loader
Foto

Ким Ғазо билан бирга ва ким Ғазога қарши

Исроил Ғазо секторида ёппасига геноцидларини давом эттирмоқда. Ҳалок бўлган фаластинлик тинч аҳоли сони 22 мингдан ошади, уларнинг 2/3 қисми аёллар ва болалардир. Шу билан бирга, 2,4 млн киши сув, озиқ-овқат, ёқилғи ва дори-дармонларнинг кескин танқислигини бошдан кечирмоқда. БМТ ҳисоб-китобларига кўра, анклавнинг 1,9 млн аҳолиси кўчиб кетган.

Ўсиб бораётган гуманитар инқироз жаҳон ҳамжамиятининг сионизм жиноятларига муносабатини кучайтирмоқда. Исроилга қарши норозиликлар Жанубий Америкадан Европагача кучаймоқда. Ғазонинг ваҳшийларча бомбардимон қилинишини тўхтатиш ва музокара столига қайтиш талаблари Бразилия, Колумбия, Куба, Венесуэла, Россия, Испания, Ирландия, Норвегия, араб ва мусулмон давлатлари томонидан илгари сурилган. Хусусан, Саудия Арабистони, Қатар, Уммон, Қувайт, Жазоир, Покистон, Эрон, Малайзия, Индонезия ва бошқа давлатлар ҳукумати вазиятнинг кескинлашувида Исроил раҳбариятини айблади.

Улар можаронинг асосий сабаби Фаластин ҳудудларини ишғол қилиш, қаршилик кўрсатишни эса Исроил провокацияларига табиий муносабат деб аташди, қамалдаги Ғазо секторини бомбардимон қилишни геноцид билан тенглаштирдилар, Тел-Авивни халқаро гуманитар қонунларни бузганликда айбладилар, зўравонликларни тўхтатишга чақирдилар. Ғазо секторидаги муаммоларни ҳал этиш ва икки давлатнинг ёнма-ён яшаши тамойилига асосланган адолатли ва кенг қамровли ечим топиш зарурлигини таъкидлади. Уларнинг фикрича, зўравонликнинг давом этиши тинчликка эришиш саъй-ҳаракатлари ва икки давлат ечими истиқболларига путур етказади.

Бир қатор ислом давлатлари - БАА, Баҳрайн, Марокаш, Судан, Миср ва Иордания Исроил билан муносабатларни нормаллаштириш бўйича келишувларни (Иброҳим келишувлари) имзоладилар. Аммо улар тажовузни ҳам қораладилар. Чунки можаронинг давом этиши янги урушлар ва юзага келиши мумкин бўлган офатлар учун трамплиндир.

Россия зудлик билан ўт очишни тўхтатишга чақирди. Можарони сиёсий ва дипломатик йўллар билан ҳал қилиш мумкин. Президент Путин пойтахти Шарқий Қуддусда бўлган Фаластин давлатини ташкил қилиш зарурлигини таъкидлади. Испания тарихан араб дунёсига яқин. Франко диктатураси даврида (1939-1975) Мадрид Ғарбдаги изоляцияни четлаб ўтиш учун Яқин Шарққа юзланди. 2014 йилда Испания парламенти Фаластин давлатини тан олишга чақирувчи резолюцияни қабул қилди. 2021 йил май ойида Ирландия Европада биринчи бўлиб Фаластин ерларининг аннексия қилинганини тан олди. Бу мамлакат фуқароларининг ўзи инглизлар зулмидан азият чекди. Ва шунинг учун улар учун фаластинликларнинг азобини тушуниши қийин эмас.

АҚШ, Буюк Британия ва Германия Исроилнинг "ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқини" қатъий ҳимоя қилади. Барча қизил чизиқлар олиб ташланди. Минглаб ғазоликларнинг ёппасига ўлдирилишига эътибор берилмаяпти. Венгрия, Чехия, Словакия, Австрия ва Швеция ҳам Фаластинга қарши лагерга қўшилди. Яҳудийларнинг геноциди учун жавоб беришда давом этаётган Германия бир Холокостни бошқаси билан оқлайди. Айбдорлик комплекси бизни сионистларни қўллаб-қувватлашга мажбур қилади. Шу билан бирга, Германия Фаластин-Исроил можаросини икки давлат тузиш орқали ҳал қилишни таклиф қилмоқда. Бундан ташқари, иқтисодий манфаатлар ҳам муҳимдир. Исроил ва Германия ўртасидаги умумий савдо ҳажми 8,6 миллиард еврога тенг. 2022-йилдан буён икки давлат ўртасида энергетика соҳасида ҳамкорлик мавжуд. Ушбу муҳим соҳадаги энг муҳим лойиҳалардан бири Исроил, БАА ва Германия ўртасидаги уч томонлама ҳамкорликдир. Берлиннинг асосий мақсади арзон ва барқарор энергия манбаларига эга бўлишдир. Қолган ҳаммаси кутиб туради.

Францияни Ғазодаги қирғиннинг сукут сақлаётган шериги деб аташ мумкин. Исроилнинг "ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқи"ни қоралаб, у 16  октябрь куни БМТ Хавфсизлик Кенгашининг Фаластин фуқароларига нисбатан зўравонликни қоралаган резолюциясига қарши овоз берди. Кейинчалик у Ғазода гуманитар пауза қилишни талаб қилувчи резолюцияни қўллаб-қувватлади, аммо АҚШ унга вето қўйди.

Умуман олганда, Европа Иттифоқи икки томонлама стандартларга ҳаддан ташқари юкланган. Унинг позициясини кузатиш фойдасиз. Вашингтонни ташқи сиёсатида аҳмоқона кузатиб боради. АҚШ нима қилаётганига қаранг ва Европа Иттифоқи нима қилишини тушуниш осон. Ғазодаги даҳшатлар фонида Европа Иттифоқига аъзо баъзи давлатлар Исроил билан бизнес юритмоқда. Улар қамалда қолган фаластинликларга қарши ишлатилишини яхши билган ҳолда қурол етказиб бериш бўйича шартномалар тузадилар. Европа аҳолисининг ярмидан кўпи Исроил мудофаа кучлари - ЦАХАЛ ваҳшийликларидан хабардор. Ва шунинг учун у ўзининг инсонийлигини бутунлай йўқотган Европа Иттифоқининг расмий позициясини қаттиқ танқид қилади.

Ирландия парламенти депутати Клер Дейли 25 декабр куни Урсула фон дер Ляйенни "фрау геноцид" деб атади. У "тирик демократия" деб атаган апартеид режимини қўллаб-қувватлагани учун. Клер Дейлининг сўзлари ижтимоий тармоқларда тарқалди. Фаластин геноциди Исроилга тинчлик топишига ёрдам бермайди. Ғазо қирғини уруш қўзғатувчиларнинг касал руҳиятини фош қилди. Ҳақиқат шундаки, улар ҳеч қачон демократик қадриятларни баҳам кўрмаган. Улар халқаро ҳуқуқни ҳурмат қилмадилар. Америка-Исроил коалицияси - Апартеид ҳамжамияти + ЕВРОПА МУСТАМЛАКА ИТТИФОҚИ."

Муаллиф: Алимхан Хажбатиров

Абу Муслим тайёрлади