"Пахта иши" дан ташқари, у аниқ сиёсий характерга эга бўлган ва Брежнев гвардиясига қарши қаратилган "қозоқлар иши" ва "Сочи иши"ни тергов қилишда иштирок этган. Бир қатор экспертларнинг фикрига кўра, Ғарбга яқинлашиши режалаштирилган Совет Иттифоқи тарихида "пахта иши" катта аҳамиятга эга эди.

Тарихчи Александр Колпакидининг сўзларига кўра, Андропов Марказий Қўмитадан КГБ раҳбари лавозимига ўтганида, тизимни ўзгартириш бўйича ислоҳотлар лойиҳаси пайдо бўлди, бу эса маълум ҳудудларни Совет Иттифоқидан ажратишни назарда тутарди: «ҳудудий жиҳатдан СССР кескин кичрайиши керак эди, акс ҳолда конвергенция бўлиши мумкин эмасди, Ғарбда бундай улкан ҳудуд билан конвергенцияга бормасди». Лойиҳа ИМЕМО ва Вена яқинидаги Халқаро амалий тизимларни таҳлил қилиш институти каби таҳлил марказлари кўринишида илмий ёрдам олди ва улар конвергенция стратегиясини ишлаб чиқдилар. Ўрта Осиё республикалари ва бошқа бир қатор миллий тузилмаларни тинч йўл билан ажратиш режалаштирилган эди. Уларнинг раҳбарларини қўрқитиш учун "Рашидовга жуда кучли зарба берилди – ўзбек иши очилди".