loader
Foto

Уммул-Қуръон (Қуръон онаси - Фотиҳа) сурасидан

 

 1. (باسم الله): بمعنى: بذكر الله وتسميته أبدأ وأقرأ.

 1. «Бисмиллаҳ». Аллоҳнинг зикри ва исми билан бошлайман ва ўқийман

(الرحمن) فَعلان، من الرَحمة، ومعناها: الرقة.

 

“Ар-роҳман”. “Фаълан” қолипида, маъноси “мулойимлик” бўлган “раҳмат” сўзидан олинган.

 

 )الرَّحِيمِ(بمعنى: الرفيق, من الرفق.

 

“Ар-Раҳийм”. Маъноси: Мулойим, меҳрибон.

 

2.(الحمد لله) الشُّكْرُ لله

 

2. “Ал-ҳамдулиллаҳ” – Аллоҳга шукр.

 

 (رَبِّ العَالَمِين) سَيِّدِ العَالَمين, والعَالَمون: جَمْعُ عَالَمٍ, والعَالَمُ: جَمْعٌ لا واحِدَ لَهُ, وكُلُّ جِنْسٍ مِنَ الحيوان فهو عالَمٌ.

 

“Роббил-оламийн” (оламларнинг Роббиси) – оламларнинг Эгаси. “Оламун” – “олам”нинг кўплиги. “Олам” – бирлик шакли бўлмаган кўплик шаклдаги сўз. Тирик жонзотларнинг ҳар қандай тури оламдир.

 

(4) (مَالِكِ) مُشِْتقٌّ مِنَ المُلْكِ

 

4. “Молик” (Эга) – мулк сўзидан ясалган.

 

(يَوْمِ الدِّينِ) "الدِّينُ" في هذا المَوضِع, بِتأويلِ: الحسابِ والمُجَازَاةِ بِالأَعْمالِ – يَوْمَ يُدَانُ النَّاسُ بِالحسابِ أي: يُجَازَوْنَ.

 

“Йаумиддин” (жазо-мукофот куни). Бу ерда “дин” – ҳисоб ва амалларнинг жазо-мукофоти. “Йаума йудаанун-наасу бил-ҳисаб”, яъни инсонларга жазо-мукофот бериладиган кун.

 

(5) (إِيَّاكَ) بمعنى لَكَ

 

5. “Иййака”, маъноси: “Сенга”.

 

(نَعْبُدُ) نَخْضَعُ وَنَذِلُّ

 

“Наъбуду”: бўйсунамиз ва хокисор бўламиз.

 

(نَسْتَعِينُ) نَسْأَلُ المَعُونَةَ عَلَى طاعتِكَ وَعَلَى جَمِيعِ أَمْرِنَا.

 

“Настаъин”: Сенинг тоатинг учун ва барча ишларимиз учун ёрдам сўраймиз.

 

(6) (اهْدِنَا) في هذا الموضع:وَفِّقْنا وأَلْهِمْنَا

 

6. “Иҳдина”. Бу ерда: бизга тавфиқ бер (бизни бошла) ва бизга илҳом бер.

 

(الصِّرَاطَ) الطَّرِيقَ

 

“Ас-Сирот” – йўл.

 

(الْمُسْتَقِيمَ): الواضحَ الذي لا اعْوِجَاجَ فِيهِ. والعربُ تَسْتَعْمِلُ "الصِّرَاطَ" في كُلَّ عَمَلٍ وقَوْلٍ وُصِفَ بِاسْتِقَامَةٍ

 

واعْوِجَاجٍ، فَتَصِفُ المُسْتَقِيمَ بِاسْتِقَامَتِهِ، والمعْوَجَّ بِاعْوِجاجِه.

 

“Ал-Мустақим”. Аниқ-равшан, қинғир жойи йўқ. Араблар “ас-сирот” сўзини тўғри ёки қийшиқ бўлган ҳар қандай амал ва сўзга ишлатишади. Тўғрилиги сабабли (сўз ва амални) “мустақийм” деб васф қилишади (сифатлашади), қийшиқлиги сабабли (сўз ва амални) “қийшиқ” деб васф қилишади.

 

(7) (الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ) هُمُ المَلائكةُ والنَّبِيَُون والصِّدِّيقون والشُّهَدَاءُ والصَّالحُون.

 

7. “Аллазийна анъамта алайҳим” (Сен томондан неъмат берилганлар). Бу фаришталар, пайғамбарлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳлар.

 

(الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ) هُمُ اليَهُودُ

 

“Мағзуби алайҳим” (ғазабга учраганларнинг йўли). Бу яҳудийлар.

 

(وَلَا الضَّالِّينَ) هُمُ النَّصَارَى.

 

“Ва лад-доллийн” (адашганларнинг йўли ҳам эмас). Бу (адашганлар) – насоролар.