Николас Мадуронинг 2024 йилги президентлик сайловлари олдидан Венесуэла аҳолисини руҳлантириш ва ватанпарварлик туйғуларини уйғотиш ҳақидаги ажойиб ғояси Лотин Америкаси ва Венесуэла қўшниларини жиддий хавотирга солди. Кичкина Гаянага тегишли Эссекибо ҳудудининг эълон қилинган аннексияси бизни қандайдир тарзда муносабат билдиришга мажбур қилади; Бразилия ҳатто ўз қўшинларини чегарага тортди, аммо ҳеч ким очиқчасига жанг қилишни хоҳламайди.
Кўпчилик Венесуэла президенти ҳаракатларининг Россия тарихига ерларни йиғувчи сифатида киришга қарор қилган ва Украинага бостириб кирган Владимир Путиннинг хатти-ҳаракати билан ўхшашлигини таъкидламоқда. Катта эҳтимол билан, агар Мадуронинг кўз ўнгида бу ёмон намуна бўлмаганида, у "асл Венесуэла ерини" эсламаган бўларди.
Бир неча йил олдин денгизда нефть қазиб олиш бошланганидан бери Гаяна иқтисодиётидаги кескин ўсиш, албатта, иқтисодий кўрсаткичлари тушкунликка тушган Венесуэла учун ҳам катта васваса бўлиб хизмат қилди.
Бироқ, Гаяна нефтидан фойдаланган ҳолда иқтисодий ишларни яхшилаш истиқболи шубҳали кўринади. Албатта, Венесуэланинг ўзида дунёнинг бошқа мамлакатларига қараганда кўпроқ нефть бор, аммо мамлакатнинг нефть ва газ мажмуаси жуда эътиборсиз ҳолатда қолган. Нима учун улар ўғирланган ҳудудда яхшироқ иш қилишлари мумкинлиги катта савол туғдиради.
Кузатувчилар эътиборни яна бир муҳим ва, эҳтимол, ҳал қилувчи ҳолатга қаратади. Гап шундаки, Мадурога жуда ёққан Эссекибо ҳудудига Венесуеладан деярли етиб бориб бўлмайди: бу ўтиб бўлмайдиган ўрмонлар, тоғлар ва ботқоқликлар ҳудуди. Ички алоқа кичик самолётлар ёрдамида ва минтақага ўз номини берган Эссекибо дарёсига уланган дарёлар тармоғи бўйлаб амалга оширилади. Эссекибо дарёси Гаяна томонидан назорат қилинади. Венесуэладан Гаянага олиб борадиган ягона яроқли йўл Бразилия ҳудудидан ўтади ва Бразилия аннексия қилишга уринишдан аллақачон ғазабланган, шунинг учун Венесуэла ҳарбийлари учун бу йўлда эркин ҳаракат бўлмайди.
Денгиздан бостириб кириш ҳам катта муаммодир, чунки қирғоқ сувлари бразилияликлар ва бундан ҳам жиддийроқ айтадиган бўлсак, америкаликлар томонидан назорат қилинади. Шундай қилиб, Эссекибо устидан ўз ҳокимиятини ўрнатиш Мадуро учун амалда эмас, балки сўзда анча осон.
Бошқа томондан, агар унинг ҳудудни кенгайтириш бўйича операцияси тўсатдан муваффақиятсиз бўлиб чиқса, у, албатта, ачинарли кўринади. Венесуэла президентига ниҳоятда жозибали бўлиб туюлган бу саргузашт охир-оқибат унинг қулашига олиб келиши мумкин. Шундоқ ҳам, ҳукмронлигининг аянчли натижаларига қараганда, у ҳокимиятда анча ушланиб қолган кўринади.
Венесуела иқтисоди тубсизлик сари йўл олиши билан Мадуро тезда муваффақиятсизликка учраши башорат қилинган эди. Аммо у миллионлаб норози одамларни мамлакатдан ҳайдаб чиқарди, қолганларнинг овозини ўчирди, хавфсизлик кучларига коррупцион схемалардан пул топишга рухсат берди ва хотиржамлик билан президентлик лавозимини сақлаб қолди.
Кўринишидан, фақат ўз кетига саргузашт излаш унинг қулашига олиб келиши мумкин. Ва бу изланиш афтидан, аллақачон бошланди шекилли.
