Тушкунлик сабаблари:
– Диндан узоқлашиш.
– гуноҳ-маъсиятга ботиш.
– Аллоҳга таваккул қилмаслик.
– ҳеч қандай мақсадсиз яшаш.
– бекорчилик.
– илмга қизиқмаслик, китоб ўқимаслик.
– касаллик, қарздорлик, муваффақиятсизлик.
– камбағаллик.
– келажак ҳақида ёмон ўй-хаёллар таъсирига тушиб қолиш.
– дунёга муккадан кетиш, орзу-ҳавасларга берилиш.
– худбинлик (фақат ўзини ўйлаш).
– жисмоний ҳаракатнинг камлиги...
Тушкунлик давоси:
– Аллоҳнинг тақдирига имон келтириш;
– доим Аллоҳга таваккул қилиш, Ўзидан мадад сўраш;
– иши юришиб, ошиғи олчи бўлиб турганда Аллоҳга дуо қилиш, ҳамду санолар айтиш, тоат-ибодат қилиш. Шунда Аллоҳ қийин дамларда бандасига ёрдам беради;
– ўзини қўлга олиш, бўшашмаслик;
– мақсадга етиш учун тинимсиз интилиш;
– бирор масъулиятни ҳеч иккиланмасдан зиммасига олиш, уни бажаришга жидду жаҳд қилиш;
– ҳаётимни яхши тарафга ўзгартира оламан, деб ишониш;
– Пайғамбарлар, солиҳ кишилар қиссаларини ўқиш...