loader
Foto

Белоруссияда Владимир Путин олдидаги қўрқув кучаймоқда

«Бу маънода Белоруссия фуқаролари дам олиш кунлари муҳим амалий текширувдан ўтдилар, ахир душанба куни расмий маълумотлар эълон қилингач, яқин орада Минскда парламентда биронта мухолифатчи сиёсатчи бўлмаслиги тушунарли бўлди», - таъкидлайди мақола муаллифи Ульрих Крекель.

«Бу ҳеч кимни ажаблантирмади. «Натижа олдиндан маълум эди», - деди 2010 йилги президент сайловларида Лукашенкога қарши чиққан социал-демократ Николай Статкевич».

Қолаверса, олдинги парламентда ҳам мухолифатчи 110 депутатдан фақат иккитаси иштирок этган. «Шунга қарамай, бир йил олдин ўтказилган сайловлар Белоруссия учун ва, шунингдек, собиқ Совет Иттифоқидаги кучлар тузилиши учун муҳим аҳамиятга эга, – деб ҳисоблайди Крекел. – Ахир  мамлакат ичкарисида дахлсиз бўлган диктатор ташқаридан, йирик қўшниси Россия томонидан ўсиб бораётган катта босим остида қолмоқда. Москвадаги солиқ маневри туфайли йил бошидан бери Россиядан нефть етказиб бериш нархи ошди. Белоруссия давлати иқтисодиёти имтиёзли хомашёга худди Кремл кредитларига каби боғлиқ».

«Путин президентлик даврининг бошиданоқ сиёсий восита сифатида энергияга таянар эди. Украина билан турли хил газ урушлари ҳамманинг эсида. Арзон хом ашё эвазига сиёсатда яхши хулқ-атвор  - Кремлнинг асосий шиори эди. Путин Белоруссия билан ҳам худди шундай ҳаракат қилди, гарчи у камроқ эътиборни жалб қилган бўлса-да. Вазминликнинг сабаби Лукашенконинг Ғарбга қарши позицияси эди», дейилади мақолада.

«Бироқ, йил бошидан бери нимадир қиялаб кета бошлади. Путин Россия ва Белоруссиянинг мажбурий тинчлигига янги базани таклиф қилмоқчи эканлиги тўғрисида аломатлар пайдо бўлди. Бунга 90-йилларда Лукашенко ўша пайтдаги Кремл раҳбари Борис Ельцин билан тузган касаба уюшмаси тўғрисидаги шартномалар ёрдам беради.. (...) Дастлаб, лойиҳа Лукашенкога Ельцин ўрнига янги иттифоқда ҳокимиятни эгаллашига ёрдам бериши керак эди. Аммо ҳозирда Владимир Путин янада кучлироқ позицияни эгалламоқда ва Лукашенко буни очиқ таҳдид деб билади. Минскдаги кузатувчилар ишончи комилки, шу сабабли бир йил олдин Лукашенконинг ички кучини таъкидлаш учун парламент сайловлари бир йил олдин бўлиб ўтди».

Путин ўзини Россия-Белоруссия иттифоқ давлатининг президенти деб эълон қилиш учун Лукашенкони лавозимидан четлатиши мумкинлиги ҳақидаги сценарий ҳақидаги миш-мишлар узоқ вақтдан бери Москва ва Минскда тарқалган. «Шу билан бирга, бу Кремл раҳбарига янги конституция орқали ўз бошқарувини кенгайтириш имкониятини беради. (...) Бироқ Лукашенко бу ишда қатнашишни истамайди, - деб ёзади Frankfurter Rundschau хулоса қилиб, -Лукашенко 2020 йилда яна президентликка номзод бўлишини эълон қилди».

Манба: Frankfurter Rundschau