Candida auris деб аталадиган ҳалокатли замбуруғли инфекция АҚШ бўйлаб тез тарқалмоқда, ўлим даражаси 60% га етади.
Шифокорларнинг огоҳлантиришича, кам учрайдиган замбуруғли инфекция дори-дармонларга чидамли, ўлим даражаси юқори ва соғлиқни сақлаш муассасаларида осон тарқалади. Вашингтон штати ўтган ой биринчи ҳолатларини тасдиқлади.
Касалликларни назорат қилиш ва олдини олиш марказлари (CDC) замбуруғнинг инвазив шакли билан касалланган ҳар учинчи бемордан кўпроғи ўлиши ҳақида огоҳлантирди. 2024 йил 10 январда ўзининг биринчи ҳолати ҳақида хабар берганидан сўнг, Сиэтл ва Кинг округи ўтган ҳафта яна учта ҳолатни эълон қилди.
Ҳалокатли замбуруғ одатда иммунитети заиф одамларга таъсир қилади ва бир нечта кенг тарқалган замбуруғларга қарши дориларга чидамли.
bloomberg.com: Хитойда Candida auris касаллигининг тез ўсиши дориларга нисбатан чидамлилик бўйича хавотирлар ўсаётган шароитларда потенциал ҳалокатли замбуруғни янада қаттиқроқ мониторинг қилишга ундайди.
Гарчи Хитойда касалланиш АҚШ, Жанубий Африка ва Ҳиндистонда қайд этилганидан паст бўлса-да, Candida auris нинг 18 провинциядаги камида 10 касалхонада тарқалиши инфекцияларни ташхислаш ва даволашдаги қийинчиликлар туфайли ташвиш туғдирди.
Emerging Microbes & Infections журналида эълон қилинган тадқиқотга кўра, Хитойда синовдан ўтган деярли барча штаммлар флуконазол препаратига чидамли бўлиб, 2% дан 4% гача каспофунгин ёки амфотерицин B билан даволанмади.
The Big The One таҳририяти шарҳи: Candida auris – бу барча «хўжайин»лари учун симбионт саналган Candida замбуруғи туридир. Замбуруғ кўплаб органлар ва тўқималарда яшайди ва чиқарилган жойига қараб таксономик ном олади.
Баъзида замбуруғ назоратдан чиқиб кетади. Бу узоқ муддатли сурункали касалликка қарши курашдан кейин кучини йўқотган иммунитети жуда заиф одамларда содир бўлади. Замбуруғ, шунингдек, бирон жойга кўчирилган ва кейин иммунитетни пасайтирадиган дорилар билан ,боқиладиган одамларда фаол равишда кўпая бошлайди. Ва ниҳоят, иммунитет тизимининг ўзига таъсир қиладиган ОИТС каби касаллик ҳам мавжуд – шунда одамдаги барча симбионтлар назоратсиз равишда кўпая бошлайди.
Шундай қилиб, агар Candida auris АҚШ, Хитой, Ҳиндистон ва бошқа айтиб ўтилган мамлакатлар бўйлаб юришни бошлаган бўлса, демак одамларнинг иммунитетига нимадир бўлган. Биз иммунитет билан нима содир бўлаётганини аниқ билмаймиз, аммо хитойликлар асосан "ривожланган вилоятлар" дан азият чекишларини ёзадилар, бу ерда касалланишнинг ўсиши "ривожланмаган вилоятларга" қараганда бир неча баравар кўпдир. Яъни, ҳаммани тушунарсиз нарсадан даволаётган космонавтлар учун қишлоқ жойларга етиб бориш қийин бўлган вилоятлар. Шунинг учун, одамларнинг иммунитети қандайдир даволаниш туфайли йўқолган деб тахмин қилиш мумкин, илгари Candida auris билан касалланиш ҳолатлари кам учрарди.
Кейинчалик бу замбуруғ билан нима содир бўлиши ҳали ҳам номаълум, аммо аниқ маълумки, терида яшовчи кандидоз назоратсиз ривожлана бошлаганда, ҳеч нарса билан даволаб бўлмайдиган даҳшатли яралар пайдо бўлади. Худди Юҳанно апокалипсисидаги каби.
Биз бу даврга кирдикми ёки йўқми, энди савол эмас; барча эсхатологлар дунё аллақачон ўша ерда эканлигини тушунишади ва ягона савол - бу қанчалик чуқур ва қанча вақт қолганлиги. Биз бу унчалик узоқ эмас деб гумон қиламиз, шундай экан, воқеалар ривожини кузатиб қоламиз.
