"Агар реал бозордаги нефт ва газнинг реал сотилган ҳажмлари бўйича маълумотларга назар ташласангиз, май ойига келиб Россиянинг энергия экспортидан тушган даромади 14,9 миллиард долларгача камайди, бу босқиндан кейинги биринчи ойдаги даромаднинг ярмидан кам", — дейилади мақолада.
Мутахассислар бу инқирознинг иккита сабабини келтирмоқда. Улардан бири, гўёки Россиянинг сўнгги йирик халқаро иттифоқчиси бўлган Хитой Россия нефтига катта чегирма киритишга шафқатсизларча уринган. Бундан ташқари, Россия нефтини Новороссийскдан ташиш нархи тўловларни амалга оширишни қийинлаштирадиган санкциялар, шунингдек, юк ташиш ва юкларни суғурталаш туфайли сезиларли даражада ошган.
Россиянинг энергетика даромадлари қисқаришининг яна бир сабаби шундаки, Путин амалда Европага етказиб беришни тўхтатиб, ўз газига нисбатан санкциялар жорий этишга қарор қилган.
Йел ҳисоботи муаллифларининг қайд этишича, Путиннинг Шарққа бурилиш режалари на иқтисодий, на амалий маънога эга. 2021 йилда Россия Хитойга атиги 16,5 миллиард куб метр газ экспорт қилган бўлса, Европага бу кўрсаткич 170 миллиард куб метрни ташкил қилган. Ҳозир Россиянинг энг ғарбий қисмидаги "Сибир қудрати 1" қувури орқали Хитой билан боғланган Чаянда газ конининг йиллик максимал қуввати бор-йўғи 25 миллиард куб метрни ташкил этади - "ва бу фақат 2025 йилга келиб" амалга ошиши мумкин.
"Бошқа газ конларини, хусусан, Сахалин ва Хабаровскни «Сибир қуввати»га улаш лозим. Аммо бутун Узоқ Шарқ газ тармоғи қуриб бўлинганда ҳам, унинг ўтказувчанлиги барибир Россиянинг Европага газ қувурларидан бири - "Шимолий оқим 1" (55 миллиард кубометр) қувватига етиб бормайди", деб таъкидлайди муаллифлар.
Импортнинг қулаши Россиянинг хорижий технологияларга қарам бўлган автомобил, авиация ва ҳарбий саноатини хонавайрон қилди. Россияда ялпи ички қўшилган қиймат қурилиш соҳасида 62 фоизга, қишлоқ хўжалигида 55 фоизга ва саноатда 25 фоизга камайди.
Кремлнинг молиявий аҳволи кўпчилик ўйлагандан ҳам ёмонроқ
Украинада уруш бошланганидан бери Россиянинг валюта захиралари 75 миллиард долларга қисқарди. Россиянинг урушдаги тўғридан-тўғри харажатлари ошкор этилмаган бўлса-да, SOFREP ҳарбий экспертлари Кремл кунига тахминан 900 млн доллар сарфлайди, деб ҳисоблайди.
"Путин Ғарб қуроллари унинг армиясини синдиришидан олдин Украинага Ғарб томонидан қўллаб-қувватланаётган кўмакни йўқ қилиш учун газни тўхтатишдан иқтисодий йўқотишларга умид қилмоқда. Аммо санкциялар бошқа иқтисодий жабҳани очди, бунда Россия илгари ўйланганидан ҳам кўпроқ азоб чекмоқда. Путин бу иқтисодий оғриқни инкор эта олади ва инкор этади. Аммо бу иллюзиянинг ўз баҳоси бор", — дейилади мақолада.
"Агар газ конларининг потенциаллари ваҳшийлик билан (7-10 марта) ошириб юборилгани ва Путинизм ўзининг бемаънилиги сабаб ер қаъридаги бойликларни сўриб тугатгани маълум бўлса, 140 млн киши учун ҳақиқат тубдан ўзгаради, - деб ёзади Александр Невзоров . - Черномирдин, қасам ичиб, бир вақтлар Марказий Қўмита кўрсатмаси билан СССР ҳудудларида ёнувчи газлар ҳажми (захиралари) кўп марта ошириб кўрсатилганлигини айтди. Албатта, соф мафкуравий сабабларга кўра. "Захиралар"нинг ҳақиқий манзараси бутунлай бошқача. Қизиқ, газсиз ва нефтсиз Россия нима дегани?”
