Сешанба куни эълон қилинган ҳисоботда фаластинликлар учун инсон ҳуқуқларидан тенг фойдаланишни таъминлаш учун қўшимча чоралар кўришга чақирилган ҳисоботда "Биргина ишғолни тугатишнинг ўзи етарли бўлмайди" дейилади.
Исроил босиб олинган Фаластин ҳудуди, шу жумладан 1967 йилги уруш пайтида Исроил томонидан қўлга олинган ва кейин қўшиб олинган, халқаро ҳамжамият томонидан ҳеч қачон тан олинмаган Шарқий Қуддус устидан "тўлиқ назорат" изламоқда.
Комиссиянинг таъкидлашича, Исроил ҳукумати" фаластинликлар учун репрессив муҳит ва Исроил кўчманчилари учун қулай муҳитни сақлаб, демографикани ўзгартиришга ҳаракат қилди".
Исроил фуқаролари билан турмуш қурган фаластинликларни фуқароликка қабул қилишни тақиқловчи Исроил қонунига асосланиб, ҳисоботда Исроил Фаластин фуқароларига "турли фуқаролик мақоми, ҳуқуқ ва қонуний ҳимоя" беришда айбланади.
Ҳозирги пайтда 700 мингдан ортиқ исроиллик уч миллиондан ортиқ фаластинлик истиқомат қиладиган Шарқий Қуддус ва Ғарбий соҳилдаги аванпостлар ва аҳоли пунктларида яшайди. Исроил аҳоли пунктлари фақат яҳудийлар учун мустаҳкамланган турар-жой комплексларидан иборат бўлиб, халқаро ҳуқуқ нормаларига кўра ноқонуний ҳисобланади.
Инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича етакчи гуруҳлар, шу жумладан Human Rights Watch ва Amnesty International, Исроилнинг Фаластинликларга нисбатан сиёсатини апартеидга тенглаштирди.
БМТ тергови ва ҳисобот 2021 йил май ойида, 260 дан кўпроқ фаластинликлар Ғазо ҳалок бўлди ва 13 киши Исроилда ҳалок бўлган 11 кунлик Исроил ҳарбий ҳужуми сабабли талаб қилинган.
2021 йил май ойида Хамас Исроил кучлари ўнлаб одамлар яраланган ва ҳибсга олинган ал-Ақсо масжид комплексида фаластинликлар мўминларга ҳужум қилганидан кейин Исроилга ракета отди. Аввалроқ, Шарқий Қуддусдаги Шайх Жарроҳ маҳалласидан фаластинлик оилаларни мажбуран чиқариб юбориш бўйича Исроил судининг қарори ҳам чиқарилганди.
Комиссиянинг ваколатига Исроилнинг Ғазога ҳужумидан олдин ва кейин инсон ҳуқуқлари бузилганлиги ҳақидаги даъволарни текшириш киради ва у можаронинг "асосий сабабларини" текширишга қаратилган.
Хамас ҳисоботни мамнуният билан кутиб олди ва Фаластин халқига қарши жиноятлар учун Исроил раҳбарларини жавобгарликка тортишга чақирди.
Фаластин маъмурияти ҳам ҳисоботни юқори баҳолади ва "Исроилнинг жазосизлигини тугатадиган тарзда" ҳисоб беришга чақирди.
Исроил ташқи ишлар вазирлиги ҳисоботни жодугар овига тенг "пул ва куч сарфлаш" деб атади.
Исроил терговни тарафкашликда айблаб, уни бойкот қилди ва терговчиларига Исроил ва Фаластинга киришни тақиқлади, бу эса уларни Женева ва Иорданиядан кўсатмалар йиғишга мажбур қилди.
Келаси ҳафта ҳисобот Женевада БМТ инсон ҳуқуқлари Кенгаши йиғилишида муҳокама қилинади. Қўшма Штатлар 2018 йилда Исроилга қарши "сурункали тарафкашлик" деб номланганлиги сабабли Кенгашдан чиқиб кетди ва унга фақат шу йил қўшилди.
БМТнинг инсон ҳуқуқлари бўйича собиқ раҳбари Нави Пиллэй бошчилигидаги комиссия БМТнинг инсон ҳуқуқлари бўйича органидан "доимий "мандат олган биринчи Комиссиядир.
Тарафдорларнинг айтишича, комиссия Исроил босиб олган ўн йиллар давомида фаластинликлар дуч келаётган адолатсизликларни кузатиш учун зарур.
