Халқаро стандартдаги Brent маркали нефт Лондон электрон савдоларида 14 долларга, ёки қарийб 31%, баррели 31,02 долларгача арзонлашди. АҚШда нефт мўлжали 13,98 доллар, ёки 33%, 27,34 долларгача пасайди.
Бу хали ҳафтанинг бошланиши, утган ҳафта жума куни америка нефти 10,1% арзонлашган ва бу сўнгги беш йил ичида энг катта йўқотишни ташкил қилганди.
Ушбу пасайишнинг асосий омили Россия билан нефт қазиб олиш борасида жанжаллашиб қолганидан сўнг етакчи экспортчи Саудия Арабистони томонидан ишлаб чиқарилган нефт нархини мисли кўрилмаган даражага тушириб юборганлиги сабаб бўлди.
Bloomberg News нашрининг хабар беришича, вирус туфайли талабнинг пасайиши туфайли аллақачон босим остида бўлган иккала йирик нефт шартномалари қарийб 30% йўқотди, бу 1991 йилдаги Форс кўрфазидаги урушидан кейинги энг ёмон пасайиш ва тарихдаги иккинчи ўринда турадиган энг паст даражадир.
Bloomberg Newsхабарига кўра, якшанба куни Саудия Арабистони нефт уруши бошлаган ҳамда ОПEК ва унинг иттифоқчилари ишлаб чиқаришни қисқартириш бўйича келишувни бажара олмаганидан кейин 20 йил ичида энг катта нарх пасайиши бўлган.
Катта нефт ишлаб чиқарувчиларининг йиғилиши коронавирус таъсирига қарши туриш учун чуқур қисқартириш тўғрисида келишиб олишлари кутилган эди, аммо Москва бундан бош тортди.
Нефт бозоридаги тартибсизликлар Яқин Шарқ ва Осиёда акциялар нархларининг пасайишига олиб келди. Нефт нархининг пасайиши Жанубий Корея, Япония ва Хитой сингари саноатлари учун ёқилғи импортига қаттиқ қарам бўлган давлатлар учун фойдали бўлиши мумкин бўлса-да, ҳаддан ташқари ноаниқлик зарарли бўлиши мумкин.
Одамлар саёҳатни камайтириши сабабли энергияга талаб камаймоқда. Хавотир шундан иборатки, янги коронавирус иқтисодиётни кескин секинлаштирмоқда, бу эса талаб камроқ бўлишини англатади.
AxiCorp бош бозор стратеги-таҳлилчиси Стивен Иннес Саудия Арабистони нефт қазиб чиқаришни ошириши мумкин эканлиги ҳақидаги хабарларни «шок ва ўзини йўқотиш» стратегияси деб атади.
Бундан олдин нефт бозори шунга ўхшаш далилларни кўрган. 2014 йилда ОПEК АҚШнинг нефт саноати қайта тикланиши шароитида бозор улушини сақлаб қолиш учун ишлаб чиқаришни қисқартиришни тўхтатиб қўйди. Бу 2015 йилга келиб нефт нархининг бир баррел учун 100 доллардан 40 долларга тушишига олиб келди.
Нефт нархининг сўнгги пасайиши дунё молиявий бозорларини ларзага солаётган глобал инқирознинг янги тўлқинига яна бир зарба бўлди. АҚШ фонд бозори ўтган ой рекорд ўрнатганидан бери 12,2% га тушиб кетди, чунки COVID-19 туфайли корпоратив фойда қанча тушиши ҳақида хавотирлар пайдо бўлди.
Инвесторлар даромадлари қанча кичик бўлишидан қатъи назар, хавфсиз кўринадиган нарсаларга маблағлар киритганлиги сабабли ғазначилик даромади кескин пасайиб кетди. 10 йиллик ғазначилик облигацияларининг даромадлилиги сешанба куни биринчи марта 1% дан ошди, фақат жума кунги 0.70% дан ошди.
Бугунги кунда нефт нархининг пасайиши шубҳасиз нефт савдосига боғлиқ бўлган мамлакатлар учун, айниқса Ироқ каби ҳимоясиз давлатлар учун ёмон янгилик бўлди.
