бироз олдин Малтада мусодара қилинган, «Гознак» томонидан Ливия учун чиқарилган пуллар масаласи бўйича баҳсга киришди. Россия Ташқи ишлар вазирлиги, Тобрукга юборилган динорларнинг бир қисми Россия компанияси ва Шарқий Ливия ҳукумати ўртасидаги келишувларга мувофиқ чоп этилганини айтди. АҚШ Давлат департаменти Москвада "Россияда чоп этилган қалбаки Ливия валютаси кириб келгани тўғрисида" хабар тарқатди. Бу қисқа вақт ичида америкаликларнинг Россия Федерациясининг Ливия можароси билан боғлиқлиги ҳақидаги иккинчи баёноти.
1,1 миллиард доллар қийматидаги динор партияси атрофида жанжал келиб чиқди. 26 май куни Малта расмийлари Ливия шарқида раҳбарлик қилиш учун қалбаки пул жўнатганларни қўлга олишга муваффақ бўлишди. Ўз навбатида, Россия дипломатияси пулни босиб чиқариш бўйича шартнома «Гознак» билан Ливия Марказий банки раҳбари ўртасида имзоланганлиги ва Шарқий Ливия ҳукумати (Вакиллар палатаси - Парламент) томонидан тасдиқлангани ҳақида қарши баёнот берди. Смоленск майдонида таъкидлашларича, Москва ўз мажбуриятларини бажариш доирасида Тобрукга Ливия чиқарилган пул бирликлари билан юк жўнатган.
Шу билан бирга, биз ушбу маблағлар бутун Ливия иқтисодиётининг барқарор ишлашини таъминлаш учун зарур эканлигидан келиб чиқамиз, - деди Россия ТИВ. - Ливия динорлари эмас, балки Америка баёнотлари сохта. Россия Ливия ичидаги кенг кўламли мулоқот доирасида сиёсий ечимнинг муқобил варианти йўқлигини ва халқаро ҳамжамият томонидан Ливия муаммолари бўйича қабул қилинган қарорларга қатъий риоя қилиш тарафдори бўлган.
«Гознак»нинг баёнотида айтилишича, БМТ Хавфсизлик Кенгашидаги Ливия бўйича Эксперт комиссияси Россия Федерациясидан бундай пулларни етказиб беришда санкциялар режимининг бузилишини аниқламаган. Шу билан бирга, «Гознак» ОАЖ ва Ливиянинг шарқий қисмидаги Марказий банки Малта расмийларидан Ливия Марказий банкининг банкнотаси бўлган мамлакатнинг божхонаси томонидан ушлангани тўғрисида бир неча бор изоҳ олишга ҳаракат қилишган, аммо улар изоҳ бермаган, дейилади Россия корхонаси хабарида.
Ҳозирги вақтда собиқ Жамаҳирияда иккита марказий банк мавжуд: бири халқаро миқёсда тан олинган Миллий келишув ҳукумати (МКҲ) Фаиз Сараж бошчилигидаги Триполида ва икинчиси Бенғозида жойлашган. Москва Шарқий Ливия Марказий банкининг қонунийлигига ишонади. Россия «Гознак»и ҳам халқаро ҳамжамият қонунийлигини йўқотган деб ҳисоблайдиган бошқа режимларга - Сурия ҳукумати (news.ru шундай жараённи қайд қилган) ва Венесуэлага пул чиқармоқда.
Давлат Департаментининг Малта расмийларининг хатти-ҳаракатларини олқишлаган ва "қалбаки" пулларнинг кириб келиши Ливия муаммоларини янада кучайтириши, миллий валюта муаммосига жамоатчилик эътиборини жалб қилгани айтилган. АҚШ дипломатик хизматида таъкидланганидек, Малтада Ливия динорлари ҳибсга олиниши билан боғлиқ воқеа Россиянинг "Ливиядаги беқарорлик ҳаракатларини" тўхтатиш зарурлигини яна бир бор таъкидлайди.
Собиқ Жамаҳирияда қонунийлик масаласи турлича талқин қилинган. news.ru билан суҳбатда Инновацион ривожланиш институтининг Исломий тадқиқотлар маркази раҳбари ва Россия ташқи ишлар бўйича мутахассиси Кирилл Семенов деди: Агар Ливиядаги нефт компаниялари ҳақида гапирадиган бўлсак, Триполида жойлашган ягона ташкилот - Миллий нефт компанияси (МНК) қонунийдир.
Вакиллар палатаси Миллий нефт компаниясига Бенғози орқали нефтни экспорт қилиш ҳуқуқи беришидан қатъий назар, ушбу компания сотган нефт контрабанда деб ҳисобланади. Ушбу ўхшашлик асосида, Марказий банк томонидан Тобрук томонидан чиқарилган банкноталар, Вакиллар палатаси позициясидан қатъи назар, қалбаки деб ҳисобланиши мумкин.
Шуниси эътиборга лойиқки, банкноталар билан боғлиқ вазият Пентагоннинг Россия томони Ливия миллий армияси (ЛМА) қўмондони Халифа Хафтарни ЛМА базаларида жойлашган Су-24 ва МиГ-29 русумидаги камида 14 та ҳарбий самолёт билан таъминлаши мумкин деган айбловлари билан боғлиқ эди. Америка мудофаа вазирлигининг маълумотлари бошқа манбалардан тасдиқланди: МиГ-29с илгари Ал-Жуфра авиабазасида тижорат компанияларининг сунъий йўлдош расмларида қайд этилган ва эҳтимол Су-24 самолётларига ўхшаш техника енгил пана жойларда - Ал-Ҳадим минтақасида.
30-май куни Сурия армиясида ҳарбий самолётлар Ливияга САР-дан берилгани ҳақидаги айбловлар ортидан баёнот берилди: Россия ҳақиқатан ҳам Республика ҳаво кучларига замонавийлаштирилган МиГ-29-ларни топширганга ўхшайди. Бироқ, бу баёнот Суриядан Ливияга ҳаво кўпригини ёпиш учун уриниш бўлиши мумкин - жангчилар Ҳафтарни қўллаб-қувватлаш учун операциянинг фаол босқичини ўтказиш учун учиши мумкин.
АҚШ баёнотларининг шиддати ПНС фойдасига йўналтирилганлигини кўрсатиши мумкин. Бир кун олдин Давлат котиби Майк Помпео Сараж билан суҳбатлашгани бежиз эмас. Афтидан, америкаликларнинг Хафтар билан гаплашиш бўйича олдинги уринишлари Оқ уйдаги баъзи одамларнинг, биринчи навбатда миллий хавфсизлик бўйича собиқ ёрдамчиси Жон Болтоннинг позициясини акс эттиришдан бошқа нарса эмас эди. Энди, яхши ишлаб чиқилган стратегия бўлмаган тақдирда, Америка сиёсати бошқа НАТО аъзоси - Туркия тарафидан йўналмоқда. Эҳтимол, Вашингтон Ливиядаги "жимжитлик" фонида Москва ва Анқара собиқ Жамаҳирия ҳудудини ўзаро камера форматида "бўлиб олишидан" жуда қўрқишади.
