loader
Foto

КХДРда Ким Чен Иннинг ўлими ҳақидаги хабардан кейин даҳшатли ваҳима бошланди

Буларнинг барчаси йиғилиб, шаҳар аҳолисининг даҳшатли ғалваларни қўзғатди. Одамлар КХДР етакчиси ва Шимолий Корея Давлат кенгаши раиси Ким Чен Иннинг ўлими муносабати билан Ғарб ва авваламбор АҚШ бу мамлакатга бостириб киришга тайёрланмоқда, деб қўрқувга тушди. Бу эҳтимолий ҳужумдан олдин (ўнлаб йиллар давомида Шимолий кореяликлар ҳукмронлик қилган) қўрқувга берилиб, эртанги кунидан қўрқадиган кореяликлар дўконга югуриб, ҳамма нарсаларни сотиб ола бошладилар.

Оммавий харидларга нафақат муҳим маҳсулотлар - гугурт, туз, шакар, ўсимлик мойи, донли маҳсулотлар (биринчи навбатда гуруч), ун, макарон маҳсулотлари, консервалар, балки уй шароитида зарур бўлган нарсалар: совун, кир ювиш кукуни, электр буюмлари, шунингдек спиртли ичимликлар, сигареталар ва бошқалар ҳам тушди. Бундан ташқари, дастлаб шимолий кореяликлар фақат юқори сифатли - импорт қилинадиган маҳсулотлар ва товарларни сотиб олишган. Аммо улар тугагач, маҳаллий ҳамма товарларни ҳам сотиб ола бошладилар.

Агар ушбу ҳаракат кўрсатганидек, КХДР фуқаролари давлат тарғиботининг бирорта сўзига ишонмаса нима ҳам қилардингиз. 11 апрелдан бери ҳеч ким Ким Чен Инни тириклигини кўрмаганлигини инобатга олиб, энг ақл бовар қилмайдиган ва бемаъни миш-мишлар тезда одамлар орасида тарқалди. Пхенян аҳолиси вертолётларнинг шаҳар бўйлаб пастга учаётганини кўрганда, бехабар қолган қолган шимолий кореяликлар чиндан ҳам ваҳимага тушишди: агар барча юқори лавозимли амалдорлар чет элга қочиб кетишса ва камбағал корейсларнинг бошларига бомбалар ёғилса нима бўлади?

Умуман олганда, Шимолий Корея халқи томонидан озиқлантирилаётган уйдирма ташвиқотга ишонмаслик, одатда ўзларининг ҳис-туйғуларига ишониш оамларга хосдир: одамлар, авваламбор кўзларига ишонадилар. Баъзан уларнинг кўзлари одатдаги тарғиботчиларга қараганда кўпроқ нарсани айтиб беради. Шундай қилиб, одамлар ўз квартираларида узоқ вақт қамалиб ўтиришларига тўғри келса, озиқ-овқат ва буюмларни сақлашга шошилишди.

Аммо, гапнинг ростини айтадиган бўлсак, шимолий кореяликлар ҳеч қачон етарлича овқат емаганлар: "Бир неча йил олдин яна бир даҳшатли очлик бўлди, - дейди бу пайт Шимолий Кореяда бўлган шарқшунос ва тарихчи Леонид Млехин. - Одамлар озиқ-овқат етишмаслигидан ўлиб кетишган, Хитойдан олинган кадрлар одамнинг шунчаки ейиш мумкин бўлмаган нарсани ейишидан далолат беради. Омади келганлар қандайдир сабзавот ва ўсимликлар еган. Озгина гуруч – бу ҳақиқий бахт эди. Мен у ерда эдим. Одамлар у ерда Ким сулоласининг ҳукмронлиги остидаги ўнлаб йиллари давомида оч қолмоқда”

Бундан ташқари, КХДР инфратузилмаси шу қадар номукаммалки, Пхеняндаги фуқароларнинг уйларига электр энергияси ва сув жуда қисқа вақт ичида фақат жадвал бўйича берилади. Пойтахт ташқарисида бу ҳам йўқ. Леонид Михайлович давом эттиради: "Улар доимий равишда бирон бир нарсани қурадилар, кейин маълум бўлишича, бинода на сув бор, на электр, на иссиқлик. Эсимда, бизнинг рус дипломатларимиз у ерда қишда азоб чекишган. Меҳмонхонада улар мўйнали пальто кийиб юришган - доимий иситиш йўқ эди».

Шимолий Кореяда оддий жамоат транспорти ҳам мавжуд эмас. "Биз станцияга этиб келдик ва у ерда уруш ҳақида филм суратга олинаётганини ҳис қилдик, - деб эслайди тарихчи сесканиб. - Чунки умуман ёруғлик йўқ – ним қоронғи эди. Йўловчилар деразалари синган вагонларга чиқишди. У ерда одамлар шундай яшайдилар. Баъзи вагонлар умуман ёғочдан эди. Мен бундай бўлиши мумкинлигини тасаввур қила олмадим. Ҳақиқатан ҳам одамлар бу вагонларга сиғмасди ва уларнинг баъзилари эшик ва деразадан ташқарига қараб осилиб турарди. Мен буни фақат фуқаролар уруши ҳақидаги филмларда кўрдим. Албатта, бу даҳшатли туйғуларни келтириб чиқарадиган жуда бахтсиз тасаввур».

Яқинда Иккинчи Форс кўрфази урушидаги воқеаларни эслатади, Жорж В. Буш Саддам Ҳусайннинг тоталитар режимини тугатишга қарор қилганида. Диктаторга садоқатда қасам ичганлар америкаликларни нон ва туз билан кутиб олишга чиқишди. Бу ҳар доим одам савдосига қарши режимларда рўй беради, одамлар зиндонларга ташланмаслик ва отиб ташланмаслик учун ўзларини содиқ қилиб кўрсатишга мажбур бўладилар. Шунга ўхшаш нарса Ким Чен Иннинг ўлими Шимолий Корея халқининг азоб-уқубатларини тугатиши мумкин бўлган тоталитар тузумга таҳдид солишини тушуниш учун жуда ақлли бўлиш шарт эмас. Бу содир бўлиши мумкин. Ваҳоланки, айнан ҳозирда Шимолий Корея халқи раҳбарнинг ўлимига ишонмайди ва аммо ўз келажагидан хавотирга тушди.