loader
Foto

Давлат департаменти: Эрон Аракдаги реакторни аввалги шаклида ишга тушириши даргумон

"Бизнинг баҳолашимизга кўра, бугунги лойиҳага қайтиш уларга маълум вақтни, шунингдек, ҳозирда мавжуд бўлмаган катта миқдордаги пулларни талаб қилади. Бундан ташқари, бу ишни улар ўзларининг кучлари билан якунлаши учун ўзининг илмий асосларига эгалиги охиригача аниқ эмас"- деди Форд.

Унинг сўзларига кўра, Эрон ташқи томондан реакторни қуришда ёрдам берган деган миш-мишлар тарқалган. Унинг сўзларига кўра, АҚШ агар Теҳрон реакторнинг аввалги кўринишини тиклашга ҳаракат қилса, бу амалга ошмаслиги учун барча имкониятларни ишга солади.

"Улар шартнома тузилган пайтда катта муваффақиятларга эриша олишмади (қурилиши борасида) ва энди бунга тайёр эмас, чунки реактор кема ядросининг каландри олиб ташланди ва қайта конфигурация лойиҳаси доирасида бетон билан тўлдирилди. Шундай қилиб, улар нолдан бошлашлари керак" - давом этди Форд.

Унинг сўзларига кўра, қурол учун плутоний ишлаб чиқаришга қодир реакторни қуриш нияти жуда иғвогарликдир. Шу билан бирга, Форднинг таъкидлашича, Эрон ўзининг ядровий имкониятларини муттасил ошириб бормоқда ва СВПДнинг қолган аъзолари: «евроучлик», Россия ва Хитой билан зиддият қилишни хоҳламайди.

"Улар бошқа жиҳатлардан ўз реакцияларида ўртача даражада ҳаракат қилишди, шунинг учун плутоний ишлаб чиқарадиган реакторни олиш истагига қайтиш фавқулодда провокация бўлиши мумкин. Менимча, бунинг учун пуллари бўлса ҳам ҳаракат қилишлари осон бўлмайди". - деди дипломат.

"Яна кимдир Сурияда Яқин Шарқда плутоний ишлаб чиқарувчи реакторни қуришда охирги марта нима бўлганини ҳеч ким эсдан чиқара олмайди, албатта", - деди у.

Аввалроқ Помпео Қўшма Штатлар Эроннинг тинч атомига қўйилган санкцияларни истисно қилишни тўхтатганини, Бушер атом электр станциясининг 1-қисмини ҳисобламаслигини айтди. Бу 2015 йилдаги ядровий битим бўйича Эронга қарши киритилган сўнгги имтиёзлардан биридир.

Аракдаги реакторни қайта конфигурациялаш 2015 йил Эрон ядровий дастури бўйича қўшма ҳаракат режасини (СВПД) амалга ошириш доирасида амалга оширилиши керак. Реактор шундай қурилади, у қурол учун плутоний ишлаб чиқаришда фойдаланилмайди.

Аввалига АҚШ ва Хитой Аракдаги реакторни модернизация қилиш билан шуғулланишган, аммо Вашингтон 2018 йилда ядровий келишувни тарк этганидан сўнг, жараён Буюк Британия ва Хитой томонидан амалга оширилмоқда.