Ўтган асрнинг 90-йилларида хусусийлаштириш тўлқини содир бўлгач, Помир халқининг бадавлат вакили Оғахон фонди Тоғли Бадахшон мухтор вилоятининг Хоруг шаҳридан бир қанча ер участкаларини сотиб олди. Уларда тиббиёт пункти, Помирда иқтидорли болалар мактаби, истироҳат боғи, университет, меҳмонхоналар қурилди. Расмий Душанбе бугун аввал қабул қилинган қарорларга қарши чиқди ва тескари жараённи бошлади - Оғахон фонди объектларини миллийлаштириш бошланди.

Сиёсатшунослар расмийларнинг миллийлаштириш борасидаги қатъийлигини қайд этишмоқда. Фонд вакиллари бир неча бор судга мурожаат қилган, бироқ уларнинг талаблари ҳатто кўриб чиқилмаган. Улар ҳатто Хоруғдан Душанбега беморларни олиб кетаётган МИ-8 вертолётини, республика пойтахтига учаётган кичик самолётни ҳам олиб кетишди. ТБАО аҳолиси малакали тиббий ёрдамсиз қолди. Нидерландиядан битта хайрия фонди Хоруғга иккита от олиб келди, бу отлардан шифокорлар баланд тоғли қишлоқларга боришда фойдаланиши мумкин эди. Маҳаллий журналистлар эса буни масхара сифатида қайд этишди. Газеталардан бирида ҳатто "Улар вертолётни иккита отга алмаштиришди" сарлавҳали мақола чоп этилган.

Бу ҳақида таҳлилчи Фикрет Шабановнинг ижтимоий тармоқларда айтган сўзлари (иқтибос): «Душанбе Оғахон тузилмалари аста-секинлик билан дунёвий ҳокимият таъсирига путур етказиш учун мамлакат аҳолисини исломлаштиришга ҳаракат қилаётганидан хавотирда. ТБАОдаги фонднинг заифлашуви фонида Оғахон ўз фаолиятини Афғонистонга ўтказа бошлади».

Фақат шугина эмас. Маълум бўлишича, фонд ўз фаолиятини Ўзбекистонда рўйхатдан ўтказиб, ислом меъморчилиги ёдгорликларини реставрация қилишга 20 млн доллар сармоя киритган.

Аслида фонднинг сиёсий мақсадлари йўқ. У асосан маданий-маърифий ишлар билан шуғулланади. Аммо тожиклар ва хусусан, Помир ороллари онги ва қалбига айнан мана шу таъсир бугун расмий Душанбени жиддий ташвишга солмоқда, дейди сиёсатшунослар. Аммо шу билан бирга, Тожикистон ҳукумати ТБАОдаги барча минерал ресурсларни, хусусан, қимматбаҳо тошларни ўзлаштиришни ХХРга ижарага бериб, ушбу автономиянинг заиф иқтисодиётига путур етказмоқда. Мулкни миллийлаштириш ва фондни обрўсизлантириш Помирни тинчлантириш учун жиддий дастакдир.