Украинанинг стратегик авиабазаларга берган зарбалари Кремль учун кутилмаган зарба бўлди, у бунга тайёр эмас эди: ҳужум РФ ядровий триадасининг асосий объектлари заифлигини кўрсатди.
Bloomberg агентлигининг вазиятдан хабардор манбаларига кўра, якшанба куни тушдан кейин Украинанинг Россия стратегик бомбардимончи самолётлари базаларига берган зарбаси Москвани ҳайратга солди ва Кремль амалдорлари орасида ядро кучларининг заифлигидан чуқур хавотир уйғотди.
Financial Times нашри хабар беришича, бу Россиянинг "эпик муваффақиятсизлиги" бўлган: "Ту-95" ва "Ту-22М3" бомбардимончилари жойлашган аэродромларга дронлар ҳужуми Россия мудофаасининг бутун уруш давомидаги энг катта муваффақиятсизлиги бўлди.
FT маълумотларига кўра, Россия ўз жанговар қобилиятига эга узоқ масофали авиациясининг 20 фоизигача йўқотган, жумладан, аллақачон ишлаб чиқаришдан олинган ва тикланмайдиган самолётларни ҳам. Йўқотишлар орасида "Ту-95", "Ту-22М3" ва ноёб "А-50" самолётлари ҳам бор, уларнинг ҳар бири оммавий ракета зарбаларини мувофиқлаштиришда муҳим роль ўйнайди.
"Флот шунчалик тор-мор қилиндики, Москва Украинага ҳужум қилиш стратегиясини қайта кўриб чиқишга мажбур бўлиши мумкин", — дейилади нашр материалида.
Ҳарбий таҳлилчиларнинг сўзларига кўра, бу ҳужум Россиянинг Украинага узоқ масофалардан зарба бериш салоҳиятини пасайтирди ва Москванинг буюк ҳарбий давлат мақомини шубҳа остига қўйди.
Украинанинг жасорати Ғарбни ҳайратда қолдирмоқда
FT маълумотига кўра, операция тахминан 18 ой давомида тайёрланган. Дронлар Россияга контрабанда йўли билан олиб кирилган, ёғоч қутиларга масофадан бошқариладиган қопқоқлар билан яширилган ва юк машиналарида нишонларга — фронт чизиғидан минглаб километр узоқликдаги аэродромларга етказилган.
"Бу журъатли ва оригинал операция эди, — деб қайд этади FT, — зарба шуни кўрсатдики, ҳатто Россия ҳудудининг чуқурлиги ҳам энди стратегик яшириниш жойини таъминламайди".
Россиянинг реакцияси — ваҳима, айб ва ўзини алдашда айблашлар
Россиядаги Z-ҳамжамият ғазабда. Энг йирик Z-каналлардан бири "Рибар"нинг сўзларига кўра, стратегик самолётлар ўзларининг ноёб қадриятлари ва алмаштириб бўлмаслигига қарамай, ҳеч қандай бошпанасиз очиқ ҳавода қолдирилган.
"Тактик самолётлар учун бошпаналар қурилган, стратегик самолётлар учун эса ҳеч нарса йўқ, — деб ёзишади улар. — Бу шунчаки эҳтиётсизлик эмас. Бу саботаж".
Украиналик таҳлилчи Алексей Мельник вазиятни "эпик муваффақиятсизлик" деб атади, FT эса Москванинг айбдорларни топишга мажбур бўлишини, лекин йўқотилган бомбардимончиларни "яқин йилларда ҳам, балки ўнлаб йилларда ҳам" алмаштира олмаслигини таъкидлайди.
Алмаштириб бўлмайдиган флот
Мутахассисларнинг баҳосига кўра, РФ стратегик авиацияси ҳар доим ядровий триаданинг энг заиф компоненти бўлган, Москва унга шундоқ ҳам тобора камроқ таянган. Энди, зарбадан кейин, бу тенденция янада кучайди.
"Украиналиклар Россиянинг улкан ҳудуди унга хавфсизликни таъминлайди деган тахминнинг марказига зарба беришди", — деди НАТОнинг собиқ таҳлилчиси Уильям Алберк. Осло университетидан Фабиан Хоффман стратегик хабарда таъкидладики, зарар кўрган бомбардимончилар энг жанговар тайёр самолётлардан бири эди, Уильям Алберк эса қўшимча қилди:
"Бу Украинага шунча азоб олиб келган самолётларга қарши зарба беришнинг тўғри йўли эди".
Ҳужум Истанбулда Россия максималист шартларни илгари сурган музокараларнинг янги босқичи арафасида амалга оширилди.
"Бу операция — "бу урушни яна йиллар давом эттиришни истайсизми?" деб сўраш усули", — деди Разумков марказидан Алексей Мельник.
Financial Times таъкидлайди: Украина нафақат техникага зарба берди, балки сиёсий контекстни ҳам ўзгартирди, бу билан Ғарб қуролисиз ҳам Кремлга ўз ҳудудининг чуқурлигида зарба бера олишини кўрсатди.
Россиянинг ҳарбий юрагини ларзага солган зарба
Украина Қуролли Кучларининг эпик операцияси шунчаки тактик муваффақият эмас, балки урушнинг муҳим эпизоди бўлди. Россия, ҳужумнинг олдини олишга ҳам, йўқотишларни қоплашга ҳам қодир эмас, бутун стратегиясини қайта кўриб чиқишга мажбур. Украина эса нафақат жанговар қобилиятини, балки энди бутун дунё ўрганаётган маҳоратини ҳам намойиш этди.
Абу Муслим
