сотгани учун жазога тортилган эди.
Шунда буну ёзган киши сўради:
“Устоз, сен менга севиниб жавоб берганингдек, энди ҳам сендан сўрасам бўладими?”
Исо жавоб берди:
“Сўра, эй Барнаво, нима истасанг, мен жавоб бераман”.
Шунда ёзувчи шундай деди:
“Устоз, агар Аллоҳ Раҳмли бўлса, нега У бизга азоб бериб, сенинг ўлганингга ишонтиради? Сенинг онаинг шундай кўп йиғладики, ўлмоқчи бўлди. Нега сени, Худонинг муқаддас бандасини, Аллоҳ уялтирди, сени икки ўғир билан Гўлгофада ўлдирилишга йўл қўйди?”
Исо жавоб берди:
“Эй Барнаво, мени ишон — Роббим ҳар қандай гуноҳ учун, у қай даражада кичик бўлмасин, қаттиқ жазо беради, чунки ҳар бир гуноҳ Унга қарши ҳақоратдир.
Онаим, мени севувчилар ва шогирдларим мени бироз дунёвий муҳаббат билан севганликлари сабабли, Роббим уларни дунёда озор билан жазолашни хоҳлади, шунда улар Оғир дўзах азобидан қутулишсин.
Мен эса дунёда бегуноҳ эдим. Лекин инсонлар мени Худо ва Худонинг ўғли деб атадилар, шу сабабдан Роббим хоҳлади, Қиёмат куни шайтонлар мендан кулмасликлари учун, дунёда одамлар мендан кулишсин, деб. Шу сабабдан, Яҳудонинг ўлими орқали мен ўлгандек кўрсатилди.
Бу ҳазил (уйғун тушунмовчилик) Пайғамбар Муҳаммад келгунигача давом этади.
У дунёга келиб, Худо қонунларига ишонганларни адашишдан қутқаради”.
Кейин Исо қўшди:
“Сен одилсан, эй Роббимиз Аллоҳ, ва абадий ҳурмату шон-шараф фақат Сенгадир!”
221-боб. Исо шогирдлари билан учрашади ва осмонга кўтарилади
Исо ўзи ёзувчига қараб шундай деди:
“Эй Барнаво, менинг Инжилмда дунёда бўлганимда содир бўлган ҳар бир воқеани диққат билан ёзиб бор! Шунингдек, Яҳудо билан содир бўлган нарсаларни ҳам ёз, шунда менга ишонганлар адашишдан қутулишсин ва ҳар ким ҳақиқатга ишонсин!”
Ёзувчи жавоб берди:
“Буни мен амалга ошираман, Устоз, агар бу Худога маъқул бўлса, аммо мен Яҳудо билан нима бўлганини билмайман, чунки мен ҳамма нарсани кўрмаганман.”
Исо жавоб берди:
“Ҳаммани кўрган Яҳё ва Бутрус шу ерда, улар сенга барчасини айтиб берадилар.”
Шундан сўнг Исо биздан унга ишонган шогирдларни чақиришимизни сўради, шунда улар уни кўра оладилар.
Яъқуб ва Яҳё етти нафар ҳаворийни, шунингдек Никодим, Юсуф ва яна етмиш икки кишини тўплашди. Улар Исонинг иштирокида бирга таом еб, суҳбатлашишди.
Учинчи куни Исо шундай деди:
“Онаим билан бирга Зайтун тоғига боринглар. Мен у ердан осмонга кўтариламан, ва сизнинг кўз олдингизда мени ким кўтаришини кўрасизлар”.
Ҳамма у ерга жўнади, лекин етмиш икки шогирддан йигирма беш нафари қўрқиб, Димашққа қочиб кетишди.
Ҳамма пешин намозини ўқиётган пайтда, Исо фаришталарнинг буюк тўдаси билан пайдо бўлди, улар Роббимизни улуғлашарди.
Юзининг ёруғлиги шунчалик порлоқ эдики, ҳамма қўрқиб кетди ва юзи билан ерга оғди.
Исо уларни кўтарди ва тинчлантирди, дейди:
“Қўрқманглар, мен сизларнинг Устозингман!”
У ўлганини ва кейин тирилганини деб ишонган кўпчиликни танқид қилди, дейди:
“Нима, мен ва Роббим алдамчимиз деб ўйлайсизми? Мен сизларга айтганманки, Роббим менга Қиёмат яқинлашгунича ҳаёт берган.
Мен ўлмаганман, ўлган — Яҳудо, хиёнаткор.
Огоҳ бўлинглар! Шайтон сизни йўлдан уриш учун ҳамма нарсани қилади!
Менинг гувоҳларим бўлинглар — Исроилда ва бутун дунёда, кўрган ва эшитганларингизга гувоҳ бўлинглар!”
Бу сўзларни айтгач, Исо Роббимдан ўзига содиқ биродарларига нажот беришни, гуноҳкорларга эса ҳақиқий иймон беришни сўради.
Дуони тугатгач, у онасини бағрига босиб шундай деди:
“Онам, тинчлик билан қол! Худо сенинг ва менинг Яратгувчим бўлган Роббим билан бирга бўл!”
Сўнгра у шогирдларига қараб шундай деди:
“Роббимизнинг Раҳмат ва Меҳрибонлиги сизлар билан бўлсин!”
Шунда тўрт фаришта уни олиб, ҳамманинг кўз ўнгида осмонга кўтардилар.
222-боб. Варнаванинг хулосалари
Исо осмонга кетди, шогирдлари турли юртларга тарқалишди.
Ҳақиқат, шайтонга ёқмайдиган нарса, ёлғон ила қопланди, ва бугунги кунгача шундай бўлиб келмоқда.
Баъзи ифлос одамлар, ўзларини шогирд деб танитиб, Исо ўлганини, аммо тирилмаганини тарғиб қилдилар.
Бошқалар, у ўлган ва қайта тирилган, деб айтишди.
Учинчи гуруҳ, улар орасида гуноҳкор Павлус ҳам бор, Исо Худонинг ўғли, деб тарғиб қилдилар ва ҳанузгача қилмоқдалар.
Биз эса, Худодан қўрқадиганларга, ёзилган нарсаларни тарғиб қиламиз,
шунда улар Роббимизнинг Охирги Қиёмат кунида нажот топсинлар.
Омин!
Абу Муслим рус тилидан тайёрлади
(эркин таржима)
