Сунъий йўлдош фотосуратлари каби очиқ маълумотларнинг катта миқдори, шунингдек, ижтимоий тармоқларнинг машҳурлиги туфайли бутун дунё урушни том маънода жонли равишда кузатиши мумкин.
Биз яқинда қўшинлар ҳаракатини кузатиш, шунингдек, маълум ҳудудлардаги жанглар ва томонларнинг йўқотишларини текшириш имконини берадиган барча мавжуд маълумотларни қидириб топадиган OSINT-ҳамжамияти ҳақида ёзган эдик.
Кўпайиб бораётган видео ва фотосуратларда таҳлилчилар танк минораларида ўрнатилган каркаслар мавжудлигини таъкидлашади. Улар умуман нимага керак? НВ танкни ҳимоя қилишнинг янги тури ҳақидаги The Economist нашрининг яқинда чоп этилган материалидан энг муҳим нарсаларни танлади.
Россия танкларига шунга ўхшаш панжарали зирҳларни ўрнатиш 2016 йилда бошланган. Агар тўғри ишлатилса, у танкга қарши қуроллардан қўшимча ҳимояни таъминлаши мумкин, аммо Россия армиясига келсак, ҳамма нарса анъанавий тарзда нотўғри кетди, бу Россия Федерациясининг урушга тайёргарлигининг етарли эмаслигини яна бир бор кўрсатди.
Амстердамлик таҳлилчи Стейн Митзер русларнинг вайрон қилинган техникаларининг юзлаб фотосуратларини ўрганиб чиқди. Унинг фикрича, рус танкларига ўрнатилган каркаслар нафақат ҳимояни таъминламайди, балки оғирликни оширади, бу эса танкларни аниқлашни осонлаштиради ва тезлигини камайтиради, шу билан бирга экипажлар учун хавфсизлик ёлғон ҳиссини яратади. Баъзи Ғарб мутахассислари аллақачон бу қафасларни "эмоционал қўллаб-қувватлаш зирҳи" деб аташган.
Зирҳли техника воситалари учун асосий таҳдидлардан бири бу акумулятив (осколкали-фугасли) қуроллардир. Бундай қуролларнинг энг машҳур намунаси - РПГ-7 танкга қарши граната отиш мосламаси. Уларнинг портловчи моддалари портлаганда, металл қопламани 30 сантиметрлик пўлат пластина тешиб ўтишга қодир бўлган тор, юқори тезликли оқим билан йиртиб ташлайди.
Бироқ РПГ-7 ўз тоифасидаги энг кучли қурол эмас, ахир Украина армиясида яна Javelin, NLAW ва «Байрактар»ларга ўрнатиладиган MAM-L каллаклар ҳам бор. Бундай снарядлардан ҳимоя қилиш учун динамик ҳимоядан фойдаланилади - унга урилганда, ушбу каркас ичидаги портловчи модда портлайди ва каллакни нишонга етгунча йўқ қилади.
Бундан ташқари, ушбу ҳимояни четлаб ўтиш мумкин - бунинг учун тандем каллаклари қўлланилади, уларда прекурсорнинг кичик заряди асосий жанговар каллак портлашдан олдин зирҳнинг портловчи моддасини фаоллаштиради.
Руслар томонидан ишлатиладиган панжарали зирҳ бу ҳимоя қурилмасининг енгилроқ ва арзонроқ вариантидир. Ҳарбийлар бундай ҳимояни статик зирҳ деб аташади, чунки у тўғри ишлатилганда ҳам 50% ҳимояни таъминлайди - шартли равишда "ёки тегди ёки тегмади".
Каркас планкалари орасидаги масофа ҳал қилувчи аҳамиятга эга. Агар ракета планкаа тегса, бу техникага ёрдам бериши даргумон - снаряд портлайди ва танк жиддий зарар кўради. Бундай ҳолда, ягона ҳимоя варианти фақат жанговар каллак панжаралар орасига тиқилиб қолган ва тумшуққа ўрнатилган портлатувчи детонаторга етиб бормайдиган даражада шикастланганда иш беради.
Россия танкларининг бундай ҳимоясини нима бунчалик фойдасиз қилади? Гап шундаки, панжарасимон зирҳ фақат портлатувчи восита тумшуқ қисмда жойлашган ўқ-дориларга қарши иш беради, лекин улар Javelin, NLAW ва MAM-L да қўлланмайди. Украина армияси декабрда мушғулотлар ўтказиб, шундай зирҳ билан ҳимоя қилинган машинада Javelin ни синаб кўрган — кутилганидек, нишон ҳеч қандай муаммосиз йўқ қилинди.
Зирх россияликларга ёрдам бериши мумкин бўлган ягона вариант – пиёдалар РПГ-7 дан фаол фойдаланиши мумкин бўлган шаҳар муҳитидир. Бироқ ҳозирча Россия техникалари амалда шаҳар жангларида қатнашгани йўқ.
