Клонлашда жараённинг "тасодифийлиги" ёки ҳаётнинг келиб чиқиши эволюцион назарияси тарафдорлари томонидан қунт билан даъво қилинаётган "жонсиз материянинг жонланиши"дан асар ҳам йўқ.

Клонлаш жараёнини муҳокама қилганда, биринчи навбатда, клонлаш механизми эволюция назарияси ва ҳаётнинг келиб чиқиши тасодифийлиги фойдасига исботланадими ёки бу механизм ҳаётнинг Илоҳий яратилишининг ҳақиқатини яна бир бор тасдиқлайдими, деган савол туғилади.

Шу билан бир пайтда, бугунги кунда бутун дунё унинг ишлари Канаданинг раэлитлар уфология сектаси томонидан молиялаштириладиган "Клонейд" биокимёвий компанияси раҳбарининг клонлаш усули билан яратилган қиз туғилиши ҳақидаги баёнотини муҳокама қилмоқда.

Олимлар, диний арбоблар, сиёсатчилар, жамоат арбоблари илмий ахлоқ ва одоб-ахлоқ коидаларига зид келадиган ушбу экспериментни қораламоқда.

Ушбу мақолада биз жамоатчилик онгига зўрлаб сингдирилаётган нотўғри тасаввурларни йўқотиш ва клонлаш жараёни аслида нимани ифодалаши ҳақида гапириб беришга ҳаракат қиламиз.

Ҳаёт космосдан келгиндилар томонидан олиб келинмаган!

Канадалик раэлитлар сектаси тарафдорларининг ҳаёт космик келгиндилар томонидан Ерга келтирилганлиги ҳақидаги даъволари бирон-бир жиддий илмий асосга эга бўлмаган оддий уйдирмадир. Бироқ, бегона цивилизациялар билан алоқалар ҳақида турли секталарнинг охирги пайтларда тез-тез кузатилаётган баёнотлари муаммога баъзи изоҳларни талаб қилади. Бу масалада иккита мутлақо уйдирма фикр бор.

Биринчиси, баъзи космик мавжудотлар бу ерда ҳаётни онгли равишда бошлаш учун Ерга келган. Иккинчиси бироз фарқ қилади - космосда мавжуд бўлган тирик организмларнинг айрим ибтидоий шакллари метеоритлар билан бирга ёки бошқа физик жараёнлар таъсирида Ерга етиб келди ва сайёрадаги ҳаёт эволюцияси жараёнига асос солди.

Бу баёнотларнинг биринчиси дунёдаги олимлар ёки тадқиқот марказларидан бирортаси томонидан жиддий қабул қилинмайди. Бироқ 1950-йиллардан бошлаб космик келгиндилар ҳақидаги филмлар қайта-қайта суратга олиниб, намойиш этилиб, жоҳил одамлар ва бидъатчи сектчилар тарафдорларининг руҳий ҳолатига чуқур таъсир кўрсатди. Бундай эътиқодларнинг абсурдлиги ҳақида ҳеч нарса дейишга ҳожат бўлмаса керак.

Ўз навбатида, иккинчи баёнотда эволюция назариясининг номувофиқлиги ва мантиқсиз изоҳларидан хабардор бўлган бир қатор олимлар тасодифий тасодифлар занжирида ривожланиб Ер юзида ҳаётнинг келиб чиқишини тушунтирганлар. Дарҳақиқат, бугунги кунга келиб, Ер юзидаги ҳаётга келгиндилар томонидан асос солинган ёки космосда кўпаядиган уруғлар шаклида космик жисмлар билан бирга олиб келинган деб таъкидлашга имкон берадиган биронта кашфиёт ёки топилма йўқ.

Ҳозирги кунгача олиб борилган барча тадқиқотлар бир ҳақиқатни исботлади: космосдан Ерга етиб келган жисмларда ҳаётнинг энг ибтидоий шаклларига ҳам сабаб бўла оладиган мураккаб молекулалар топилмади. Космик жисмларда топилган органик моддалар ҳеч қандай ҳаёт шакллари учун аҳамиятга эга эмас. Бу ҳақиқат космик панспермия тезисига ҳам тегишли.

Ҳаётнинг ердан ташқаридан келиб чиқиши назариясини ҳимоя қилганлар битта асосий саволга жавоб беришлари керак: агар биз ҳаётнинг космосда пайдо бўлганлигини ва маълум бир ақл билан яратилганлигини ва кейин Ерга етиб борганлигини ҳисобга олсак, унда Ер юзида миллионлаб турли хил тирик мавжудотлар қандай пайдо бўлди?

Ўтган 30 йил давомида ўта жадал ривожланган астрономик кузатишлар ва тадқиқотлар Ер юзида ҳаётни бошлаб бериши мумкин бўлган ҳар қандай цивилизация мавжудлигининг ёки қолдиқларининг бирорта белгисини топмади.

Бу ерда шунга алоҳида эътибор бериш керакки, Ер юзида ҳаёт келиб чиқишининг манбаларини космосдан излаган олимлар бу масала бўйича янги изоҳ бера олмадилар. Энг йирик эволюциячи олимлар Хойл, Викрамасингх, Крик Ер юзида ҳаёт ўз-ўзидан келиб чиқиши мумкин эмаслигини англаб етарди, лекин улар нотўғри йўлдан кетдилар ва ҳаётнинг келиб чиқиш манбаларини космосдан излашни бошладилар. Бироқ, космосда ҳаётнинг ўз-ўзидан пайдо бўлиши ҳам ер юзидаги каби имконсиз эканлиги шубҳасиз, шунинг учун бу олимлар ҳаётни яратиш учун Онг мавжудлигини тан олишга мажбур бўлдилар. Космик келгиндилар ва космик панспермия ғояси илм-фандан узоқ бўлган одам учун ҳам мантиқий эмас ва зиддиятларга тўла.

Замонавий физика ва астрономия бизнинг коинотимиз бундан 12-15 миллиард йил илгари катта портлаш натижасида пайдо бўлганини исботлади. Коинотда мавжуд бўлган барча материя портлаш билан келиб чиққан. Шундай қилиб, космосдан олиб келинган бўлса ҳам, Ердаги ҳаётнинг келиб чиқишини бошқа моддий шаклларда излаётганлар, уларнинг фикрича, Ердаги ҳаёт улардан пайдо бўлган моддий шакллар қандай пайдо бўлган деган саволга жавоб беришлари керак.

Бугунги кунда бутун дунё Канаданинг раэлитлар уфология сектаси тадқиқотчилар гуруҳининг баёнотини муҳокама қилмоқда. Унинг ишлари Канаданинг раэлитлар уфология сектаси томонидан молиялаштириладиган "Клонейд" биокимёвий компанияси раҳбарининг клонлаш усули билан яратилган қиз туғилиши ҳақидаги баёноти бутун дунёда шов-шувга сабаб бўлди.

Олимлар, диний арбоблар, сиёсатчилар, жамоат арбоблари илмий ахлоқ ва одоб-ахлоқ коидаларига зид келадиган ушбу экспериментни қораламоқда. Ушбу мақолада биз жамоатчилик онгига зўрлаб сингдирилаётган нотўғри тасаввурларни йўқотиш ва клонлаш жараёни аслида нимани ифодалаши ҳақида гапириб беришга ҳаракат қиламиз. Амалий материаллардан билиб оласизки, сектантлар ёки атеистик мафкуралар қўлига тушиб қолган илм-фан дунёга фақат вайроналар ва қўрқув олиб келиши мумкин. Клонлаш мутлақо янги инсон яратиш ҳисобланмайди. Сиз қандай қилиб шуҳратпарастли ва иззатталаблик айрим олимларнинг ақли-хушини йўқотишига, клонлаш эса исталган маҳал энг оғир жиноятга - одам ўлдиришга айланиши мумкинлигини билиб оласиз.

Бундан ташқари, ҳаётнинг космосдан пайдо бўлгани ҳақида бидъат ва абсурд фикрларнинг осонлик билан йўқ қилинишига гувоҳ бўласиз.

Илм-фан сектантлар қўлига тушиб қолганда

Раэлитлар сектаси ҳақида қисқача маълумот берамиз.

Раэлитлар сектаси Канаданинг Квебек провинциясида жойлашган. Эслатиб ўтамизки: ушбу уфологик секта тарафдорлари Ердаги ҳаёт сайёрамизга 25 минг йил олдин ташриф буюрган узга сайёраликлар туфайли пайдо бўлгани, инсоният эса – келгиндиларни клонлаш маҳсули эканлигига ишонади. Секта асосчиси ва руҳий етакчиси, ўзини пайғамбар деб атаган Раэль, яъни собиқ француз спорт журналисти Клод Ворийон ҳозир Канадада яшайди. У ўзини пайғамбар деб ҳисоблайди ва одамни клонлаш – одамлар ҳаётининг абадийлиги сари йўл деб таъкидлайди. Раэлитлар сектаси етакчиси -  Раэль и раэлитлар томонидан молиялаштириладиган «Клонейд» биокимё компанияси президенти, Брижит Буаселье. Секта томонидан ташкил этилган ва молиялаштириладиган «Клонейд» фирмаси ўз фаолиятини 1997 йилда бошлаган. Фирма лабораторияси дастлаб АҚШ да ишлаган, лекин 2000 йил АҚШ Овқатланиш ва дори-дармон воситалари департаментлари (FDA) томонидан тақиқланганидан сўнг Канадага кўчиб ўтган.

Раелит мазҳаби бугунги кунда дунёнинг кўплаб мамлакатларида фаол бўлган кўплаб бидъатчи гуруҳлардан бири еканлиги равшан. Ўтган 20 йил мобайнида дунё бундай мазҳабларнинг кўплаб даҳшатли ҳаракатларига гувоҳ бўлди: ўз жонига қасд қилиш, оммавий қотиллик, зомбилаштириш ва одамларнинг руҳий саломатлигига таъсири. Бироқ, бу мазҳабларнинг бидъат ақидаларига хизмат қиладиган олимлар орасида пул ва шуҳратга мубтало бўлганлар, клонлаш учун бир хил ирқ бошлаганлар ҳам бор.

Биринчи клонлаштирилган боланинг (агар у аслида клонлаш йўли билан ўйлаб топилган бўлса) кесарча натижасида туғилганлиги ҳам бу тўхтатиб бўлмайдиган пойганинг далилидир.

Маълумки, италиялик гинеколог Северино Антинори – одамни клонлаш муаммоси устида ишлаган илк олимлардан бири – 2003 йил бошида биринчи клонлаштирилган бола дунёга келгани ҳақида эъон қилган. Бунга жавобан раэелитлар томонидан молиялаштириладиган лойиҳа раҳбари, биохимик Брижит Буаселье, пешқадамликни қўлга киритиш учун болани муддатидан олдин кесарча кесиш йўли билан дунёга келтирган. Бу ерда она ва унинг қорнидаги ҳеч нарсада айбдор бўлмаган боласининг ҳаёти ўйин предметига айланди. Тарих улар хизмат қилган мафкураларнинг даъволарини исботлаш ёки инкор етиш мақсадида одамлардан ўз тажрибалари учун материал сифатида фойдаланган олимларга кўплаб мисоллар бор.

Мисол учун, Эрнст Геккель ирқий назарияси "тўғрилигини" исботлаш учун ҳаракат қилиб, нацистлар Германияда концлагерларда ногирон ва жисмоний нуқсонли минглаб одамларни йўқ қилган, ёки Британия Қироллик жамияти Президенти Джеймс Барнар Австралия аборигенларини оммавий қирғин қилиб, Дарвин эволюцияси назарияси тўғрилигини исботлаш ғояси билан қизиққан. Ёки психоанализ асосчиси Зигмунд Фрейд кўплаб одамларнинг жиннилигига ва руҳий касаллигига олиб келди. Бугунги кунда уфология сектасининг уринишлари ва баёнотлари, бидъат ақидаларининг тўғрилигини исботлаш мақсадида одамлар устида тажрибалар ўтказиш фақат ғайриинсоний, оғриқли тафаккур кўринишларидир.

Тирик организмларни клонлаш нимани англатади?

Клонлаш жараёнини муҳокама қилганда, биринчи савол клонлаш механизми эволюция назарияси ва ҳаётнинг келиб чиқиши тасодифийлиги фойдасига далил бўладими ёки бу механизм фақат ҳаётнинг илоҳий яратилишининг ҳақиқатини тасдиқлайдими, деган савол юзага келади. Клонлаш механизмида ҳаётнинг тасодифий келиб чиқиши ва барча тирик мавжудотларнинг аста-секин эволюцияси ҳақидаги таълимотни тасдиқлайдиган биронта далил йўқ. Эволюцион назариянинг ҳеч бир тарафдори бундай гапни айтолмайди ҳам. Бироқ, кўр-кўрона моддий дунёқарашини ҳимоя қилганлар, оммавий ахборот воситалари орқали, ҳайратланарли тарзда сурбетлик билан одамлар онгига ҳеч илмий асоси бўлмаган ёлғонни сингдиришга уринмоқда…

Клонлаш (ёки нусха олиш) процесси учун нусха олиш керак бўлган тирик мавжудотнинг ДНК молекуласи фойдаланилади. ДНК молекуласи бир тирик организмдан олинган ва худди шу турдаги бошқа тирик жонзотнинг тухум ҳужайрасига жойлаштирилган. Ушбу имплантация жараёнидан сўнг дарҳол электрик шок қўлланилади, бу тухум ҳужайраси бўлинишининг шиддатли жараёни бошланишига сабаб бўлади. Шундай қилиб, тухум ҳужайра ичида эмбрион, ҳомила ҳосил бўлади. Бўлинишда давом этадиган эмбрион бир хил турдаги ҳар қандай ҳайвоннинг бачадонига жойлаштирилади ва тирик мавжудотнинг ичида етиладиган ҳайвон туғилгунча кутади.

Долли лақабли қўй билан эксперимент

Америкалик машҳур қўшиқчи шарафига шундай аталган Долли лақабли қўй клонлаш жараёни натижасида туғилажак илк жонивор бўлди. Доллидан нусха олиш бўйича ўтказилган тажриба давомида бир-биридан фарқ қиладиган генетик хусусиятларга эга бўлган 3 та қўйдан фойдаланилди. А қўйнинг ҳужайраси ядросидан олинган генетик маълумотлар Б қўйдан олинган тухумҳужайранинг олдиндан бўшатиган ядросига ўтказилди. Икки хил қўйдан олинган ҳужайра ядроси ва структурасини электр токининг заиф оқими таъсирида бўлинишга мажбур қилишди ва олинган эмбрион ҳужайраларини В қўйнинг бачадонига кўчириб ўтказишди. Шу тариқа, В қўйдан туғилган қўзичоқ А қўйнинг аниқ генетик нусхасига айланди. Долли лақаби қўйилган кузичоқ лаборатория шароитларида отасининг иштирокисиз дунёга келган биринчи сут эмизувчига айланди.

Лекин Долли, фақат лабораторияда олимларнинг муваффақияти туфайлигиина туғилдими? Албатта йўқ. Чунки клонлаш жараёнида ишлатиладиган барча биологик материаллар, ҳужайра, ҳужайра ядроси ёки ҳужайра мембранаси, митохондрия ёки ДНК молекуласи бўлишидан қатъи назар, тирик организмнинг тўлиқ элементи бўлган. Бу биологик материал бир ҳайвондан олинган ва бошқа бирининг танасига кўчирилган. Клонлаштирилган жонли мавжудот жонсиз материяни жонлантириш натижасида эмас, балки технологик имкониятлардан фойдаланиб бошқа жонли мавжудотдан тирик мавжудот туғилиши натижасида вужудга келган.

Бу, моҳиятан, айрим тирик организмларда доимий равишда кечадиган кўпайиш жараёнидир. Масалан, қулупнай ёки картошка ёки ҳайвонот дунёси вакиллари - чумолилар, асаларилар ёки калтакесаклар каби ўсимликлар бир хил кўпайиш тамойилига эга. Кейинги авлод ўз ҳужайраларида аввалги барча хусусиятларни олиб юради.

Нима сабабдан клонлаш эволюция назарияси постулатларини инкор қилади?

Нусха кўчириш (клонлаш) жараёни ва эволюция назарияси бир-бирига мутлақо зиддир. Эволюция назарияси Ердаги барча ҳаёт тасодифий тасодиф натижасида, табиий шароит таъсирида юзага келган, яъни жонсиз материянинг жонланиши (шу кунгача бу утопик баёнотнинг имкониятини қўллаб-қувватлаш учун ҳеч қандай далил бўлмаса-да) ҳақидаги баёнотга асосланган эди.

Нусха кўчириш (ёки клонлаш) эса ҳужайрасининг генетик материалидан фойдаланиб, тирик мавжудотнинг аниқ нусхасини яратиш жараёни ҳисобланади. Бошқача айтганда, бошланғич материал мавжуд тирик ҳужайра ёки биологик жараён бўлиб, у сунъий усуллар ёрдамида такрорланадиган лаборатория шароитига ўтказилади.

Яъни, бу ҳолда эволюционистларнинг фундаментал тезислари бўлган "жонсиз материяни жонлантириш" жараёни ёки бирон-бир "тасодифий" ҳодиса ҳақида гап бўлиши мумкин эмас.

Аслида, клонлаш жараёни эволюция назарияси фойдасига ҳеч қандай далил келтирмайди, лекин у ердаги ҳаётнинг ўйлаб топилган эволюцияси ҳақидаги постулатларни бутунлай рад этадиган яна бир шубҳасиз биологик қонун ҳисобланади.

Бу қонун XIX аср охирида машҳур француз микробиологи, «ҳаёт фақат ҳаётдан келиб чиқиши»ни исботлаган Луис Пастер томонидан кашф этилган."Бироқ, бу очиқ-ойдин ҳақиқатга қарамай, эволюционистлар, оммавий ахборот воситаларида катта тарғибот орқали, ҳақиқий фактларни бузиб, одамларни йўлдан оздиришга ҳаракат қилиб, клонлаш жараёнини эволюцион ривожланиш механизмларининг "далиллари" дан бири сифатида тақдим этишга ҳаракат қилмоқдалар. Биологик қонуннинг "ҳаёт фақат ҳаётдан келиб чиқади" деган илмий исботи эса эволюция назариясининг барча постулатларини йўққа чиқаради.

Далилларни бузиш ва кашфиётлар натижаларини сохталаштириш, аслида, эволюцион назария тарафдорларини тарғиб қилишнинг "анъанавий" усулларидир. Илм-фан тарихи ҳаётнинг эволюцион ривожланиши ҳақидаги тезислар илмий дунёнинг кун тартибига қўйилганда ва бу таълимотнинг тарафдорлари ҳар қандай харажат билан жамоатчилик онгида "ҳуқуқ" ва "илмий" ғояларини тарғиб қилишга интилганда, шунингдек, баъзи эволюцион олимлар фактлар ва сохталикларни аниқ сохталаштиришга мурожаат қилишгани ҳақида кўплаб мисолларни билади. Сохта далиллар жамиятга ҳақиқий фактлар сифатида фаол тақдим этилди ва кўпчилик одамлар уларни қабул қилдилар.

Бироқ, ўтган 30 йил давомида фундаментал фаннинг турли соҳаларида қилинган кашфиётлар ердаги ҳаёт жараёнини тасодиф билан тушунтириш мутлақо мумкин эмаслигини кўрсатди. Эволюционистларнинг илмий камчиликлари ва хатолари, нохолис, сохталаштирилган шарҳлар ҳужжатли воситалар билан исботланди, шунинг учун бугунги кунда эволюция назарияси ғояларини илмий фактлар доирасида ҳимоя қилиш мумкин эмас. Бу ҳақиқат барча идеалларининг қулашини бошдан кечираётган айрим эволюционистларни қандайдир мағлубиятларини оқлай оладиган янги фактлар излашга ундади. Шу сабабли" тирик организмларни клонлаш"," сунъий уруғлантириш" ва бошқа илмий ютуқлар эволюционистлар таълимотини тарғиб қилишда, уларнинг тўғрилиги "исбот" ларидан бири сифатида қўлланилган.

Бу псевдо-олимлар энди илмий дунёга ўз ғоялари фойдасига ҳар қандай мантиқий далилни такдим эта олмайди, шунинг учун нима қилиб бўлса ҳам, уларнинг билимлари ёлғонларни фош қилиш учун етарли бўлмаган одамларни йўлдан оздириб, уларнинг ўйлаб назарияси мавжуд ҳуқуқини оқлаш учун ҳаракат қилади.

Аммо эволюционистларнинг бу хатти-ҳаракатлари «олимлар» тушиб қолган боши берк кўчани янада аниқроқ кўрсатади.

Чунки «клонлаш», фан томонидан сўнгги йилларда қилинган кўплаб кашфиётлар каби, ҳаётнинг яратилиши ҳакиқатини очиб берадиан фаннинг муҳим ютуқларидан бири ҳисобланади.

Клонлаш эса одамнинг сунъий тарзда яратилишини англатади

Одамлар орасида кенг тарқалган яна бир англашилмовчилик клонлаш "одамни сунъий тарзда яратиш" фикридан иборат. Аслида эса, клонлаш жараёни бошқа тирик мавжудотдан олинган мавжуд генетик маълумотларни кўпайтиришнинг мавжуд яшаш механизми билан бир қаторда қўшимча ҳисобланади. Клонлаш жараёнида ҳаётнинг келиб чиқиши учун янги механизм ҳам, янги генетик ахборотни яратиш ҳам мавжуд эмас. Лабораторияда генетик ахборот мавжуд шахсдан олинган бўлиб, она бачадонига кўчириб ўтказилади ва она бу генетик маълумот қарзга олинган шахс учун бир хил эгизак бўлган болани туғади.

Дунёда умумий клон хусусиятларига эга бўлган юз минглаб эгизак одамлар бор. Бир тухумдан чиқкан эгизаклар, худди клонланган нусха ва клоннинг ўзи каби, умумий генетик тузилишга эга. Бироқ, бу қатъиян уларни бир хил одамлар, яъни бир-бирининг нусхалари қилмайди, улар бутунлай бошқача, бир-бирига фақат юзаки ўхшашдир.

Агар клонлаш механизми ҳақида жуда аниқ тасаввурга ега бўлмасангиз, унда, албатта, бу мавзуда баъзи фантазиялар юзага келиши мумкин. Агар 30 ёшли одамнинг ҳужайраларидан олинса, шу куни у шахснинг шу 30 ёшли нусхасини ишлаб чиқариш мумкин, деган янглиш фикр бор. Бироқ, "клонлаш" нинг бу натижаси фақат илмий-фантастик фильмларда учрайди, ҳақиқий ҳаётда бу мутлақо бўлиши мумкин эмас. Бир хил одамни яратиш мумкин эмас. Фақат жисмоний тананинг нусхасини яратиш мумкин, лекин инсон руҳини клонлаб бўлмайди. Она организмига хос ДНК молекуласи мавжуд, аммо ундан нусха олишни истасангиз ҳам, уни аниқ такрорлай олмайсиз.

Нусха кўчириш, аслида, муайян инсоннинг "бир тухумдан пайдо бўлган эгизаги" нинг табиий туғилишидан (яъни она қорнида етилиш орқали) иборат. Табиий клонлашда, масалан, Долли қўйида, янги туғилган ҳайвон ҳеч қачон асл нусха кўчирилгани билан бир хил бўлмаган.

Клонлаш ўлдиради

Биринчи клонлаштирилган Долли қўй туғилганида олимлар клонлаш технологияси инсониятнинг барча муаммоларини бир кунда ҳал қилиши ва минглаб одамларнинг ҳаётини сақлаб қолиши мумкинлигига ишонишган. Бироқ, бир оз кейинроқ пайдо бўла бошлаган оқибатлар фаннинг "ғалабаси" аниқ эмаслигидан хабар берди.

Дунёга машҳур «New Scientist» ва «Nature» илмий-оммабоп журналлари ҳамда бошқа бир қатор йирик нашрларда олимлар "клонлаш ҳайвон учун катта йўқотиш" деган хулосага келган таҳлилий мақолалар чоп етилди. Тажрибаларга кўра, клонлаштирилган ҳайвонларнинг аксарияти туғилишдан олдин ёки туғилишдан кейин вафот этган... Мақолада олимлар ҳозирги кунга қадар ўлим билан якунланган кўплаб муваффақиятсиз клонлаш уринишлари оммадан яширилгани тан олинган.

Шотландияда Рослин институтида турли қўйларнинг организмларига кўчириб ўтказилган 29 эмбриондан Доллини клонлаш бўйича ўтказилган тажрибалар давомида фақат биттаси ўз ривожланишини давом эттирди ва туғилишга эришди. Шундай экан, клонлаш табиий шароитда кўпгина ҳайвонларда ўз-ўзидан содир бўладиган жараён эмас.

Хематек (Hematech, АҚШ) компанияси биокимёгари Джим Робль тан олади: "Биз мунтазам равишда жониворларнинг кичраяётган нусхаларини оламиз, лекин бизнинг сигирларимиз омон қоладиган бўлса ҳам, уларда ўпка ва юрак нормал ҳажми борасида муаммолар бор …» Мақолада клонлаш муаммоси билан шуғулланадиган турли олимлар билан суҳбатлар келтирилган ва уларнинг ҳар бири муваффақиятсиз экспериментлардан мисол келтирган.

"Ҳеч қандай аниқ бир патология модели йўқ, бу ҳаммадан кўпроқ ҳайратда қолдиради, биз муаммо қаерда пайдо бўлишини олдиндан аниқлай олмаймиз», - дейди Робль, - «биз гипертрофияланган тиллар, ясси юзлар, буйрак функцияси бузилиши, ичаклар ёпишиб қолиши, иммун тизимининг бузилиши, диабет, калталиги туфайли оёқ-қўлларга етиб бормайдиган мушакларга, шу сабабдан эгри ва куч-мадорсиз оёқларга дуч келамиз...». Бунда нафақат нусха олинган ҳайвонлар азоб чекади, балки оналар кўпинча ўлади. Тажрибада қатнашган ўн икки сигирдан 4 таси ҳомиладорлик билан боғлиқ муаммолар туфайли вафот этган.

Американинг «Инфиген» («Infigen») компаниясидан биохимик Майкл Бишопнинг айтишича: "Биз она-ҳайвонни ҳам, клонлаштирилган ҳайвонни ҳам экспериментлар учун қурбон қиляпмиз... Уларни қутқариш ҳеч кимнинг қўлидан келмайди". Клонлашнинг бундай қайғули натижалари нафақат сигирларга, балки бошқа жониворларга: итлар ва мушукларга ҳам тааллуқли, бунда итлар ва мушуклар бирон марта муваффақиятли конланмаган ва туғилмасдан ўлиб кетган.

Шу муносабат билан, клонлаш билан шуғулланувчи барча олимлар одамни клонлаш қабул қилиниши мумкин эмас, деб ҳисоблайди. Приматларни клонлаш бўйича Орегон минтақавий тадқиқот марказида ишлайдиган профессор Дон Волф ҳомиланинг бачадонда ривожланишини назорат қилиш мумкин эмаслигини айтади ва олимларга савол беради: "Ривожланишнинг 60-кунида бутунлай соғлом кўринадиган эмбрион бирдан 61-куни вафот этади. Ёки туғилган нусха 5 кундан кейин вафот этади. Бунда у нормал соғлом хромосомалар ва генларга эга бўлади. Шундай қилиб, биз клонланган эмбрионнинг ёки бошқа пайдо бўлган муаммонинг ўлим сабабини аниқлашда нима излашни билмасак, нимани қидирамиз ёки ўрганамиз?"

Она ва ҳомила ҳаётини ана шундай юксак хавф-хатарга қўядиган жараённи амалга оширишга уринишлар аслида жиноятчиларнинг аламли ҳирси натижаси бўлиб, элементар инсонпарвар ва ахлоқий тамойилларнинг йўқлигини кўрсатади.

2001 йилнинг май ойида «Nature» журналида Долли лақабли қўй ҳақида мақола чоп этилган бўлиб, унда клонлаштирилган қўй унинг ёшидаги оддий қўйлар билан таққослаганда шиддат билан қуриш жараёнига кўпроқ мойил эканлиги ҳақида гапирилган. Табиий ёши 3 ёшга тенг эканлигига қарамай, унинг организмида 6 ёшдаги қўйларда ривожланадиган генетик хусусиятлар кузатилган.

Инсоннинг яратилиши, яъни йўқдан бор қилиниши фақат Аллоҳга Таолога хосдир. Шундай қилиб, илмий кашфиётлар инсон томонидан ҳаётни яратиш мутлақо мумкин эмаслигини яна бир бор тасдиқлайди. Ахир бизга Қуръон оятларидан бирида хабар берилади: «У осмонлару ернинг беназир қилиб яратувчисидир. Бирор ишни ҳукм қилса, унга: «Бўл!» – дейди, холос, бас, у бўладир» (Бақара сураси, 117)

Илоҳий тақдирни ўзгартириб бўлмайди

Тақдир (ёки қадар) – барча ўтган ва бўлажак воқеаларни Аллоҳ Таоло томонидан бир зумдаёқ ихтиёр қилиши. Парвардигор ҳали содир бўлмаган ва энди рўй берадиган воқеалардан хабардордир. Аксарият одамлар Худо ҳали содир бўлмаган ҳодисалар ҳақида қандай билиши мумкинлигини жуда яхши тушунмайдилар, улар илоҳий тақдир (қадар) ҳақиқатини тушунмайдилар. Ҳолбуки, инсон учун ҳали юз бермаган воқеа фақат шу инсон нуқтаи назаридан содир бўлмаган.

Биз билмаган барча воқеалар, оқибат фақат бизга номаълум. Аллоҳ Чексиз Билимга эга бўлиб, у замон ва макон билан чегараланмайди; ахир, замон ва макон тоифалари моҳиятан У томонидан яратилган. Шунинг учун Аллоҳ учун ўтмиш, бугунги кун ва келажак фақат бир лаҳзадир. Аллоҳнинг йўлида биз ҳозир бошдан кечираётган ва келажакда бошдан кечирадиган ҳамма нарса аллақачон содир бўлган. Айни шу мақсад учун белгиланганда барча одамлар Аллоҳ Таоло томонидан ўз олдига қўйилган тақдирнинг гувоҳи бўладилар.

Аллоҳ ер юзида қачонлардир яшаб ўтган барча инсонларнинг тақдирларини Яратгувчидир. Туғилгандан то ўлим соатигача ҳаётимизда содир бўладиган барча воқеаларни, биз яхши деб билганларни ҳам, бизга ғам-ғуссадек туюлган нарсаларни ҳам Аллоҳнинг ихтиёри билан рўй беради. Қуръон оятларидан бирида Аллоҳ Таоло мўминларга ер юзида содир бўладиган барча кичик ва катта ҳодисалар Аллоҳнинг иродаси билан содир бўлишини маълум қилади: «Ғайбнинг калитлари ҳам Унинг ҳузурида бўлиб, уларни Ундан бошқа ҳеч ким билмас. У қуруқлигу денгиздаги нарсаларни биладир. Бирорта япроқ тушмайдики, магар уни ҳам биладир. Ер зулматларидаги дон бўлсин, ҳўлу қуруқ бўлсин, албатта, очиқ-ойдин китобда бордир» (Анъом сураси, 59).

Илоҳий тақдир ҳар бир инсонга ва ҳар бир воқеага дахлдор. Ҳеч ким Аллоҳ Таолонинг ўзи учун белгиланган қисматига аралаша олмайди ёки бирон йўл билан унинг ҳаётида тайин қилинган воқеалар йўлини ўзгартира олмайди.

Агар келажакда инсоннинг ҳаёти уларнинг генетик кодига тўғри аралашиш билан узайтирилса, бу воқеа инсоннинг ниҳоят илоҳий тақдирни "мағлуб" қилганини англатмайди. Бу воқеанинг маъноси қуйидагича: Аллоҳ Таоло бу кишига узоқ умр тайин этиб, илм-фан орқали ген харитасини кашф этиш фақат шу илоҳий тақдирни амалга ошириш механизми эди.

Ген харитасининг кашф этилиши ва бу одамнинг генетик муҳандисликда бундай катта муваффақиятларга эриша олган бир пайтда яшаши, унинг ҳаётини тиббиёт ва илм-фан томонидан яратилган билимлар ёрдамида чўзиши, буларнинг барчаси аллақачон бу инсон йўқликдан пайдо бўлишидан олдин Аллоҳ томонидан яратилган.

Худди шу тарзда, айтиб ўтилган лойиҳа доирасида амалга оширилган кашфиётлар ва улар ёрдамида бедаво касалликлардан шифо топган одамлар ҳам улар учун белгиланган тақдирни ўзгартирмайди. Бу одамга ушбу лойиҳани очиш йўли билан касалликдан қутулишни Аллоҳ насиб қилган.

Ҳар қандай ҳолатда ҳам олимлар томонидан ген харитасининг кашф этилиши ёки инсон генетик дастурига ўзгартиришлар киритиш қобилияти илоҳий тақдирнинг зидлиги ёки инкор этилишини англатмайди. Аксинча, шу йўл билан инсоният Аллоҳ томонидан ўрнатилган ва белгиланган вақтда одамларга нозил қилинган билимларни англашга яқинлашмоқда, биз фақат уларни ўрганамиз ва фойдаланамиз. Агар инсон бу кашфиётлар туфайли 120 йилгача соғ-саломат яшаши мумкин бўлса, унда бу Аллоҳнинг иродаси билан яшаш насиб этган ёш бўлади, унинг ҳаёти айнан шунча давом этиши керак эди.

Инсон ўз ҳолига ташлаб қўйилмайди ва унга масъулият юкланади

Парвардигори Оламнинг мавжудлигига ва Унинг Чексиз Иродасига ишонган инсон ўзига берилган ҳаёт учун Яратувчига бўлган масъулиятини англамаслиги мумкин эмас. Худо уни, шунингдек, мавжуд бўлмаган бошқа барча одамларни яратди ва унга коинотда яратган нарсаларнинг кўп қисмини хизмат қилиш учун берди.

Унинг туғилиши, умри, ўлими ва бошқа, абадий ҳаёти Яратганнинг иродаси ва қудратида эканини англаган инсон унга жуда кўп неъматлар берган Парвардигорга маъқул келадиган тарзда бутун умрини ўтказиши керак.

Мағрурлик кўзини кўр қилган кофирлар Яратганнинг буюклиги ва чексиз қудратини тан олмайди, унинг олдида бош эгиб, бу ҳаёти ва сон-саноқсиз фойдалари учун унга шукр қилмайди, унинг буйруқларига амал қилмайди ва у томонидан ўрнатилган тақиқларга риоя қилмайди. Улар ўзлари учун ҳеч кимнинг қудратини тан олмайдиган ва шунинг учун ҳаётнинг яққол ҳақиқатларини кўра олмайдиган "эркин", бўш, маъносиз ҳаёт тамойилини танлаган. Қуръон бу одамларнинг психологик турлари ҳақида бизга ҳикоя қилади: "Инсон (ўзини) беҳуда тарк қилинади деб ҳисоблайдими? (Қиёмат сураси, 36).

"Ва ўзлари аниқ билиб турсалар ҳам, зулм ва кибр туфайли уларни инкор этдилар. Бузғунчиларнинг оқибати қандай бўлишига назар сол” (Намл сураси, 14).

Мўминлар имон келтирмаган ва шунинг учун Худодан қўрқишни билмаган одамларнинг қалбида туғиладиган шафқатсизлик ва ёвузликка қарши курашда, жаҳолатга ва Аллоҳ Таолонинг мавжудлигини инкор қилишга қарши курашда бирлашишлари керак, чунки барча мўминларнинг бирлиги Аллоҳ Таолонинг буйруқларидан биридир.

" Куфр келтирганлар бир-бирларига валийдирлар. Агар буни қилмасангиз, ер юзида фитна ва катта бузғунчилик бўладир" (Анфол сураси, 73).

Дарвинчилар ва материалистларнинг гумроҳликлари

Инсон геном лойиҳаси бўйича тадқиқотлар ривожланиши билан, эволюция назарияси кейинги ғалаба ҳақида нотўғри хабарлар бутун дунё бўйлаб оммавий ахборот воситалари пайдо бўлиб, одамларни адаштиришда давом эта бошлади.

Дарвинчи-материалистик йўналтирилган матбуот, турли шиорлардан фойдаланиб, генетик хаританинг кашф этилиши билан инсоният ўз қисматига аралашиш ва Илоҳий такдирни ўзгартириш имкониятини қўлга киритгани ҳақидаги ғояларни фаол тарғиб қила бошлади. Бироқ бу фикр энг буюк ёлғон ва жамиятни қасддан алдаш ҳисобланади. Охирги пайтларда газеталар саҳифаларида ва телевидение орқали қуйидаги каби сурбет фикрлар янграй бошлади: «Инсон энди тақдирига қул эмас. Инсон энди Коинотнинг хўжайини». Инсон генетик харитасидаги тадқиқот натижалари билан биргаликда тақдим этилган ушбу баёнотлар ошкора ёлғондир.

Аслида, инсон генетик харитасининг кашф этилиши инсоният учун белгиланган илоҳий тақдирни ҳеч қандай ўзгартира олмайди, чунки бу кашфиёт ҳам фақат Аллоҳ Таоло томонидан инсон учун белгиланган билимдир.



Клонлаш тарихидан



1984 йил: Стеен Вилладсен ўз лабораториясида вояга етмаган қўйнинг эмбрионал ҳужайраларидан қўзичоқни клонлаштира олгани ҳақида баёнот берди. Вилладсен кейинчалик тажрибаларда сигир, чўчқа, эчки, қуён ва маймундан фойдаланган. Тажрибалар давомида ядро кўп ҳужайрали қўй эмбрионидан олиниб, тухумҳужайрага кўчириб ўтказилган.

1994 йил: Этукроқ эмбрион ҳужайраларини биринчи клонлаш Неал Фёрст томонидан амалга оширилди. У камида 120 ҳужайрадан иборат бузоқ эмбрионини клонлашга муваффақ бўлди. Бу кўп ҳужайрали эмбриондан ядро чиқарилди ва тухумҳужайрага кўчирилди.

Абу Муслим тайёрлади