Америка Қўшма Штатлари мамлакат сифатида ва, моҳиятан, замонавий дунёнинг ягона супер-давлати сифатида мисли кўрилмаган шармандалик ёқасида. Бунинг ортидан Қўшма Штатларнинг таъсири ва ташқи сиёсатдаги нуфузи, шунингдек, мамлакатлар ва қитъаларнинг Вашингтон сиёсати ортидан эргашиш истаги тўлиқ девалвация бўлади.
"Биринчи рақамли супер-давлат" шундай ҳолатда-ки, "америкапараст йўналиш" тушунчаси бутунлай йўқ бўлиб кетади ва АҚШнинг бугунги иттифоқчилари бошқа нуфузли дўстлари ва ҳомийларини қизғин излашни бошлайдилар.
Америкаликларга ҳам келишади, бунга шубҳа йўқ!
Бутун жаҳон тарихида дунёнинг етакчи давлати ўзининг чарчоқ ҳолатини ва ўз чегараларидан ташқарида бирор нарса билан шуғулланишни истамаслигини ҳозирги кунда АҚШ намойиш этаётгани каби яққол кўрсатган бир лаҳзани топиш мушкул.
Изоляция сиёсати тарафдорларининг позициясига кўра Қўшма Штатлар шунчалик катта, бой ва қудратли-ки, чет элда ҳеч нарсага аралашмасдан ҳар қандай бўрон тугашини осонгина кутиши мумкин, лекин бу позиция фақат қисман тўғри. Чунки вақт ўтиши билан АҚШ нинг ҳозирги иттифоқчилари бутунлай заифлашганда ва уларнинг рақиблари дунёнинг муҳим қисмини назорат қиладиган даражада кучли бўлиб қолганда, улар америкаликлар олдига келишларига ишончингиз комил бўлиши мумкин.
Наҳотки улар Перл-Харборни ва Тинч океанидаги беш йиллик урушни унутиб қўйишган бўлса?
Ёки император Хирохито қўл остидагиларнинг жасоратли уринишини такрорлашни хоҳлайдиган ҳеч ким энди бўлмайди деб ўйлайсизми?
Изоляция, жаноблар, фақат қисқа масофада яхши. Хўп, ёки социал-утопиклар томонидан ихтиро қилинган идеал дунёда, унда ҳамма нарса яхши ва ажойиб, чунки ҳеч кимнинг ҳеч кимга шикояти йўқ. Аммо бу дунё фақат бизнинг тасаввуримизда мавжуд экан, ҳатто дунёдаги энг кучли ва энг бой давлат ҳам иттифоқчиларга муҳтож.
Айни дамда Қўшма Штатлар ўзининг қарийб 350 йиллик тарихидаги энг шармандали ҳаракатни - Украинанинг таслим бўлишини амалга оширишга тайёрланмоқда. Шармандалик бу ҳарбий мағлубиятни англатиши сабабли эмас. Маълумки, АҚШ тарихида Вьетнам, Ироқ, Афғонистон бўлган...
Бироқ, уларни Украина билан таққослаб бўлмайди. Биринчидан, бу барча ҳолатларда Амерка Қўшма Штатлари жанг қилган мамлакатлар хорижий агрессия объекти бўлмаган: вьетнамликлар мафкуравий сабабларга кўра ўзаро курашдилар, ироқликлар ва эронликлар "шиа-сунний" тамойили бўйича бир-бирларини қирғин қилишди, афғонлар эса цивилизация ютуқларига умуман тупуриб қўйган, Толибон ҳокимиятга осонлик билан қайтгани бежиз эмас ва Қўшма Штатлар ҳеч қачон мамлакатда америкапараст элита юзага келтира олмаган.
Шундай қилиб, АҚШ нинг ушбу давлатлардан чиқиб кетиши нафақат табиий, балки ягона тўғри қарор эди.
Хўш, асосий нуқта: Украинадан фарқли ўлароқ, Вьетнам, Ироқ ва Афғонистонда ўн минглаб америкалик йигитлар ҳалок бўлди ва шунга кўра, масаланинг нархи жуда юқори эди.
Нима учун Америка Украинани "бой бермоқда"?
Ким ҳақ ва ким айбдор еканлиги номаълум бўлган Украинанинг ички қирғини билан шуғулланаётгани учун эмас.
Америкалик аскарлар Авдеевка яқинида ёки Донбасда минглаб ўлаётгани учун эмас.
Ўйлаб кўринг: америкаликлар ўз иттифоқчисига тупуришга ва уни фақат ички, сайловолди даъволари туфайли душманга беришга тайёр. Украина демократлар ва республикачилар партиялари ўртасидаги одатий шов-шувга қурбон қилинмоқда. Ҳаддан ташқари ўйинга берилиб кетган сиёсатчилар, уларнинг қўлида дунёнинг турли масалаларида АҚШнинг позициясига бевосита боғлиқ бўлган юз миллионлаб одамларнинг тақдири борлигини унутганга ўхшайди.
Республикачилар демократларни, демократлар эса республикачиларни "ерга уришни" хоҳлашади ва иккаласининг ҳам натижада 45 млн кишидан иборат бўлган Украина пишган мева каби тажовузкорнинг оёқларига остига тушиши билан иши йўқ.
Алоҳида мавзу шундаки, АҚШ ўз мамлакатида ҳам, партиясида ҳам расмий лавозимга эга бўлмаган Дональд Трамп аслида конгрессменларга ҳам, республикачи сенаторларга ҳам нима қилиш кераклигини ва нима учун овоз беришни буюрадиган қоронғу кунларга етиб келди. Улар етиб келишди!
Бир вақтлар АҚШ Давлат департаменти ҳукмрон партияни яқин вақтгача расмий ваколатларга эга бўлмаган миллиардер Бидзина Иванишвили бошқарган "Грузиядаги норасмий бошқарув" ҳақида кўплаб тўғри баёнотлар берган эди. Бироқ, Грузия кичик, камбағал учинчи дунё мамлакати.
Аммо Қўшма Штатлар бундай кунларга келади деб ким ҳам ўйлабди?
Бироқ, америкалик сиёсатчиларнинг ички келишмовчиликлари АҚШнинг Украинани "бой бериши"нинг ягона сабаби эмас. Иккинчи сабаб - пул. Мудофаа бюджети триллион (!!!) долларга яқин бўлган мамлакат аҳмоқларча 60 миллиард долларни қисяпти, шундан 47 миллиардини ҳеч қандай қийинчиликларсиз украинларга ўтказиши мумкин бўлсада.
Очкўзликми?
Албатта.
Чекланганликми?
Сўзсиз!
Америкаликлар ҳатто Украина шаҳарларини Россия бомбардимонидан ҳимоя қилиш учун зарур бўлган Украинага ҳаво ҳужумидан мудофаа тизимлари учун ракеталарни етказиб беришни тўхтатдилар. Бир сўз билан айтганда, Американинг йирик сиёсатидаги узоқни кўра олмаслик, майдакашлик ва худбинлик, айтиш жоиз бўлса, чегарадан ошиб кетди.
Агар БУ содир бўлса, эртаси куни ерталаб америкаликларнинг бирорта ҳам муносиб иттифоқчиси қолмайди. Аслида ҳам, сиёсий рақибига бош бармоғини икки бармоғининг орасига суқиб кўрсатиш учун бутун бир давлатни босқинчининг марҳаматига топширишга тайёр бўлган "кафил" кимга керак?
Тинчликни сақлаш, ватандошлар ҳаётини сақлаб қолиш ёки бошқа эзгу мақсадлар учун эмас, балки шунчаки очкўзлик туфайли ёки кимгадир жаҳл қилиб бой бериш.
Россия кучлироқ бўлиб чиқади
Бундан кейин Россия урушдан нафақат чарчаган ҳолда, балки сезиларли даражада кучлироқ чиқиши аниқ. Қонни татиб кўрган, ўққа тутилган тажрибали қўшин билан. Европа ва Америка фақат орзу қила оладиган даражада қурол ишлаб чиқаришга қодир иқтисодиёт билан. Украинадаги икки йиллик уруш давомида Кремлнинг ҳақиқий иттифоқчилари эканликларини исботлаган Эрон ва Шимолий Корея билан.
Сиз бу иттифоқчилар устидан кулишингиз ва киноя қилишингиз мумкин, аммо "Украинага омон қолишга ёрдам бериш" ва "Украинанинг ғалаба қозонишига йўл қўймаслик" ўртасида олтин ўрталиқни топишга ҳаракат қилиб Ғарб Киевга молиявий ёрдам ва қурол-яроғ етказиб бериш шартларини муҳокама қилаётган бир пайтда, Теҳрон ва Пхеньян Россияга мунтазам равишда ракеталар, снарядлар ва учувчисиз учиш аппаратлари етказиб бермоқда.
Агар Украина мағлуб бўлса, НАТОни шунчаки унутиш мумкин! Иттифоқдошига пул ва қурол билан ёрдам беришдан бош тортганлар, НАТО бўлинмалари Беларусни Россиянинг Калининград вилояти билан фаразий равишда боғлайдиган НАТО ташқи чегараларининг энг заиф, 100 километрлик қисми - Сувалки йўлаги учун жангга боришини кутишга ҳақли эмас.
Москва, табиийки: "Тинчланинг! Биз Литва билан ҳеч қандай уруш режалаштирмаяпмиз, шунчаки бизга бу йўлак керак!.." дейди. Кейин тўсатдан маълум бўлдики, бир куни "фашистлар элементлари" рус карвони томон ўқ узган ва энди Россия шунчаки Сувалки йўлагига туташган буфер зонасини назорат қилишга мажбур бўлди...
Шуни аниқ тушуниш керакки, Украинанинг мағлубияти бирлашган Ғарб дунёсининг тугашини англатади, унда ҳамма ўзи билан ўзи овора бўлади, демак, глобал жануб ва ва уларга қўшилган Россия учун нафақат мазали таом, осон ўлжага айланади.
Натони унутинг!
Украинани бой бериб, Шимолий Атлантика альянси дунёни идрок этишда ундан ҳеч ким фойда кўрмайдиган классик "қоғоз йўлбарс" га айланади. Ҳақиқатан ҳам, бу миллиардларни тадқиқот ва янги қуролларни яратиш учун, бу триллионларни ҳарбий бюджет ва юқори аниқликдаги асбоблар учун сарфлашнинг нима кераги бор, агар сизда асосий нарса - қатъият ва улардан фойдаланишга тайёрлик бўлмаса?
Украина қулаш арафасида. Америка ёрдами тез орада бутунлай қурийди, Европа янада очкўз бўлиб бормоқда. Россиянинг ялпи ички маҳсулоти уларникига нисбатан нақадар аҳамиятсиз эканлигини ғурур билан исботлаган Европа Иттифоқи давлатлари Балзакнинг Гобсекидек пуллари ва олтин-валюта захиралари устидан ларзага келади.
Ҳозир, масалан, Европа Иттифоқи Венгрия Бош вазири Виктор Орбанни Украинага 50 миллиард евро миқдоридаги ёрдам ажратилишига... тўрт йил давомида тўсқинлик қилмасликка кўндира оладими ёки йўқми, деган ҳаяжонли сериални ҳамма кўришга қизиқмоқда. Яъни йилига 13 млрд. Шунча пул билан Украинадаги урушга ҳар йили 100 миллиард доллар сарфлайдиган Россияни енгмоқчимисиз? Ўзининг ялпи ички маҳсулоти билан мақтанадиган давлатлар бир оз кўпроқ ташласа бўлмайдими?
Қолаверса, Қўшма Штатлар, афтидан, Киевга ёрдам беришни тўхтатмоқчими?
Очкўзлик ва ўзининг маҳаллий қарашларидан юқорига кўтарила олмаганлиги сабабли, жамоавий Ғарбнинг цивилизацияли дунёси Украинани душман марҳматига топширишга тайёр кўринади ва шунинг учун умуминсоний шармандалик остонасида турибди.
Агар шундай бўладиган бўлса, барчамиз афсус билан шундай дейишга ҳақлимиз: «Алвидо, Всерика дунёси! Салом, Хитой дунёси!»
