Сергей Лавровнинг ўзи Кремл ўз мақсадларига эришиш учун ядро қуролидан фойдаланишга тайёр эканини яқинда икки марта очиқ айтди. Бир сафар - ўтган куни у глобал можаро реал (гарчи қабул қилиб бўлмас) эканлигини айтганида. Бундан олдин, бошқа куни у Москва Украинада "махсус ҳарбий операция" нинг ҳозирги босқичида (!) ядро қуролидан фойдаланишни режалаштирмаганлигини айтганида.
Бироқ, Кремл қандай фаолият кўрсатаётганидан ташқари, халқаро муносабатларда унинг мақсади деб даъво қилган нарса муҳим эмас. Бу ҳақда ФСБ директори Николай Патрушев кеча «Российская газета»га берган интервюсида яна гапирди. Ва бу ерда биз Россия режими раҳбарлари ва тарғиботчилари томонидан доимий равишда айтиладиган ушбу интервюда ҳам худди шундай фикр борлигини кўрамиз - улар бир қутбли дунёга қарши ва кўп қутбли дунё учун курашаётганликларини айтишади. Бу ҳақда Патрушев нима дейди:
«Ўтган йиллардаги ва бугунги кундаги жаҳон инқирозларининг фожиали сценарийлари Вашингтон томонидан ўз гегемонлигини мустаҳкамлаш, бир қутбли дунёнинг қулашига қаршилик кўрсатиш истагида татбиқ этилмоқда. Қўшма Штатлар кўп қутбли дунёнинг бошқа марказлари бошини кўтаришга ҳам журъат этмаслигини таъминлаш учун ҳамма нарсани қилмоқда, бизнинг мамлакатимиз эса шунчаки журъат этибгина қолмасдан, ўрнатилган қоидалар бўйича ўйнамаслигини ошкора эълон қилди».
Аслида, бир қутбли дунё азалдан «ватник»ларнинг касал тасаввури меваси бўлиб келган. Ҳақиқий ҳаётда дунё узоқ вақтдан бери кўп қутбли бўлиб келган ва худди шу Қўшма Штатлар бошқа куч марказларининг мавжудлиги ва пайдо бўлиши, уларнинг чидаб бўлмаслиги ва бошқалар билан ҳисоблашиши керак. Жумладан, уларнинг иттифоқчилари орасида. Аммо Кремл аҳли кўп қутбли дунё ҳақида гапирганда, улар буни эмас, балки бошқа нарсани назарда тутади - улар "ўрнатилган қоидалар бўйича ўйнамайди", балки хоҳлаганини қилади. Ва бу ҳолатда "ўрнатилган қоидалар" халқаро ҳуқуқ нормаларидан бошқа нарса эмас, Кремл узоқ вақтдан бери ўзига эътибор бермаслик мумкин бўлган фантастика деб эълон қилган. Чет давлатлар ҳудудидаги қотилликлар ва диверсиялар, уларнинг ҳудудларини тортиб олиш ва уларни ўз давлатлари таркибига киритиш, Гитлер Европада охирги марта шундай қилган.
Патрушевнинг айтишича: "Россияни бостиришга уриниб, америкаликлар Киевдаги ўзларининг ҳимоячиларидан фойдаланиб, мамлакатимиз учун антипод яратишга қарор қилишди ва бунинг учун Украинани танлаб, моҳиятан ягона халқни бўлишга ҳаракат қилишди. Украиналикларни ўз томонига оғдириб олиш учун ҳеч қандай ижобий асос топа олмаган Вашингтон 2014 йилги давлат тўнтаришидан анча олдин украиналикларга ўз миллатининг эксклюзивлигини ва русларнинг ҳамма нарсасига нафратни сингдирди".
Бу ерда шунга эътибор қаратиш керакки, гап нафақат 2014 йилги Майдон ҳақида кетмоқда, уни мухолифатни қирғин қилишга ундаган ва қадр-қиммат инқилобини қўзғатган Москва инструкторлари десанти бошчилигида Янукович биринчи бўлиб куч ишлатганига эътибор бермасдан давлат тўнтариши сифатида кўрсатиш мумкин. Патрушев америкаликларга Украинада узоқ вақтдан бери объектив равишда давом этаётган украин миллати ва унинг ўз-ўзини англаш жараёнини америкаликлар билан боғлашга, буни "украиналикларга ўз миллатининг эксклюзивлигини ва русларнинг ҳамма нарсасига нафратни сингдириш" сифатида кўрсатишга уринмоқда. Аммо унда, масалан, ўтган асрнинг 30-йилларида Европада америкаликлар бўлмаганида, бу жараённинг ортида ким турган эди? Афсуски, Патрушев нафақат америкаликларни, балки поляклар ёки немисларни ҳам айблай олмайди, чунки украин миллатчилари СССРга қарши курашни бошлашдан олдин улар билан курашган.
Аммо сўнгги пайтларда Украина миллий уйғониши АҚШ кўмагида содир бўлганидан келиб чиқадиган бўлсак ҳам, бу кўп қутбли дунёга қандай зид келади? Ахир, Москванинг ўзи тан олган умумхалқ сайловларида ана шу ғоялар ташувчиси бўлган Виктор Ющенко ғалаба қозонди. Аммо Кремл бунга жавобан уни заҳарлаб, "2014 йилги давлат тўнтариши"дан анча олдин бошланган Қримни қўшиб олишга тайёргарлик кўрди. Яъни, кўп қутблиликка даъват этаётган Кремл аслида на постсовет ҳудудида янги қутбларнинг пайдо бўлиши ҳақида гап кетганда, на улар ўртасидаги маданиятли рақобат қонун-қоидаларига келганда кўп қутблиликни тан олишни истамайди. У априори бундай қутбларнинг ҳаммасини Америка маҳсули деб эълон қилади ва шу билан бу халқларнинг хоҳиш-иродасига эътибор бермай, Америкага қарши ҳаракат қилиш орқали уларга қарши ҳар қандай ҳаракатни оқлайди.
Ва ниҳоят, Патрушев шундай дейди: "Шунинг учун Ғарб ва унинг назорати остидаги Киев режимининг сиёсатининг натижаси фақат Украинанинг бир нечта давлатларга парчаланиши бўлиши мумкин". Энди тасаввур қилинг-а, Ғарб етакчилари Путин сиёсатининг оқибатлари ҳақида ҳам шундай дейишини. Аммо ҳозирча уларнинг ҳеч бири бундай нарса ҳақида гапирмаяпти - уни қаттиқ қоралаб, Россияда демократик ислоҳотлар ўтказишга чақирмоқдалар, лекин унинг оқибати фақат Россиянинг бир нечта давлатларга парчаланиши бўлиши мумкинлиги ҳақида гапирмаяптилар. Ростини айтсам, кўпроқ одамлар, шу жумладан Россиянинг ўзида ҳам шундай деб ўйлашни бошладилар ...
Бир сўз билан айтганда, Кремл узоқ вақтдан бери ўзини шундай тутмоқдаки, ҳеч ким, на АҚШ, на Хитой буни ўзига эп кўрмайди. Айнан шу нарсани у кўп қутбли дунё сифатида кўради - Россия ўзи хоҳлаган нарсани қила олади, айниқса у ўзининг эксклюзив ҳукмронлик доираси деб еълон қилган жойларда. Агар у ерда яшовчи халқлар бунга қаршилик қила бошласа, улар Американинг қўғирчоқлари, деб эълон қилинади ва уларга қарши уруш бу Американинг гегемонлигига қарши туриш сифатида оқланади.
Қўлида граната кўтарган маймун тасаввурида кўп қутбли дунё мана шундай.
