Бу ҳақида «Ахбор» нашри Тожикистон ҳукумати ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмитага ҳавола қилган ҳолда маълум қилди.

Барча имомлар фуқароларнинг закотни айнан шу комиссияга тўлаши кераклигини етказишни ваъда қилдилар. Илгари, фитр Рамазон ойида муҳтожларга, ёки бу пулни камбағалларга етказиш учун маҳаллий имомларга бериларди.

Шу билан бирга, Душанбе ҳукумати ҳар бир масжидни 3 минг Сомоний (тахминан $300) тўплаш ва маҳаллий маъмуриятларга топширишни талаб қилди. Маҳаллий аҳоли аллақачон ҳукуматнинг ташаббусини «Рамазон ойи учун солиқ» ва «Масжид солиғи» деб атамоқда.

Ўтган йили Тожикистон ҳукумати аҳоли ва имомлардан «махсус комиссия» фитрини тўлашни талаб қилган эди. Натижада 40 миллион Сомонийдан ортиқ (деярли $4 миллион) маблағ тўпланди. Бу маблағлар нақд пул ва бошқа ёрдам турларини, хусусан, ҳудудларни ободонлаштириш ишларини ёки муҳтож оилалар учун озиқ-овқат тўпламларини ўз ичига олади. Диндорлар маҳаллий аҳолининг эҳтиёжларини яхшироқ билади деб ҳисобланадиган маҳалла (жамоалар) раҳбарларига нақд пул берарди. Бир жойда маблағлар камбағаллар орасида тақсимланди, бошқа жойларда йўлларни таъмирлаш ва сув таъминоти учун сарфланди. Йиғилган хайр-эҳсонларни тақсимлаш имом-хатиблар ва қишлоқ фаоллари комиссиялари томонидан назорат қилинди.

Фитр йиғишнинг бундай давлат томонидан марказлаштирилиши, айниқса, совет Иттифоқи Марказий Осиёнинг мансабдор шахсларига топширилса, хайр-эҳсон сифатида йиғилган маблағлардан пул ишлатишда суиистеъмоллик учун ишдан бўшатилган Рашт туманининг бошлиғи Каноатго Лоикзода мисолида яққол кўзга ташланади. 2018 йилнинг июл ойи бошида Фарҳор тумани раиси Сулаймон Вализоднинг маҳаллий жамоатлар (қишлоқ жамоаари) раҳбарлари иштирокидаги учрашувлардан бирида нутқини оммавий ахборот воситаларида эълон қилди. Кескин бошқарув услуби билан машҳур бўлган Вализода мусулмонларнинг рўза тутиши муносабати билан хайр-эҳсонларни йиғиш режасини бузгани учун, сўкиниш сўзларидан фойдаланиб, йиғилганларни таҳқирлади.

Эслатиб ўтамиз-ки, Ислом фиқҳига кўра, фитр ўз шартларига эга. Бундай шартлардан бири фитрни давлат олиб – уни йўл ва сув қувурларига сарфлаши мумкин эмас, балки бу камбағал мусулмонларнинг ҳаққидир. Бундан ташқари, мусулмонлар фитрни имомга (яъни, ҳукмдорга) тўлаши афзалроқ бўлган ҳоллар ҳам алоҳида кўрсатиб ўтилган жойлари бор бўлиб,  "агар Имом адолатли бўлса", деган шарт ҳам қўйилган, бу асло Раҳмон ва компаниясига тааллуқли эмас.