Қурбонали Боқибулла ўғли Аҳмедов, қозоқ Қурбонали Бакиболлаули Ахметов, 1955-йил 4-апрелда Ўртачирчиқ туманида туғилган — сўфий тариқатининг шайхи (пир), Марказий Осиёда нақшбандия тариқатининг кўзга кўринган намояндаси.
Таржимаи ҳоли
Шайх Қурбон-Али Ахмедов 1955-йил 4-апрелда туғилган. У келиб чиқиши этник ўзбек, Тошкент вилояти Ўртачирчиқ туманидан. Ўзбекистон Республикаси фуқароси.
Бухородаги Мири Араб мадрасасида таҳсил олган. СССР парчаланганидан кейин у ўз тариқатини Қозоғистоннинг жанубий ва шимоли-ғарбий қисмида (Чимкент, Тараз, Ақтўбе), шунингдек, Россиянинг татарлар яшайдиган вилоятларида (Орск) ёй бошлади. Тошкент вилояти Паркент туманидаги Убай ибн Кааб масжиди (1992 йилдан) имом ноиби. 1994 йилдан Қозоғистон ва Россияда истиқомат қилади. 1996-йилда Қурбон-Али Қозоғистон телевидениесида (ўзбек оммавий ахборот воситалари эътибордан умуман четда қолган) ва сўфийликни тарғиб қила бошлади.
1998 йилда Қозоғистон Миллий хавфсизлик қўмитаси Қизилўрдадаги радикал ислом жамоасининг фаолиятини фош қилди, унинг раҳбари Қурбон-Али Ахметов бўлиб чиқди. Жамиятнинг маркази Қизилўрда вилоятининг Ширкейли қишлоғи бўлиб, у ерга қўшни Ўзбекистондан кўплаб муллалар ваъз айтиш учун келган. Умуман олганда, «Тариқатчилар» нақшбандий жамоаси Қозоғистоннинг жанубий вилоятларининг юзга яқин аҳолисидан иборат эди. Қурбон Али тарафдорларига нисбатан махсус чоралар кўрилмади, расмий огоҳлантиришдан ташқари, Қурбон Алининг ўзи ҳам Ўзбекистонга бадарға қилинди.
1999-йилда Қурбон-Али Ахметов Ўзбекистон ҳудудида, Тошкент вилоятининг Қорақалпоқ қишлоғида қўлга олинган. Унинг уйида тинтув ўтказилганда, Ўзбекистонда тақиқланган «Ҳизб ут-Таҳрир ал-Исломий» партиясининг варақалари топилган. Дастлаб Қурбон-Али 15 суткага маъмурий қамоққа олинган, кейин 2000 йилда 9 йилга озодликдан маҳрум қилинган (Жиноят кодексининг 159-моддаси 3-қисми «б» банди ва 244-1-модда 3-қисми «а» банди). Ўзбекистон Республикаси Кодекси). Кассация шикояти кўриб чиқилгач, қамоқ муддати 3 йилга қисқартирилди ва 2001 йилда Қурбон-Али Ахметов амнистияга олинди ва озод қилинди.
2014-йил декабр ойида Ўзбекистоннинг «Даракчи» газетасида Тошкентда «халифалари» пайдо бўла бошлаган Аҳмедов ҳақида танқидий мақола чиқди. Нақшбандий пир «Рухнома» асарида ўзини «қутб» («қутб») ва «оламлар худоси» деб атагани учун кофирлик ва бутпарастликда (ширк) айбланган. Мақолада Ўзбекистонда Аҳмедовни «қароқчи» деб ҳисоблайдиган ва унга кўр-кўрона эргашадиган бир гуруҳ одамлар борлиги афсус билан қайд этилган.
Сўнгги маълумотларга кўра, Қурбон-Али Ахметов фаолияти энг фаол Қозоғистоннинг Тараз шаҳрида бўлиб, у ерда «Ислом Шапагати» ташкилотига асос солган (тўлиқ номи «Ислом Шапагати (Шафаъатул Ислом) таълим жамияти»). Диний бирлашма қозоқ ва рус тилларида «Ҳақ йўли» газетасини чиқаради.
Диний фаолият ва мафкура
Қурбон Али қўқонлик нақшбандия шайхи Иброҳимжон Маматқулов (Иброҳим ҳазратлари, қўқонлик Иброҳимжон Маматқулов, 1937-2009)нинг издоши. Шайхлари ўзларининг маънавий ворислик занжирини ҳинд дин илоҳиётчиси Аҳмад Сирҳиндий (Имом Раббоний, 1564-1624), машҳур «Мактубат» асари муаллифи ва бухоролик нақшбандия шайхи Муҳаммад Ҳусайн (м. 1833 ёки 1834) [5]. «Мужаддидия-Ҳусайнийя» шўролар ҳукмронлиги даврида сақланиб қолган ноёб нақшбандия йўналишларидан биридир. СССР парчаланганидан кейин бу оқим вакиллари Ўзбекистондаги нақшбандийлар орасида энг кўп бўлди – 1990-йилларнинг охирига келиб Иброҳимжон Маматқуловнинг мингга яқин муридлари (шогирдлари), оддий мухлислари (мухлислари) сони эса кўп эди. Бундан ташқари, Қурбон Али янада таъсирини кенг қилиш учун Яссавий таълимотини ҳам гўёки қабул қилган.
Қўқонлик шайх Иброҳимжон тариқатида Қурбон-Али Ахмедов иккинчи муҳим шахс эди, аммо 2009 йилда пиру комил вафотидан сўнг қозоқ нақшбандлари етакчилари орасида Қурбон-Али ва қуч-оталик шайх Насриддин эшон тимсолида бўлиниш юз берди. Ҳар иккиси ҳам эшонлик (пиру комил) унвонига даъво қила бошладилар. Ҳозир Қурбон-Али Қозоғистоннинг Жанубий Қозоғистон ва Жамбил вилоятларининг «халифаси»дир.
Оила
Мемориал ташкилоти маълумотларига кўра, у уйланган ва 5 нафар фарзанди бор. Унинг расмий хотинидан ташқари (Қозоғистонда кўпхотинликка йўл қўйилмайди) яна учта хотини бор. Уларнинг фарзандлари сони номаълум.
Қурбон-Али Ахметов қозоқ тилида бир қанча асарлар муаллифи:
Мазхаб мәнісі (Мазҳаб маъноси)
Намазнама (Намоз ҳақида китоб)
Ілімге ілесу (Илимга эргашиш)
Руҳнома (Руҳ ҳақида)
«Тариқатнома»
Пірі бардың не қамы бар
Аруақ — Алланың абылхаяты(Аждодлар руҳи - Аллоҳнинг ҳаёт манбаи)
Ўзбекистонда илдиз отган Туркиянинг искандарпашо ва исмоилоғачилар тариқати шайх Қурбон-Али ҳазратни ўзларининг секталарига рақиб деб билишади.
