Бу тасодифан рўй бермади: Microsoft-нинг собиқ раҳбарлари номи 2010 йил бошидан бери мажбурий стерилизация, эмлаш орқали оммавий геноцид ва бошқа шунга ўхшаш мавзулар ҳақида ҳикояларда ёдга олиб келинади. BuzzFeed YouyTube-даги шарҳлардан қандай қилиб бу назариялар офлайнга ўтганини, сўнгра дунё сиёсий оқимига, улар тарқалган ижтимоий тармоқлар бу билан ҳеч нарса қила олмаслигини аниқлади. «Медуза» ушбу текширувдан асосий нарсани қайта ҳикоя қилади.
2020 йил 14 май куни италиялик сиёсатчи Сара Куниал фейcбукда, Microsoft компаниясининг собиқ раҳбари Билл Гейтсни жиноятчи деб атаган ва инсониятга қарши жиноятлар учун суд қилинишини талаб қиладиган видеони ўртоқлашди. Бу Куниалнинг мамлакат шимолий тумнларидан бири манфаатларини ҳимоя қиладиган Италия парламентидаги нутқидир. Гейтс, дейди Куниал, "бутун инсоният устидан мутлақ ҳокимиятга эришиш, одамларни тажриба қуёнлари ва қулларга айлантириш, уларни мустақиллик ва ирода эркинлигидан маҳрум қилиш учун" COVID-19 га қарши вакцина тайёрламоқда.
Фейcбук бундай видеоларни "қисман нотўғри маълумотлар" деб белгилаганига қарамай, фақат Куниалнинг саҳифасида у ярим миллион мартадан кўпроқ томоша қилинган - ўн минглаб умумий файллар ва YouTube-даги бошқа саҳифалар ва каналларга юкланганларни ҳисобга олмаган ҳолда.
Йўқ, Билл Гейтс инсоният геноцидини уюштириш учун COVID-19 га қарши вакцина тайёрламайди, лекин бунинг аксига нафақат Сара Куниал ишонади. Унга қарши турли фитна назарияларининг мухлисларини: эмлашга қарши бўлганлар ва QAnon дан тортиб нисбатан янги, масалан, 5G технологияси коронавирусни келтириб чиқаради ва қуёш нури, аксинча ундан қутулишга ёрдам беради деб ишонадиганларни бирлаштирган катта халқаро онлайн дезинформация кампанияси бошланди. Ва бу қандайдир фриклар ва маргиналлар эмас: яқинда ўтказилган сўровлар шуни кўрсатдики, АҚШ Республикачилар партияси сайловчиларининг 44 фоизи Билл Гейтс COVID-19 вакцинасидан одамларни чиплаштириш ва уларни кузатиш учун баҳона сифатида фойдаланишига ишонишади.
Италия ҳукуматининг Билл Гейтсни ҳибсга олиш эҳтимоли жуда оз. Аммо, коронавирус пандемиясидан олдин ҳам, Европа аҳолисининг 10-22 фоизи вакциналарни хавфли деб ҳисобларди ва агар улар барчаси COVID -19 вакцинасини рад этсалар, бу жиддий хавф туғдириши мумкин.
Параноид назариялари бир неча ойлар давомида фейсбукдаги гуруҳлар ва YouTube-да шарҳларда мавжуд, гарчи улар анча олдин пайдо бўлган бўлсада. Гейтсга қарши прокламациялар (хабарлар) энг биринчи версиясини Гана таблоидларида кўриш мумкин. 2010 йилда ушбу Африка мамлакатининг Соғлиқни сақлаш вазирлиги ходимларидан бири Билл ва Мелинда Гейтс фондини маҳаллий аёлларни мажбурий стерилизация қилишда айблаган. Бу Гейтс хайрия жамғармаси ходимларига нисбатан шундай бир нафрат тўлқинини келтириб чиқардики, улардан баъзилари зудлик билан мамлакатдан эвакуация қилинишига тўғри келди.
Африкадан бу миш-мишлар кўп ўтмай Қўшма Штатларга кириб, у ерда ўнг христиан сиёсатчилар ва абортга қарши фаоллар томонидан мамнуният билан қабул қилинди. Гарчи Билл Гейтснинг айёрона ниятларининг ушбу версияси ҳозирги кунда жуда машҳур бўлмаса-да, у тезда мутацияга учради ва кўплаб янги нарсаларни келтириб чиқарди. Ва уларнинг ҳаммаси унга иллюминатлар, масонлар ва дунёнинг бошқа яширин ҳукмдорларини айблаган бойлик ёрдамида инсоният устидан умумий ҳокимият ўрнатиш режаларини у билан боғламоқда.
Билл ва Мелинда Гейтс Фонди 2000 йилда ташкил этилган ва бугунги кунда дунёдаги энг йирик хайрия ташкилоти ҳисобланади. 2008 йилда Гейтс қашшоқликка қарши курашда ва иложи борича кўпроқ одамларга сифатли тиббиёт, таълим ва Интернет технологияларидан фойдаланишни таъминлаш учун Microsoft бош директори лавозимидан истеъфога чиқди. Гарчи Гейтс дунё аҳолисини қириб ташламоқчи бўлса, деган назария мутлақо бемаънилик бўлса-да, у америкалик биолог Пол Эрлихнинг ишига жуда қизиқарди (1908 йилги Нобел мукофоти лауреати, немис иммунологи Пол Эрлих билан чалкашмаслик керак - "Медуза" изоҳи). У 1968 йилги шов-шувли "Популяцион бомба" китобида сайёра аҳолисининг ҳаддан ташқари кўпайиб кетиши сабабли яқинлашиб келаётган глобал фалокат тўғрисида ёзган - аммо унинг кўп башоратлари амалга ошмади. Гейтснинг ўзи тан олган, аммо бу сайёра аҳолисини бошқариш мақсадида у евгеника билан шуғулланувчи кўплаб назарияларнинг пайдо бўлишига тўсқинлик қилмади.
Натижада, Билл Гейтс тобора кўпроқ турли фитна назарияларининг асосий анти-қаҳрамони сифатида пайдо бўла бошлади. У Эбола ва Зика вирусларини биологик қурол сифатида ихтиро қилганликда айбланди; унга сайёрамиз аҳолисини камайтириш учун вакциналар керак ва улар шу қадар хавфлидирки, у ҳеч қачон ўз фарзандларини эмламайди деб таъкидлашди.
Ушбу миш-мишлар фейсбук ва YouTube-да, ҳатто коронавирус пандемиясидан олдин ҳам фаол равишда тарқалди, шунинг учун у дарҳол жуда унумдор заминга тушди. COVID-19-ни Билл Гейтс билан боғлайдиган биринчи назариялар, пандемиянинг энг бошида, вирус Хитойдан ташқарида тарқала бошлаган пайтда, 2020 йил январь ойида пайдо бўлган. Бунда QAnon ҳаракатининг аъзолари бошловчилар бўлдилар, улар АҚШ президенти Доналд Трамп дунё бўйлаб сатанистлар фитнасига қарши махфий уруш олиб бормоқда, улар қаторига эса Гейтс жуфтлиги ҳам киради деб ишонади.
Янги коронавирус дунё бўйлаб қанчалик тез тарқалса, Гейтснинг номи у ҳақидаги фитна назарияларида шунчалик тез-тез пайдо бўлди. 2020 йил апрелига келиб, у уларнинг асосий қаҳрамонига айланди - ва шундан кейингина дунёда ушбу назариялар тарқалган энг катта рақамли платформалар пайдо бўлди. Бу вақтга келиб, Билл Гейтсга қарши қилинган геноцид айбловлари видеолари YouTube -да миллионлаб марта томоша қилинди ва кўплаб "Билл Гейтсга қарши биргаликдаги ҳаракатлар. Биз ўзимизни эмлашга йўл қўймаймиз!!!" фейсбук гуруҳлари юз минглаб иштирокчилардан иборат эди. Унинг сўзларига кўра, фейсбук бунга қарши чиқиши мумкин бўлган барча нарса, бундай гуруҳларга қўшилганларга зарарли маълумот бўлиши мумкинлиги тўғрисида огоҳлантиришни кўрсатиш ва тиббий ташкилотларнинг расмий веб-сайтларига ҳаволани тақдим этиш эди.
2020 йил май ойига келиб Гейтсга қарши назариялар офлайнга ўтди. 10 май куни Мелбурнда юзга яқин иштирокчилар: "Билл Гейтсни ҳибсга олинг!" деб бақирган коронавирус билан боғлиқ чеклов чораларига қарши намойиш бўлиб ўтди. Ушбу учрашув ташкилотчиларидан бири 55 минг иштирокчи бўлган фейсбукдаги машҳур фитна гуруҳининг маъмури эди. Шунга ўхшаш митинглар Билл Гейтсни инсониятни чиплаштиришга ва глобал геноцидни коронавирусга қарши эмлаш орқали геноцидга уринишда айблаган шиорлар ва плакатлар билан ўхшаш митинглар тез орада бутун дунё бўйлаб, Нью-Йорк ва Лондондан Германияга қадар бўлиб ўтди, у ерда карантинга қарши намойишлар полиция билан қаттиқ тўқнашувларга олиб келди.
Шундай қилиб, Сара Куниал Италия парламентида нутқ сўзлаганида, бу кулгили ҳолат эмас, балки бутун дунё бўйлаб фитна назариётчиларининг кампаниясининг энг юқори нуқтаси эди. Фейсбукда чиплаштириш, вакциналар, 5G технологияси хавфлилиги тўғрисидаги ёзувларга эга бўлган Куниал, бундай қарашларга эга бўлган ягона сиёсатчи эмас. У «Беш Юлдуз Ҳаракати»нинг (Movimento 5 Stelle, ёки M5S) собиқ аъзоси, 2018 йилда Италиядаги парламент сайловларида энг кўп ўринни эгаллаган популист партиясидир. Вакцинацияга қарши риторика партия кун тартибидаги энг муҳим масалалардан биридир.
Ижтимоий тармоқлар маъмуриятининг Куниал нутқи ёзувларига нисбатан ҳаракати, уларнинг платформаларида кўп нусхада тарқатилгани, шунингдек, тингловчиларнинг уларга бўлган муносабати бу муаммонинг қай даражада ҳал этилишини тушунишидан далолат беради.
Фейсбукдаги энг машҳур QAnon гуруҳларидан бирида фойдаланувчи YouTube маъмурлари учинчи томон далиллар текширувчиларининг қарорига асосланиб, Куниал нутқи билан видеони ўчириб ташлаганидан шикоят қилди. "Бу фактчекерни Гейтс ва Сорос ёллаган, - деб жавоб беради яна бир киши. - Шундай қилиб, ҳақиқатни яшириб бўлмайди"...