"Тузимга қул бўлган қулзодалар" мавзуси чуқур ижтимоий, сиёсий ва фалсафий мазмунга эга. Бу атама орқали одамларнинг ижтимоий-сиёсий тузумларга бўлган тобелиги, эркинликдан маҳрумлик ҳолати тасвирланади. Ушбу мавзу доирасида бир неча муҳим нуқталарга эътибор қаратиш мумкин:
1. Қуллик концепцияси:
Қуллик нафақат жисмоний, балки маънавий ва руҳий ҳолат ҳамдир. Қулзодалар тузимга қул бўлганида, улар шахсий фикрлашдан маҳрум бўлади, ўз қўрқуви ёки манфаати туфайли мустақил қарор қабул қила олмайди.
2. Тузумга бўйсунувнинг сабаблари:
- Қўрқув: Тузумга қарши чиқиш жазо ёки таъқиб билан якунланиши мумкин.
- Манфаатдорлик: Тузум билан ҳамкорлик қилиш орқали шахсий манфаатларни таъминлаш.
- Жамият таъсири: Жамиятнинг умумий қоидаларига бўйсунув натижасида шахсий эркинлик йўқолади.
3. Қулзодаларнинг роли:
Қулзодалар, аксар ҳолда, мавжуд тузумни қувватлайди ва унинг мустаҳкамлигига ҳисса қўшади. Улар шунчаки бўйсунувчилар эмас, балки тузумнинг ажралмас қисмига айланади.
4. Қутулиш йўли:
- Фикрий эркинлик: Одамлар тузумни фақат жисмоний эмас, руҳий жиҳатдан ҳам йўқ қилиш учун эркин фикрлай олишлари керак.
- Маълумотга эга бўлиш: Қулликнинг асосий сабабларидан бири маълумотсизлик ва маълумотни назорат қилишдир.
- Ҳамжиҳатлик: Жамоавий ҳаракат орқали тузумга қарши курашиш мумкин.
Абу Муслим
