loader
Foto

Россиядан С-400 комплексларини харид қилишнинг оқибати

Бу борада биронта расмий баёнот ҳали эълон қилингани йўқ, лекин таъкидлаш жоизки, T129 ATAK вертолетлари Туркия жандармерияси учун ҳам, Покистон армияси учун ҳам ишлаб чиқариларди, британияликлар томонидан деталлар етказиб беришнинг тўхтатилиши эса Россиядан С-400 зенит-ракета комплекслари сотиб олиниши муносабати билан Туркияга АҚШ томонидан қўлланган санкциялар шароитларида рўй берди.

Агар деталлар етказиб беришнинг тўхтатилии ҳақиқатда ўринга эга ва бунинг сабаби Туркияга нисбатан АҚШ Молия вазирлигининг «марҳамати» бўлса, бу республика яқин йилларда дуч келадиган жуда мураккаб вазиятнинг дебочаси бўлади. Агар олдинги мақолаларда асосан салбий иқтисодий омил ҳақида ёзган бўлсак, энди бутун бошли ишлаб чиқаришга бериладиган зарбани кузатишимиз мумкин.

Шуни айтиб ўтишни истардикки, Туркия қуролли кучлари таркибидаги барча оғир қурол-яроғлар ҳам, ҲҲК ва ҲДФ ҳам АҚШ ва Германия, шунингдек, НАТОга аъзо бошқа мамлакатларда ишлаб чиқарилади. Туркия ҳарбий-саноат комплексида бир қатор қурол-яроғлар ишлаб чиқаришда Европада ишлаб чиқарилган деталлар фойдаланилади, ишлаб чиқаришнинг ўзи эса, масалан, T129 ATAK вертолетлари ишлаб чиқариш лицензия бўйича амалга оширилади.

Яъни моҳиятан, Туркия қуролли кучлари учун эҳтиёт қисмлар ва техника етказиб бериш ва хизмат кўрсатишни амалга оширадиган ЕИ мамлакатларининг мос келувчи реакциясида республика қурол-яроғлар ўткир тақчиллиги ва экспорти вазиятига дуч келади.

Албатта, бу Туркиянинг иқтисодий таркибий қисмларига ҳам таъсир кўрсатади, лекин Анқарининг геосиёсий иззати нафсига жиддий таъсир этадики, бу шундоқ ҳам ўзи жиддий муаммоларга оли келмоқда, ҳаттоки Сурия шимолидаги позицияларни йўқотишга ҳам сабабчи бўлиши мумкин. Бу, албатта, бир онда рўй берадиган нарса эмас, лекин яқин йилларда Туркия Суриядан ўз чегаралари томон сиқиб чиқарилиши эҳтимоли йўқ эмас.

Буларнинг барчаси фақат битта нотўғри қарор – Россиядан С-400 комплексларини харид қилишнинг оқибати ҳисобланади. Бу ўзи шунга арзирмиди?

Абу Муслим тайёрлади