Кремлнинг агрессив сиёсати Россия Федерациясини Европадаги юқори сифатли газ бозоридан маҳрум қилди ва Газпромга чек қўйди.
"Gazprom" раҳбари Алексей Миллер "Москва. Кремл. Путин" тарғибот дастурида Европа ҳали ҳам Россия газини сотиб олишда давом этаётгани билан мақтанди. Лекин у жуда муҳим тафсилотни айтмади. Бу ҳақида россиялик кузатувчи Анатолий Несмиян (Эль Мюрид) ўз блогида ёзади.
"Газ қувуридаги молекулаларнинг миллати йўқ... Россия гази рад этишни эълон қилган кўплаб мамлакатларга етказиб берилади", деди Миллер.
Мюриднинг таъкидлашича, Россия газининг Европа бозорида мавжудлиги "Gazprom" улкан инқирозга учраганини инкор этмайди. Европаликлар ҳақиқатан ҳам Россиянинг кўк ёқилғисини сотиб олишга тайёр, аммо битта шарт билан – сотиб олиш тўғридан-тўғри емас, балки воситачи орқали амалга оширилиши керак. Ғарб аччиқ тажрибадан сабоқ олди ва энг севимли ташқи сиёсат усули шантаж бўлган Москва билан бизнес қилишни истамайди.
"Ушбу схема бўйича "Gazprom" билан тўғридан-тўғри келишувлар мавжуд эмас, демак, Кремл ҳар қандай шартларни қўйишни бошлаши (...) эҳтимоли деярли нолга тенг", деди Мюрид.
Унинг қайд этишича, бугун Европа ўзининг энергия оқимларини тўлиқ қайта ташкил этган ва шунинг учун у Москвадан газни узиб қўйиш таҳдидидан қўрқмайди.
"Энди Европа ўз шартларини қўяди. Савдо қилмоқчимисиз? Ҳарбий машғулотларни тугатиб, воситачилар билан музокаралар олиб боринг. Воситачилар билан ишлаш ёки ишламасликни эса биз ҳал қиламиз. Сиз билан эса – униқ йўқ", - дея тушунтирди эксперт.
Вазият Gazprom учун жуда ёқимсиз бўлиб қолди. У ўз товарини ҳеч бўлмаганда кимдир сотиб олиши учун воситачиларга газни катта чегирмаларда сотиши керак. 2022 йилгача европаликлар билан бўлгани каби воситачиларга босим ўтказиш ва таҳдид қилиш мумкин эмас. Энг ёрқин мисол, Россиянинг кўк ёқилғиси Европаликларга ўтадиган асосий марказлардан бирига айланган Туркиядир. Путин Анқарани шантаж қила олмайди, чунки у исталган вақтда Россия газини Қозоғистон ёки Озарбайжон газига алмаштира олади.
"Миллер... бир неча йил олдин миллиардлаб кубометрлар ҳақида хабар берган эди, лекин бугун у молекула ўлчамидаги миқдорлар билан ишлашга мажбур", — деди Мюрид. Аввалроқ Европа қишда газ тақчиллигидан қочиши ҳақида хабар берилганди. Биз, шунингдек, тўлиб тошган омборхоналар Европа Иттифоқини Украинага газ жўнатишга мажбур қилаётганини ёзган эдик. Сайт муҳаррирлари блоглар мазмуни учун жавобгар эмас. Муҳаррирнинг фикри муаллифнинг фикридан фарқ қилиши мумкин.
Муаллиф: Эль Мюрид
