loader
Foto

ШАМОИЛИ МУҲАММАДИЙЙА. (Имом ТЕРМИЗИЙ)

1. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ўрта бўй эдилар.

2. Ранглари оқ-қизил, юзлари буғдойранг эди.

3. Олдинга мойил бўлиб юрардилар.

4. Икки елкалари ораси кенг эди.

5. Кафт ва қадамлари тўла, гўштли.

6. Бошлари катта, юзлари думалоқроқ, кўзлари қора эди.

7. Суякларининг қўшилган ери йўғон.

8. Киприклари узун. Тана аъзолари бир-бирига мутаносиб, хушбичим эди.

9. Сийнадан киндиккача узун ва ингичка мўй.

10. Баданлари туксиз.

11. Бирор тарафга бурилсалар, гавдалари билан бурилар эдилар.

12. Пешоналари кенг.

13. Қошлари қўшилмаган, эгик эди.

14. Бурунлари баланд, қиррали.

15. Соқоллари қалин эди.

16. Тишлари майда, ялтироқ, олдинги тишлари бир-биридан алоҳида кўринар эди.

17. Қорин ва сийналари текис ҳамда баробар.

18. Кўкраклари кенг.

19. Билаклари узун.

20. Икки елкалари ўртасида пайғамбарлик муҳри бор. Бу муҳр каптар тухумидек келадиган қизғиш гўшт, усти тук эди.

21. Юришлари тез.

22. Барчадан илгари салом берардилар.

23. Сочлари икки қулоқ ярмига тушади.

24. Сочларини тарар, бўяр (қора-қизил рангга) ва баъзида фарқ очардилар.

25. Ўнгдан бошлашни суярдилар. Сочга ёғ суртардилар. Ҳаж ва умрада олдирганлар.

26. Кўзларига ҳар кеча сурма қўярдилар.

27. Кийимни йиртилгунча кияр эдилар.

28. Узуклари кумушдан бўлиб, ўнг қўлга таққанлар.

29. Салла ўрардилар (7-12 газ).

30. Изорлари тўпиқдан пастга тушмаган.

31. Таомни суяниб емасдилар. Таомни айбламас, ёқса ер, ёқмаса тарк этар эдилар.

32. Таомдан сўнг бармоқларини уч бор ялар эдилар.

33. Хонтахта устида овқатланмас эдилар.

34. Таомлари товуқ гўшти, қўй гўшти, тўрғай гўшти, сирка, зайтун ёғи, арпа нони, нон тўғралган шўрва (сарид), хурмо, талқон эди. Ширин ва совуқ ичимликни, сутни, замзамни суярдилар.

35. Пиёлалари ёғочдан бўлган эди.

36. Бодрингни ва қовунни (янги) хурмо билан қўшиб ер эдилар.

37.Сув ичганларида уч бор тўхтаб-тўхтаб, нафас олиб ичардилар.

38. Хушбўйликлар учун махсус идишлари бор эди.

40. Бирор нарсага ишора қилсалар, бутун кафтлари билан ишора қилар эдилар.

41. Еттита қиличлари бўлган.

42. Шеър ўқир ва эшитар эдилар. (Шоирлари: Ҳасан ибн Собит).

43. Аввал икки ракат енгил намоз ўқиб, сўнгра таҳажжудга киришардилар.

44. Қироатни ҳарф-ҳарф, очиқ ва равшан, ҳар бир оятни алоҳида ўқир эдилар.

45. Қуръонни ўзгадан эшитишни суяр эдилар.

46. Тўшаклари теридан, ичига хурмо дарахти пўстлоғи солинган эди.

47. Саҳобалар у зотни кутиб олиш учун ўринларидан туришмас эди.

48. Қаерга борсалар, бўш ўринга ўтирардилар.

49. Уйдаги вақтлари учга бўлинарди: 1. Ибодат; 2. Уй ишлари; 3. Шахсий ишлар.

50. Ҳар бир ишнинг тадбирини аввалдан қилар эдилар.

51. Ўзларига эрта учун озиқ-овқат олиб қўймас эдилар.

52. Либосларига ўзлари қарар, ўзлари ямар, жониворлар сутини ўзлари соғар эдилар.

53. Сариқ либосни суймас эдилар.

54. Ҳеч кимни урмаганлар.

55. Ўзлари дарвешона ҳаёт кечирсалар-да, эҳсонлари шоҳларникидан аъло эди.

56. Ҳадя олиб, мукофот берардилар. Ҳадяларни келган куниёқ (муҳтожларга) тарқатар эдилар.

57. Узоқдаги товушларни ҳам эшитар, ҳеч ким кўра олмайдиган масофани бемалол кўрар, қоронғуда ҳам кундузгидек бемалол кўраверар эдилар.

58. Лўнда, қисқа, аниқ, такаллуфдан холи ва айни пайтда фасоҳат билан гапирар эдилар.

59. Ҳар кимнинг ақлига мослаб сўзлар эдилар.

60. Ҳазилларига ёлғон аралашмас эди.

61. Кулишлари чиройли табассум эди.

62. Дастлаб кўрган одамни ҳайбатлари босар, муомала қилиб таниганидан сўнг, ҳамма у зотни яхши кўриб қолар эди.

63. Туя, от минганлар.

64. Бир марта ҳаж, тўрт марта умра қилганлар.

65. Кам овқат ер, кам ухлар эдилар.

66. Ўзлари учун интиқом олмасдилар.

67. Вафот этганларида ҳазрати Али (Аллоҳ у кишидан рози бўлсин) ғусл қилдирган, амакилари Аббос ва у зотнинг ўғиллари Фазл (Аллоҳ у кишидан рози бўлсин) ёрдам берганлар.

68. Қабрни Абу Талҳа қазиган.

69. Мерослари садақа қилиб берилган.

Акмал АВАЗ тайёрлади

СЎНГГИ ЯНГИЛИКЛАР