Қирол Карл III, ҳозирги кунда (рус анъаналарида Ғарбий Европа монархларининг номлари немислаштирилган, шунинг учун шаҳзода Чарлз ўз исмини "ўзгартирган") онаси, қиролича Елизавета II вафот этганида автоматик равишда монархия бошлиғига айланди. 73 ёшида у Британия тарихидаги энг кекса тахт вориси бўлди.
Британия қироллик оиласи ёзилмаган конституцияга кўра сиёсий масалалардан четда туриши шарт, бироқ гап Яқин Шарқ минтақасига келганда, Чарлз Форс кўрфазидаги ҳукмрон оилалар билан ўнлаб йиллар давомида яқин алоқада бўлиб келгани сир эмас. Шунингдек, у Исроил ишғоли остида яшаётган фаластинликларга ҳамдардлик билдирди. Бу ерда унинг минтақадаги муҳим масалалар бўйича фикрлари ҳақида маълум.
Британиянинг Яқин Шарққа қурол экспортини ривожлантиришдаги роли
Чарлз сўнгги ўн йил ичида Бирлашган Қиролликнинг араб монархияларига 14,5 миллиард фунт стерлинг (16,8 миллиард доллар) қурол экспортини илгари суришда ҳал қилувчи роль ўйнаган деб ишонилади.
2011 йилдаги "Араб баҳори" қўзғолонларидан бери Чарлз Яқин Шарқдаги, уларнинг кучи ва назорати намойишлар туфайли қисқа муддат хавф остида бўлган саккизта давлат билан 95 та учрашув ўтказди.
Бироқ, 2018 йилда нашр этилган "Чарлз етмиш ёшда: фикрлар, умидлар ва орзулар" номли 300 саҳифалик китобга кўра, Чарлз Британия вазирларига ўзининг Форс кўрфазидаги алоқаларидан энди Британия компаниялари номидан Яқин Шарқда қурол сотиш учун фойдаланмоқчи эмаслигини айтган.
Фаластин халқига ҳамдардлик
2020 йил январь ойида босиб олинган Ғарбий Соҳилга биринчи расмий сафари чоғида Чарлз Исроил ишғоли остидаги Фаластин аҳолиси бошдан кечирган "азоблар" ва "мусибатлар"га гувоҳ бўлганидан чуқур афсусда эканлигини билдирди.
Вифлеемедаги нутқида Чарлз шундай деди: "Менинг энг эзгу орзуим шуки, келажак барча фаластинликларга эркинлик, адолат ва тенглик олиб келади, бу сизнинг гуллаб-яшнаш ва ривожланишингизга имкон беради".
Британиянинг Sky News телерадиокомпанияси ўша пайтда бу нутқ "қироллик оиласи аъзоларининг фаластинликларга кўрсатган энг катта қўллаб-қувватлаш намойиши" эканлигини таъкидлади.
Чарлзнинг фикрича, Исроил-Фаластин можароси "бутун ислом оламидаги душманлик ва барча "яширин заҳар"нинг асосий сабабидир".
Форс кўрфазидаги араб давлатлари билан яқин муносабатлар
Карл III нинг Форс кўрфази мамлакатлари билан муҳим алоқалари Британия қироллик оиласи ва Форс кўрфазининг ҳукмрон оилалари ўртасидаги ўнлаб йиллик узоқ муддатли ва ҳурматли муносабатлар билан мустаҳкамланган.
Аммо шаҳзода хайр-эҳсонларни қабул қилиш ҳақида гап кетганда, кўпинча жанжал марказида бўлади.
Масалан, бу йил маълум бўлишича, 2011-2015 йиллар оралиғида Қатарнинг собиқ Бош вазири Шайх Хамад бин Жассим бин Жобир ал-Таний шахсан унга уч млн евро (3 млн долар) нақд пул топширган, уларнинг бир қисми харид учун сумкаларда бўлган.
Чарлзнинг офиси маълум қилишича, пул унинг тегишли бошқаруви ва барча тартиб-қоидалар бажарилиши кафолатланган хайрия ташкилотларидан бирига берилган.
Бироқ, шу билан бирга, қиролнинг юқори мартабали манбаси у энди хайрия ташкилотлари учун катта миқдорда нақд пул қабул қилмаслигини қўшимча қилди.
Ўтган йили Лондон полицияси томонидан олиб борилган тергов шуни кўрсатдики, Чарлзнинг энг яқин ёрдамчиси Майкл Фосетт ўша пайтдаги Шаҳзода учун алоҳида қизиқиш уйғотадиган таъмирлаш лойиҳаларига 1,5 млн фунт стерлингдан (2 млн доллар) кўпроқ хайрия қилган саудиялик миллиардер Маҳфуз Марей Муборак бин Маҳфузга қироллик имтиёзлари ва ҳатто Британия фуқаролигини беришни мувофиқлаштирган.
2003 йилги Ироқ урушига қаршилик
Роберт Жобсон томонидан Чарлзнинг офиси Clarence House билан ҳамкорликда ёзилган китобда қироллик оиласининг 2003 йилги Ироқ уруши ҳақидаги қарашлари ҳақида ҳам бир қанча қизиқарли фикрлар мавжуд.
Жобсоннинг ёзишича, Чарлз 2003 йилда АҚШ бошчилигидаги Ироққа бостириб киришига қаттиқ қарши бўлган ва у Британиянинг ўша пайтдаги Бош вазири Тони Блэрнинг урушни қўллаб-қувватлаганидан "умидсиз қолган" ва агар ўша пайтда қирол бўлганида, унга қарши чиқишга ҳаракат қилган бўлиши мумкин эди.
"У сиёсатчилар ва ишончли одамларига [Президент Жорж] Буш маъмуриятини "даҳшатли" деб ҳисоблаганини айтди ва Блэрнинг нуқтаи назари йўқлигини қоралади", деб ёзади Жобсон. "У Блэрни Бушнинг пудели каби ҳаракат қилмоқда деб ўйлади, у айнан шундай деди".
Ва ниҳоят, кулгили ҳолат сифатида шуни таъкидлаймизки, Чарлзни қироллик етакчилари буни тушунмаслиги (Эфиопия негуси билан худди шундай бўлган) у ўз эътиқодини очишга журъат этмайдиган яширин мусулмон деб ҳисоблайдиганлар кўп. Далил сифатида Чарлзнинг Ислом ва мусулмонлар ҳақида айтган мақтовли сўзлари, шунингдек, унинг саёҳатлари ва мусулмон арбоблари билан учрашувлари ҳақидаги кўплаб фактлар келтирилган. Тўғри, бу ерда эътироз билдириш мумкин, православ насронийлик ва ҳатто ҳиндуизмни ҳам бир хил муваффақият ва бир хил асослар билан Чарлз номига боғлаш мумкин.
Нима бўлишидан қатъи назар, қирол ҳақиқатан ҳам мусулмон оламини яхши биладиган ва шу пайтгача ўзини мусулмонларга хайрихоҳлигини кўрсатган инсондир.
