Пентагон Путиннинг атрофидагиларни телефон орқали кузатишни ўрганди. АҚШ да янги дастур туфайли Путиннинг қаерда эканлиги ва ҳаракатларини кунига 24 соат давомида билишади.
Куни кеча интернетда америкалик журналист Байрон Таунинг "Назорат воситалари: Технология ва ҳукуматнинг махфий иттифоқи қандай қилиб янги Америка кузатув давлатини яратмоқда" китобининг тақдимоти бўлиб ўтди, унда Путин ҳақида сўз боради.
Шу кунларда Wired ресурси Интернетда Россия диктаторига тегишли монографиядан парчаларни жойлаштиришга қарор қилди. Китобнинг моҳияти шундан иборатки, Америка разведка хизматлари одамни мобил телефони орқали кузатиш имконини берувчи дастурни ишлаб чиқишга муваффақ бўлишган. Кириш худди реклама берувчилар эълонларни таргетлашда кириш ҳуқуқига эга бўлган тарзда олиниши мумкин.
Ҳар бир смартфонга ўзининг аноним реклама идентификатори тайинланган, унинг ёрдамида маълум бир шахсни кузатишингиз мумкин бўлади. 2019 йилда IT-маслаҳатчи Майк Игли Вашингтонда Grindr танишув сайтидан мисол тариқасида янги дастурни тақдим этди. Ушбу ресурс геомаълумотлардан фойдаланган ҳолда Pentagon ходимлари ва бошқа АҚШ разведка агентликлари ҳақида маълумот тўплаган.
Амалда маълум бўлишича, геомаълумотлар нафақат танишув дастурлари, балки бошқа кўплаб хизматлар томонидан ҳам тўпланади. Американинг PlanetRisk компанияси маълумот тўплаш усулини ишлаб чиқишга муваффақ бўлди, улар ҳазил билан ADINT деб номлашди. Дастурнинг ўзи "Локомотив" деб номланган. У OSINT (радиоэлектрон разведка ва очиқ манбалардан разведка) нинг барча тамойилларини бирлаштиради. Ушбу дастур ёрдамида АҚШ нинг Суриядаги Ишидга қарши махсус операциясини кузатиш мумкин бўлган.
Яқинда Флорида ва Шимолий Каролина штатларида жойлаштирилган аскарларнинг мобил телефонларидаги маълумотлар Кобани яқинидаги цемент заводида аниқланиши мумкин эди. Худди шу дастур ёрдамида Путиннинг жойлашуви ҳисоблаб чиқилган. Катта эҳтимол билан, маълумотлар разведка ходимларининг смартфонлари ва Россия Федерацияси Президентининг шахсий доиралари томонидан узатилган. Бир мунча вақт ўтгач, "Локомотив" дастури VISR деб ўзгартирилди ва АҚШ разведка идоралари ундан фаол фойдаланишади. Бундай дастурнинг аналоги Исроилда ҳам ишлаб чиқилган бўлиб, улар ўз маҳсулотини бутун дунё бўйлаб кўплаб разведка хизматларига сотадилар.
