Чирилдоқлар турига қараб, 5 сантиметргача ўлчамдаги катта, учадиган ҳашаротлардир. Улар дастлаб 17 йил давомида ер остида ўтказадиган, дарахт илдизларига ёпишган личинкалар кўринишидаги ғайриоддий ҳаёт кечиришлари билан қизиқарлидир. Бунча узоқ вақтдан сўнг, чирилдоқлар юқорига чиқиб, бир неча ҳафта давомида озиқланиш, шовқин қилиш, жуфтлашиш ва кейинги 17 йил ичида тухумлайдиган личинкалар қўйиш учун учиб юради.

Ҳашаротлар оиласи даврийлиги бундай узоқлиги сабабли АҚШ энтомологлари уларни рим рақамлари билан рақамлайдилар. Масалан, I оила Вирджинияда, III оила Айовада, VII оила Нью-Йорк штатининг шимолида яшайди. Жорий оила X рақам билан белгиланган бўлиб, Буюк шарқ оиласи деб аталади, чунки 2004 йилги чирилдоқлар босқинининг авлоди ҳисобланади.

Бу чирилдоқлар зичлиги квадрат километрга ярим миллиардга етади, деб тахмин қилинади. Энтомологлар бу воқеа ҳақида ёзганидек – «Туғилиш бўлади. Ўлим бўлади. Дарахтлар тепасида романтика бўлади. Жуда қаттиқ жинсий алоқа бўлади. Йиртқичлар бўлади. Бу «Тахтлар ўйини» дан кучлироқ бўлади» … »

Энтомологлар афсус қиладики, чирилдоқлар оиласида ўзининг митти Джордж Мартини йўқ, шу сабабли маҳаллий тахтлар ўйинини мадҳ этадиган ҳам йўқ, парвозларни эса фақат тинглаш ва кузатиш мумкин – улар жуда қаттиқ шовқин солишади.

Шунингдек, дарахтлар тепасида ўтириб, ҳашаротлар ўткинчиларга сув пуркайди.

Шундай бўлса-да, бундай кичик ноқулайликлар қарамай, cиcадас барча мамлакатлар ва халқлар чирилдоқларни яхши кўради. Айниқса, японлар. Магнитафон ўйлаб топгунларига қадар, ёз келиши билан уларни банкаларга тўплашарди, бечора чигирткалар уларга куйларди, бу оҳанглар остида эса император учун танка, хокку ва шу кабилар ёзиларди.

Бироқ, биз, конспиролог-эсхатологларни лирика унчалик қизиқтирмайди, энтомология ундан ҳам камроқ қизиқтиради, ҳамма гап бошқа нарсада. Чирилдоқларни шоирлар жуда яхши кўради, лекин фермерлар учун уларнинг босқинлари чигирткалар босқинига ўхшайди, чунки бу миллиардлаб ҳашаротлар бирор нарса ейиши керак бўлади.  Натижада, бу йил серҳосил бўлмаслиги ҳақида яна бир белги янграйди.

Бундан ташқари, чирилдоқларни фақат фермерлар эмас, барча замонлар ва халқларнинг солномачилари ҳам ёмон кўради. Бошинг узра икки-учта чигиртка чириллаб турса - чиройли, романтика. Лекин уларнинг тўдалари жуда кўп сонли бўлганда эса – бу, коидага кўра, эпидемия, уруш, инқилоб ва турли табиий офатлардан дарак беради. Шу сабабли чирилдоқлар ҳақида ҳамма - Хитой солномачилари, Рим солномачилари ва бошқалар ёзишган. Яъни, жуда кўп чирилдоқлар чиқса – вабо, ўлат ёки ҳатто цингани кутиш керак, чунки улар барча витаминларни еб битиради. Шундай экан, ҳозир АҚШда нима кутишни биз ҳам билмаймиз, лекин воқеалар ривожини кузатиб борамиз.