Май ойи бошидан бери турк мафиясининг қочқиндаги хўжайини Седат Пекер мамлакатнинг етакчи сиёсатчиларини буюртма қотилликларда, зўрлаш ва коррупцияда айблаб, YouTube га video жойлаштирмоқда. У президент Ражаб Таййиб Эрдўған бошчилигидаги ҳукмрон партияга нисбатан айниқса қаттиқ айбловлар қўйди. Энди унинг видеолари бутун мамлакат томонидан муҳокама қилинмоқда ва турк расмийларининг кутилмаган сиёсий инқироз билан курашишга уринишлари уни янада кучайтирмоқда.
49 ёшдаги Седат Пекер 1990-йилларда турк мафиясининг таниқли аъзоси сифатида шуҳрат қозонди ва 2007да бир қатор жиноятлар учун 14 йил қамоқ жазосига ҳукм қилинди - жумладан, жиноий гуруҳ ташкил қилганлик ва етакчилик қилганлик учун, деб қайд этади Reuters. Умумий ҳисобда, Пекер бир неча қамоқ муддатларини бошидан ўтказди, аммо 2014да у озод қилинди ва, эҳтимол, Туркиядаги ҳукмрон Адолат ва тараққиёт партияси (АТП) эътиборига тушди, деб ёзади The Guardian. Бироқ 2020 йилнинг январ ойида - Туркия ички ишлар вазирлиги у билан боғлиқ гуруҳлар устидан янги тергов бошлагач, мафиозо мамлакатдан қочиб кетди.
Пекернинг ўзи ҳозирда Дубайда эканлигини айтди. Унинг 2 май куни эълон қилинган биринчи видеоси полиция 50 га яқин унинг гуруҳи билан боғлиқ одамларни ҳибсга олганидан кейин бир неча ҳафта ўтгач эълон қилинди, деб хабар қилади Vice нашри.
Энди эса, ўз видеоларида мафиозо АТПни хоинликда айблайди, шунингдек, уюшган жиноятчилик ва Туркиянинг юқори лавозимли амалдорлари ўртасидаги кенг кўламли ҳамкорликни тасвирлайди. Шунингдек, уларни бошқа бир қатор жиноятларда айблади. Пекер, хусусан, турк сиёсатчиси ва собиқ ички ишлар вазири Мехмет Агар ҳамда унинг ўғли, АТПдан депутат Толга Агарга нисбатан жиддий айбловлар қўйди. 6 май куни эълон қилинган видеода Пекер қозоқ журналисти Елдана Қаҳармонни зўрлаб ўлдирган Толга Агар эканини иддао қилмоқда. 2019 йил март ойида Каҳарман Агар қароргоҳида ўлик ҳолда топилган. Унинг ўлими ўз жонига суиқасд деб топилди - лекин бу Пекернинг сўзларига кўра, фақат мамлакат ҳукумати томонидан ташкил қилинган хаспўшлаш эди. У, шунингдек, Мехмет Агар 1993 йилда бомба қўйилган автомобилни портлатиш оқибатида ҳалок бўлган терговчи-журналист Угур Мумкунинг ўлдирилиши билан ҳам боғлиқ, деб даъво қилди.
Пекер жиноятларда ўзи ҳам иштирок этганини тан олди: АТП функционерларининг топшириғига биноан ўз гуруҳидаги одамлар нашрларнинг идораларига ҳужум қилиб, Туркия ва Курдистон ишчилар партияси ўртасида тинчликка чақирган олимларни таҳдид қилди, шунингдек, ҳукмрон партия душманларига тегишли активлар ва мулкни қўлга олишга ёрдам берди.
Бироқ, Пекернинг энг овозали фош қилишлари мамлакатнинг асосий сиёсатчиларидан бири Сулаймон Сўйлу — Туркия ички ишлар вазирлиги раҳбари ва мамлакат президенти, АТП етакчиси Эрдўғаннинг сафдоши билан боғлиқ. Аввалроқ айнан Сўйлу, Пекернинг сўзларига кўра, уни АТПдаги душман сиёсий кланлардан ҳимоя қилган, кейин Дубайга қочиб кетишига имкон берган ҳолда ҳибсга олишга тайёргарлик кўрилаётгани ҳақида огоҳлантирган эди.
Нима сабабдан Пекер вазирни ва бошқа турк амалдорларини фош этишга қарор қигани унчалик тушунарли эмас, худди Эрдўғаннинг ўзига нисбатан ҳеч қандай айблов қўймагани каби (уни мафиози «Тайип оға» деб атайди), қайд қилади Vice. YouTube томошабинлари ҳам бу содир бўлган муҳитда ҳақида ҳайрон: Пекер бўйнига катта бир олтин медальон билан меҳмонхона стол ортида ўтирибди, олдида эса қайдномалари ва китоблар ёйилиб ётибди. Улар ҳар бир видеода бошқача (масалан, видеолардан бирида машҳур «Чўқинтирган ота» муаллифи Марио Пьюзонинг мафия ҳақидаги «Омерта» романи, бошқаларида — Туркия тарихи ҳақида, Лев Троцкий ва Боб Дилан ҳақида китоблар) ва бу уларда қандайдир кодли хабарларини излашга олиб келади.
Пекернинг ўзи, ҳар доим ҳам изчил бўлмаган нутқларида, мунтазам равишда ҳазиллашади, кулади ва расмий тилдан кўча тилига ўтади ва рақибларига «уларнинг якуни камера штативини ушлаб турган одамлар»дан келади деб айтади. Натижада унинг канали қисқа вақт давомида Internet Movie Database сайти рейтингида дунёдаги энг юқори баҳоланган теледастурга айланди (кейинчалик сайт маъмурияти уни у ердан олиб ташлаган), дея қайд этади Тhе Guardian. Ҳаммаси бўлиб, 26 май куни унинг видеолари YouTube 55 миллиондан ортиқ марта кўрилган.
Пекернинг айбловлари аллақачон Туркияда сиёсий инқирозни келтириб чиқарди,
мухолифат ички ишлар вазирининг истеъфосини фаол талаб қилмоқда ва мамлакатдаги иқтисодий инқироздан жиддий таъсирланган АТП рейтинги қулаши мумкин: у аллақачон 27% га тушиб кетган, дея қайд этади Deutsche Welle.
Ўз навбатида, ички ишлар вазири мафиянинг айбловларини рад этиб, уларни Туркияга қарши «халқаро операция»нинг бир қисми деб атади ва мамлакатга қайтиб, суд жараёни билан юзлашишини талаб қилди. Шунингдек, у Пекерга нисбатан туҳмат айблови билан жиноий иш очишни талаб қилган. Туркия президенти илк видеороликлар эълон қилинганидан сўнг АИП ва унинг ҳукумати жиноий гуруҳларга қарши кураш олиб бориб, мамлакатда тинчлик ўрнатганини ва энди бу «ифлос сценарийни бузиши»ни айтди. 24 май куни Туркия ҳукумати мафиозининг укаси Атилла Пекернинг ҳибсга олинганини ҳам эълон қилди (видеолардан бирида Седат Пекер укасидан 1996 йилда мухолиф сиёсатчи ва журналист Кутла Адалини ўлдиришни сўраганини айтди; Адали Шимолий Кипрдаги уйи яқинида автоматдан билан отиб ўлдирилган). Туркия Давлат ахборот агентлиги Anadolu ўз мухбири Мусаб Туран - у «ҳозир Туркияда ҳамма, ҳатто болалар ҳам, дўконларда, бозорларда, метрода бу ҳақда гапиряпти», деб тушунтириб, Сулаймон Сўйлуга қарши айбловлар ҳақида ҳукумат матбуот анжуманида савол берганидан кейин лавозимидан озод этилганини эълон қилди.
«Кўпчилигимиз учун бу худди сериалга ўхшайди, - дейди Vice билан суҳбатда талаба Джанан Ўзкан турк жамиятининг бўлаётган воқеаларга муносабатини тасвирлаб. — Ишончим комилки, у ерда [видеода] баъзи уйдирма, бўлмаган воқеалар ҳақида ҳикоялар бор, лекин мен буни бир четга суриб қўйиш осон бўлади, деб ўйламайман». Еттита видеоролик чиқаришга улгурган Пекернинг ўзи яна бешта ролик чиқаришга ваъда берди.
