Россия Президенти Владимир Путин собиқ СССРнинг Марказий Осиё республикалари учун яратишни таклиф қилган "газ иттифоқи" иштиёқ билан кутиб олинмади. Кремлнинг янги лойиҳаси санкциялар хавфини кўрсатган Қозоғистондан кейин Ўзбекистон иттифоқда иштирок этишдан бош тортди.
Ўзбекистон қўшни давлатлардан газ ва электр энергиясини сотиб олиш бўйича музокаралар олиб бормоқда, аммо "ҳеч қандай альянс ёки иттифоқ орқали эмас", деди чоршанба куни энергетика вазири Жўрабек Мирзамахмудов.
Ўзбекистонда газ тақчиллиги кескин кечаётган бўлса-да, бир қатор вилоятларда электр энергияси узилиб, Тошкент ва Фарғона водийсида газ қуйиш шохобчалари тўхтатилган бўлса-да, дейди Мирзамахмудов, расмийлар "миллий манфаатлар, иқтисодиёт ва мустақилликка хавф солмоқчи эмас".
"Биз ҳеч қачон газ эвазига сиёсий шартларга рози бўлмаймиз", деди вазир ва Ўзбекистон Россия ва бошқа мамлакатда ёқилғини фақат қулай нархларда ва шартнома шартларида сотиб олишини қўшимча қилди (Reuters-дан иқтибослар).
"Россия билан газ таъминоти тўғрисида битим тузилган бўлса ҳам, бу иттифоқ дегани эмас, - деди Мирзамахмудов. - Ўзбекистоннинг Россия билан умумий чегараси йўқ. Шунинг учун уни қўшни Қозоғистон орқали етказиб бериш бўйича музокаралар олиб борилади. Бу техник шартнома бўлади.
Путин ноябрь ойи охирида Қозоғистон Президенти Қосим-Жўмарт Тўқаевнинг Москвага расмий ташрифи чоғида Россия гази Марказий Осиё орқали Хитой бозорига чиқадиган "учлик газ иттифоқи" ғояси ҳақида гапирди.
"Россия, Қозоғистон, Ўзбекистон совет давридан бери умумий газ ташиш тизимига эга. Ва биз ўзаро ҳамкорликни кенгайтириш учун катта имкониятларга эгамиз", деди учрашувдан сўнг Бош вазир ўринбосари Александр Новак.
Қозоғистонда Тўқаев Россиядан қайтганидан икки кун ўтгач, бу ғоя рад этилди. Қозоғистон ўз ҳудудидан Ғарб санкцияларини четлаб ўтиш учун фойдаланишга йўл қўймайди ва газ иттифоқи лойиҳасини санкциялар хавфини ҳисобга олган ҳолда баҳолайди, деди Республика ташқи ишлар вазирининг ўринбосари Роман Василенко 30-ноябр куни. Ҳар қандай қарор қабул қилишдан олдин лойиҳани диққат билан ўрганиш керак, таъкидлади дипломат.
