loader
Foto

Россиянинг орқаси очилиб қолди

Бу ерда "бетараф" сўзи муҳим аҳамиятга эга. Яъни, улар резолюция мазмунига қарши чиқмаган, балки ўз позициясини билдиришдан қочишни афзал кўрган. Ва бу, Москва уларнинг фикрини сўрамасдан, негадир ўзининг стратегик ҳамкори сифатида қабул қилинган ўша мамлакатларнинг ўта муҳим хатти-ҳаракатидир.

Хитой... Россиядан бетараф қолди

Кремль учун вазият Қрим аннексияси амалга оширилган 2014 йилдагидан ҳам ёмонроқ. Ўшанда Россия президенти маъмурияти ҳатто тарғиботчилар орқали махсус атама - "Қримни Россия де-факто деб тан олган давлатлар"ни ишга туширишга мажбур бўлди. Ва бу рўйхатга, яна ҳеч кимнинг фикрини сўрамасдан, ҳеч бўлмаганда унинг ҳаракатлари учун Москвани кескин танқид қилмаганлар киритилган. У ердан Бурунди, Камбоджа, эритрея, Камор ороллари ва Зимбабве ўрин олганди.

Ҳаттоки бу аннексияни ҳеч қачон тан олмаган Хитой, Қозоғистон ва Ўзбекистон ҳам рўйхатга киритилди. Аммо бундай арзимас нарсалар қачон рус ташвиқотига тўсқинлик қилган? Ғарб санкцияларига қўшилмади, қораламади - "аннексияни де-факто тан олганлар" рўйхатига хуш келибсиз. Ва кейин Кремлнинг ташвиқот ходимлари дунёнинг аксарият қисми Қримни ўз портига қайтариш тарафдори, деб ҳайқирди.

Дўст деб ҳисобланган Моди ҳам ўтиб кетди

Россиянинг муаммоси шундаки, у узоқ вақтдан бери ўзи учун қулай виртуал ҳақиқатни қурган. Вазиятнинг ҳақиқий ҳолати тўғрисида тўғридан-тўғри хабарлар Кремлга етиб бормайди, узоқдан тўхтатиб қўйилади. Шу сабабли, ҳозирги воқеликни тўлиқ нотўғри тушуниш ва гўёки бутун "тараққийпарвар инсоният" томонидан қўллаб-қувватланадиган ўз тўғрилигига мустаҳкамланган аниқ ишонч бор.

Айнан шунинг учун ҳам рус ташвиқоти ярим аср олдин долзарб бўлган ғоялар - мустамлакачилик, Ғарб гегемонлиги ва бошқа нарсалар ҳақида, Брежнев ва Картер ўртасидаги биринчи учрашувдан бери дунё кескин ўзгарганидан мутлақо бехабар. Ва у Кремлнинг моғор босган ғояларига жавоб беришни қатъиян рад этади.

Унинг қўшилишига рози бўлганлар доираси жуда тор бўлиб қолмоқда. Яна ўша Шимолий Корея, ўша Венесуэла, Сурия ва, эҳтимол, Мьянма билан Никарагуа. Кремль Туркия, Ҳиндистон ва Эронга, шунингдек, Марказий Осиёдаги ҳамкорларига таяна олмайди. Ҳатто Беларусь ва Комор ороллари ҳам "масаланинг нархи" тўғрисида, яъни Москва БМТда россияпараст нарсани тасвирлаш учун уларга қанча пул тўлаши тўғрисида тўхтамагунча савдолашади.

Дунё ўзгарди ... Брежневнинг Картер билан ўпиш ишвақтлари тарихда қолди

Симонянлар, Скобеевлар, Кисилевлар ва Соловьёвларнинг даҳоси узоқ вақтдан бери ҳурматли жамоатчиликни ишонтириб келган Россия ташқи сиёсати "Шимолий оқим" дан кейин пуфакчаларни чиқариб, қулай тарзда чўкди. Қолаверса, ҳозир Россияда нимага тегинсанг ҳаммаси чўкиб кетган "Шимолий оқим"дай бўлиб ётибди. Икки бошли рус бургути, кўзлари ғилай бўлиб қолган бу ғалати мутант, ниҳоят, ақлдан озган ва сурункали шахсият иккиналинишига дучор бўлди ва шунинг учун замонамиз чақириқларига аниқ жавоб бера олмайди. У реал воқеликни қийинчилик билан идрок этаётган бўлса, бу чақириқлар ҳақида гапирмаса ҳам бўлади.

Аммо унинг бўйни ва бел ўртасида жойлашган қисми етарлича кенг бўлиб қолади. Айнан ўша ерда Москва ўз шериклари  деб ҳисоблаганлар: Қозоғистон, Ўзбекистон, Хитой, Ҳиндистон, Туркия ва Сербия «пичоқ санчияпти». Кремль Ғарбга қарши, антиглобалистик ва мустамлакачиликка қарши бир нарса айтишнинг ўзи кифоя - ва бутун дунё Россия соябони остида юради, деб жиддий ўйларди.

Аммо ҳақиқат янада шафқатсиз ва талабчанроқ бўлиб чиқди. Бугунги кунда "анти" дейишнинг ўзи етарли эмас - бугунги кунда фаровонликка олиб келадиган, дунёнинг яхлит ва қулай расмини таклиф қилиш керак. Кремл қанчалар чиранмасин, буни таклиф қила олмайди. Дугиннинг хомхаёллари ва Кремлнинг қоришиб кетган фикрлари ҳисобга олинмайди. Бинобарин, Москванинг стратегик ҳамкорлари бўлиши мумкин эмас. Авантюрачи сиёсатнинг дўстлари бўлиши мумкин эмас, бу таърифга кўра заҳарли. Шундай қилиб, бугунги Россия ўз кибру-ҳавоси билан яккаланиб қолаверади.